Geachte heer Bruna, uw oeuvre is imposant, ondanks én dankzij Nijn. Het ga u goed! | De Utrechtse Internet Courant Geachte heer Bruna, uw oeuvre is imposant, ondanks én dankzij Nijn. Het ga u goed! | De Utrechtse Internet Courant

Geachte heer Bruna, uw oeuvre is imposant, ondanks én dankzij Nijn. Het ga u goed!

Geachte heer Bruna, uw oeuvre is imposant, ondanks én dankzij Nijn. Het ga u goed!

Geachte heer Bruna, 

Mooie zomers, goede gesprekken en de schoonheid van een oogopslag: aan alles komt een eind. Dus ook aan de reeks Nijntjeboeken, die u tussen 1955 en 2011 heeft getekend. Waarom er nu pas officieel bekend gemaakt wordt dat u er definitief mee stopt? Ik heb geen idee, maar hoor een doffe roffel meeklinken op de achtergrond. Ik hoop dat die snel verstomt en dat u nog jaren blijft leven.

Natuurlijk zult u voor eeuwig en altijd verbonden blijven met uw creatie, dat pluizige, altijd in kromme dichtregels pratende konijntje. Maar voor mij bent u ook de man die talloze prachtige boekomslagen maakte voor uitgeverij Bruna, het familiebedrijf waarvan u onderdeel was. U heeft het namelijk allemaal niet van een vreemde… de boekenliefde is er genetisch ingeslopen, of plechtiger gezegd: u stamt uit een vermaard geslacht van boekenmakers.

De pijp van Maigret, de schaduw van de Schaduw… u heeft ze allemaal bedacht en in strakke, op Rietveld geënte lijnen, uitgevoerd. Ik koester veel Brunapockets nog steeds: mooie boeken in een goedkope uitgave. Het kan. U heeft bewezen dat het kon. Dat deel van uw oeuvre is minstens net zo belangrijk als het gedeelte waarin dat guitige oryctolagus cuniculus een hoofdrol speelt.

Al hebben Nijn en uw grafische werk wel raakvlakken. Ook het konijntje is als een Rietveld opgezet. Strakke lijnen. Basale kleuren. Geen streep of woord te veel. Eenvoud en herkenbaarheid. Het werkte, want niemand die tussen 1945 en nu geboren is herkent uw creatie niet. Zij is bekender dan Johan Cruijff, een cultureel icoon met een merkbekendheid van ongeveer honderd procent.

Mocht ik nu heel eerlijk zijn, en soms is dat niet verkeerd, dan zou ik hier zeggen dat ik Nijntje een vervelend beest vind. Ik heb die boekjes in mijn jeugd nooit gelezen, maar ze later wel voorgelezen. En dat viel niet mee. De gebeurtenissen in uw werk zijn tamelijk (en in wezen té) basaal, en de manier waarop u die gebeurtenissen uitwerkt laat ook te wensen over. Ritme en rijm zijn niet on-geforceerd, als ik zo vrij mag zijn.

Daarnaast is de benepen familiemoraal bijna niet te harden. We hebben allemaal behoefte aan een warm nest, zoveel is zeker. Toch overdrijft u daarin. Zó idyllisch, warm en fantastisch is het nergens. Overal valt wel eens een wanklank te beluisteren. Bij u nooit. Terwijl Nijntje best wel eens solliciteert naar een grauw of een snauw.

Nijntje is een figuur uit een sprookjeswereld, ik weet het. Zij bestaat niet echt. Zij is door u bedacht en heeft vervolgens een eigen, beschermd leven opgebouwd. En toch, en toch… zij is ook inmiddels ingezet als cultureel Utrechts icoon en daarmee onderdeel geworden van de ‘echte’ wereld, waarin dat pluizige konijntje ineens tot niet meer te bekritiseren cultuurgoed werd gebombardeerd.

Elke stad krijgt de iconen die het verdient. U kunt er natuurlijk niets aan doen, maar Utrecht heeft zich tevreden gesteld met Nijn. Nijn gaat naar de Tour. Nijn heeft een museum. Nijn is op stoplichten. Nijn is overal. Nijn is een industrie geworden, net als het Molletje in Praag. Jammer genoeg is Nijn het enige icoon van Utrecht, op dit moment. Dat kan niemands bedoeling zijn geweest.

Genoeg geklaagd. Meneer Bruna, ik hoop dat het u goed gaat en ben zeer benieuwd naar een overzichtstentoonstelling van of een boek met al uw andere grafische werk. Zodat de kunstenaar Bruna wordt gerehabiliteerd. Twee zielen woonden in zijn borst: de boekenman en de kinderboekenschrijver. Met een imposant oeuvre als resultaat, ondanks én dankzij Nijn.

Een hartelijke groet,
Chrétien Breukers

Chrétien Breukers is schrijver, uitgever, dichter en blogger. Hij woont sinds 2000 in Utrecht en schrijft regelmatig een open brief voor DUIC.

4 Reacties

Reageren
  1. Van Pimpelen

    … dit persoon zag in 1977 de Daalse Buurt plat gaan hetgeen hem aan het hart ging, terwijl de laatste hand aan het muzakcentrum werd geslagen. Een winkeltje met een zwoel-zoete lucht staat me nog voor het oor (stijlfout, ik weet het). Als ik het even niet wist ging ik naar Utrecht, en wist het weer: HIER wil ik wonen! Toerend door Nederland -noordoostelijke quadrant uitgezonderd- wist ik dat wel zeker. Bovendien groeide ik op aan het water: ‘later, als ik groot ben, wil ik aan het water wonen’. Doe ik dus pas zevenentwintig jaar… Dus las ik met graagte de [C]column[c] van dhr Brökers; tijd niet gelezen overigens!
    Toch lees ik in de eerste alinea “verstomt”. Als hier ‘verstompt’ wordt bedoeld doe ik daar het zwijgen toe.
    In de zevende alinea lees ik “Nijntje… zij bestaat niet echt”. Tussen ons gezegd en gezwegen meen ik te mogen opmekkeren dat verkleinwoorden taalkundig onzijdig zijn, dus ‘het’. Daarnevens zou menigeen zich kunnen afvragen aan welke geslachtskenmerken een cartoon-figuur zou moeten voldoen om als mannelijk of vrouwelijk gekenmerkt te kunnen worden.
    Tenslotte laat ik Berend H. weten een volledig getranscribeerde versie van voorliggende tekst in voorbereiding te hebben…

  2. peet

    dick bruna,,,wat een aardige kerel!!

  3. Anne

    meneer breukers, ik hoop voor u dat u ooit nog eens zulke NIETkromme dichtregels zult produceren! voorlopig lijkt het daar nog niet op, dus doe uw best maar.
    dick bruna behoeft, behalve wellicht in uw ogen, geen rehabilitatie. dat neerhalen uw sport is geworden doet ons – anderen – gelukkig niets.

  4. Leo Mesman

    Het icoon van Utrecht is natuurlijk de Domtoren. Ik begrijp niet dat men naar een ander beeldmerk gezocht heeft.

Plaats een reactie

Lees voor u reageert onze algemene voorwaarden. Alle reacties worden vooraf gemodereerd. Uw IP adres is geregistreerd (wordt niet gepubliceerd).