Twee jaar geleden werd er voor het eerst gesproken over de terugkeer van de Stadskraan op de Oudegracht ter hoogte van de Winkel van Sinkel. Inmiddels is het al enige tijd stil rond de ontwikkelingen. Reden voor D66 en GroenLinks om vragen aan het college van B&W te stellen.
Stichting Bouwloods Utrecht is sinds 2010 bezig met het initiatief voor de herbouw van Utrechtse stadskraan. Deze kraan stond van 1402 tot 1837 op de hoek van de Ganzenmarkt en de Oudegracht. De kraan sneuvelde echter bij het tillen van de kariatiden van de Winkel van Sinkel. Stichting Bouwloods wil deze kraan herbouwen als leer/werkproject binnen de doelstelling van Stichting Bouwloods Utrecht. Met dit project zou Utrecht enerzijds een deel van de verloren geschiedenis terug krijgen en anderzijds is het een werkgelegenheidstraject (opleiden en bieden van werkervaring).
Omdat er nog steeds geen witte rook is omtrent de plek waar de stadskraan kan komen te staan willen de fracties weten of het college het met de partijen eens is dat de herbouw van een stadskraan een waardevolle cultuurhistorische, educatieve en toeristische toevoeging kan zijn voor Utrecht en of de herbouw nog doorgang kan vinden.
Efteling
Van monumentenkenner en blogger van DUIC, Arjan den Boer, hoeft de herbouw geen doorgang te vinden. “Ik ben niet voor het herbouwen van gebouwen en objecten die al lang zijn verdwenen, kort gezegd omdat het kitsch is en geschiedvervalsing. Je maakt van de stad daarmee een openluchtmuseum of zelfs een soort Efteling.”
“De verwoesting of sloop van bijvoorbeeld de stadskraan of het middenschip van de Dom waren historische gebeurtenissen. Als je die ongedaan maakt haal je juist een stukje geschiedenis weg,” vertelt Den Boer. “Er zijn interessante verhalen verbonden aan de verdwijningen, zoals de zware beelden van de Winkel van Sinkel of de orkaan van 1674. Deze verhalen verliezen dan een deel van hun waarde of geloofwaardigheid. De teruggebouwde gebouwen of objecten kunnen voor misverstanden zorgen bij toekomstige generaties, alsof ze er altijd hebben gestaan.”
Den Boer laat wel weten restauratie en herbouw vlak na een ramp of ongeluk wel goed te vinden. “Ik ben wel voor herbouwen en restaureren als de schade of sloop heel recent is en het oorspronkelijke materiaal nog (deels) hergebruikt kan worden, en de ‘lege plek’ nog geen eigen geschiedenis heeft. Bijvoorbeeld direct na een aardbeving of ontploffing. Het plaatsen van een informatiebord, gedenksteen of wat voor markering dan ook die op een eigentijdse of tijdloze manier laat zien wat er vroeger stond. Tot slot kan het geld en de moeite die herbouw kosten beter besteed worden aan het behoud en restauratie van nog bestaande gebouwen en objecten, die zijn er genoeg!” besluit Den Boer.
24 Reacties
ReagerenWat voor Arjan den Boer niet hoeft, wil nog niet zeggen dat het van de Utrechters niet hoeft, het lijkt mij juist een mooie aanwinst voor de stad Utrecht, ook als toeristisch trekpleister.
Je zou de bouw mogelijk kunnen maken doodmiddel van particuliere giften, zo kun je stad Utrecht ook aantrekkelijker maken en je zou kunnen vermelden dat dit een replica is.
Eens met Arjan den Boer. Daarnaast zijn de werven, grachten en bruggen van zichzelf mooi genoeg en al helemaal daar in het bochtige stuk voor de winkel van sinkel. If it ain’t broke, don’t fix it!
Tsjaaa beide hebben gelijk (de stichting bouwloods als Arjan den Boer).
Uit ervaring weet ik dat het ambacht dreigt te verdwijnen, dit verschijnsel is al jaren aan de gang, niets nieuws maar wel belangrijk.
Het probleem is dat er steeds minder kennis en vooral kunde is om gebouwen of objecten te kunnen herbouwen.
Daarom is het belangrijk dat bijv een stichting als bouwloods kan oefenen op een replica of herbouw van gebouwen, zodat er kennis en kunde is dat men direct iets kan restaureren of herstellen van cultureel erfgoed wat is aangetast of is aangevallen door terreur dan wel natuurgeweld of iets dergelijks ?
Helemaal eens met Arjan den Boer. Dat ding is nota bene al bijna 180 jaar weg, gaan we dan het hele stratenplan naar die tijd terugbrengen?
In Nederland wordt juist extreem weinig herbouwd. Ik vind jammer. Wat vindt Arjan dan van het terugbrengen van water in de singel?
Ik vind dat herbouw best wat vaker mag plaats vinden. Het wordt pas een Efteling als het op grote schaal gebeurt. Ik zou in plaats van deze kraan echter liever kiezen voor herbouw van De Utrecht.
De omgeving waar de stadskraan stond is voor ongeveer 70%
in takt dus zou fantastisch zijn om die stadskraan die daar vier eeuwen heeft gestaan weer te herbouwen pas mooi bij de gewezen functie van de grachten en werven in Utrecht.
@ Utrechter:
Ik ben heel blij met het water terug in de singel! Het verschil is dat dat geen gebouw of bouwsel is. Er zijn gelukkig bruggen met een modern ontwerp gekomen. Verder was de onderbreking van de singel als waterweg onlogisch en dat is nu hersteld. Tot slot is het een aanpassing aan de tijdgeest: we willen nu minder autoverkeer in het centrum.
Misschien kunnen net als het openlucht museum in Arnhem een parkje inrichten met dit soort herbouwsels en follies.
Een stad leeft en ontwikkeld zich. Dingen komen, gaan, komen soms weer terug en gaan weer.
Zet zon kraan maar neer, als ie bevalt dan staat ie er jasren, is het niks dan verdwijnt ie vanzelf weer.
Niet zo benauwd doen, zolang er niet gesloopt wordt kan dit allemaal weinig kwaad.
“Kitsch” lijkt mij een eufemisme in dit geval.
Ik weet niet of dat nou een echt praktische lokatie is. Bovendien kan ik me ook wel vinden in wat Arjan den Boer zegt.
Maar als follie zou ie misschien beter staan op de hoek van het Paardenveld (of je bouwt daar een molen 😉 ) of deelgebied A op Smakkelaarsveld (loos stukje tegen het spoor).
Ik zeg gelijk maar het hele stationsgebied slopen en het oude station terug bouwen als we dan toch bezig zijn
Het plaatsen van een informatiebord, gedenksteen of wat voor markering dan ook bij teruggebouwde gebouwen of objecten kan misverstanden bij toekomstige generaties effectief voorkomen.
“nog steeds geen witte rook is omtrent de plek waar de stadskraan kan komen te staan”….??? Uitsluitend op de nog bestaande voet natuurlijk!
Omdat de openbare ruimte mij enorm aan het hart gaat, volg ik deze discussie nauwgezet en kan een glimlach niet onderdrukken. De plaats vraagt helemaal niet om aanvulling. Die is op zich aardig genoeg. De kraan is eigenlijk een museumstuk, dat een museale opstelling behoeft. Een plaats die daar duidelijk wel om vraagt, zou het Vredenburg kunnen zijn.
Waar opwaarderen van de ruimte ook noodzakelijk is, is de oeverbebouwing van de twee stukken Catharijnekanaal (singel is een eufemisme), waar de bebouwing aan de westzijde van de meest verschrikkelijke soort is. Hier valt herbouw van het gebouw De Utrecht absoluut aan te bevelen. De grootste omissie die de stadsbestuurders ooit hebben begaan. Hier valt iets goed te maken i.t.t. de herbouw van een kraan die door een ongeluk is verdwenen.
Ik ben het persoonlijk ook wel eens met Arjan. Om deze kraan te bouwen moet er een boom weg en een in de zomer populair terras wordt dan gehalveerd. Als deze kraan geen echte functie krijgt (anders dan dat hij er ‘leuk’ uit ziet voor de toeristen), dan staat hij alleen maar in de weg. Het valt me trouwens op dat de kraan er ook heel anders uit komt te zien dan als op de oude tekening. Als men dan zonodig oude ambachten wil blijven beoefenen, dan kan dat ook op andere projecten.
De beoogde ‘oude’ plaats voor de kraan heeft die kraan helemaal niet nodig. Die staat dus in de weg. Bovendien is de kraan een natuurlijke dood gestorven. Het is herbouwd alleen dan een museumstuk wanneer er een soort van Utrecht in vroeger tijden zou bestaan. Niet doen dus, zelfs niet op het Vredenburgplein.
Maar er zijn el degelijk projecten waarvoor het schaamrood bij de verantwoordelijke personen of hun opvolgers o de kaken zou moeten staan. Namelijk voor het verwijderen van stadsmonumenten zonder enig benul van de (kunst)historische betekenis. Ik heb het dan over het gebouw ‘De Utrecht’ dat nota bene plaats moest maken voor het grootste bouwgedrocht van Nederland Hoog Catharijne. Nu het Catharijnekanaal (singel klinkt mij te eufemistisch) bijna gereed is, ziet met name de bebouwing er aan de westzijde er werkelijk droevig uit. Hier zou de Utrecht terug moeten kunnen keren. er zijn nog bouwelementen bewaard bovendien. Het zou een soort boetedoening van de gemeente zijn om zich voor dit project in te zetten en het begin voor een aardiger uiterlijk voor de verfraaiing van het Catharijnekanaal.
Veranderingen in de openbare ruimte baren voortdurend zorg. Sloop en vernieuwingen zijn niet zelden het gevolg van onnadenkendheid waar velen tot in lengte van jaren mee zitten. Zo ook nu weer met die stadskraan.
De beoogde ‘oude’ plaats voor de kraan heeft die kraan helemaal niet nodig. Die staat dus in de weg. Bovendien is de kraan een natuurlijke dood gestorven. Het is herbouwd alleen dan een museumstuk wanneer er een soort van Utrecht in vroeger tijden zou bestaan. Niet doen dus, zelfs niet op het Vredenburgplein.
Maar er zijn wel degelijk projecten waarvoor het schaamrood bij de verantwoordelijke personen of hun opvolgers op de kaken zou moeten staan. Namelijk voor het verwijderen van stadsmonumenten zonder enig benul van de (kunst)historische betekenis. Ik heb het dan over het gebouw ‘De Utrecht’ dat nota bene plaats moest maken voor het grootste bouwgedrocht van Nederland: Hoog Catharijne. Nu het Catharijnekanaal (singel klinkt mij te eufemistisch) bijna gereed is, ziet met name de bebouwing er aan de westzijde er werkelijk droevig uit. Hier zou de Utrecht terug moeten kunnen keren. Er zijn nog bouwelementen bewaard bovendien. Het zou een soort boetedoening van de gemeente zijn om zich voor dit project in te zetten en het begin voor een aardiger uiterlijk voor de verfraaiing van het Catharijnekanaal.
Mij lijkt het wel leuk eigenlijk. Mbt geschiedvervalsing: net zoveel “geschiedvervalsing” als de herbouw van het Statenjacht, ik denk niet dat veel mensen denken dat dat het originele schip is.
En kitsch… de romantiek rond de singel vind ik nou wel écht kitsch. Een onderbroken waterweg is heel vervelend als er scheepvaart doorheen moet, maar plezierjachtjes en een rondvaartboot?
Een herbouwde getrouwe kopie van de Stadskraan is net zoiets als een oude molen. Heel nuttig is het allemaal niet, maar toch leuk om te zien hoe dat het vroeger ging. Mooi aanknopingspunt om te vertellen dat de werven niet zijn aangelegd om er terrasjes te vestigen maar dat er nog niet zo lang geleden gewerkt moest worden.
De Boer heeft 100% gelijk. En s.v.p. ook geen fontein op Vredenburg. Hoe bedenk je het.
Steek geld in & steun plannen om markante gebouwen die er al zijn te gebruiken en te behouden zoals het City-plan van Stelling. Als je dat doet heeft Utrecht meer dan genoeg ‘toeristische trekpleisters’.
Ik vind me helemaal in de overwegingen van Arjen de Boer. Ik vraag me af of de Stichting Bouwloods een rol kan spelen bij restauratieprojecten of stadsvernieuwing. Kan er een samenwerking komen tussen Stadsherstel/Monumentenfonds en Stichting bouwloods?
Dan moeten ze kleuters uitnodigen om met dat ding te komen spelen, die zijn dol op hijskranen.
Het wordt net zo’n discussie als bij molen De Ster, eerst een folly bedenken, maar tenslotte een historische reconstructie bouwen als leerproject voor toekomstige (restauratie) timmerlieden. Misschien wordt het nog wat?
http://www.radio1.nl/item/339380-Komt%20de%20stadskraan%20in%20Utrecht%20terug?.html met de echte Arjan en Giphart over de Kraan.
Een wat late reactie, maar de herbouw van de kraan doet me denken aan de waterput die nu op de Bossche Markt staat. Pure Efteling en kitsch. Naar mijn idee alleen neergezet om toeristen in het Bosch-jaar te trekken. Even leuk, maar zoiets gaat vervelen. Dus ik sluit me aan bij het nee-kamp. Niet opbouwen dat ding.