De balans na een jaar nieuw Utrechts college: ‘Dingen afmaken, dat is altijd goed’ | De Utrechtse Internet Courant De balans na een jaar nieuw Utrechts college: ‘Dingen afmaken, dat is altijd goed’ | De Utrechtse Internet Courant

De balans na een jaar nieuw Utrechts college: ‘Dingen afmaken, dat is altijd goed’

De balans na een jaar nieuw Utrechts college: ‘Dingen afmaken, dat is altijd goed’
Maarten van Ooijen en Victor Everhardt voor het vernieuwde Stadhuis. Foto Bas van Setten.
Het eerste kwart zit erop. Een jaar na de aanstelling van het dagelijks bestuur van de stad – de burgemeester en wethouders – is het voorzichtig tijd om terug te kijken op de eerste twaalf maanden van de coalitie. DUIC sprak met de wethouder die aan zijn derde termijn begon – Victor Everhardt (51) – én met een van de nieuwkomers Maarten van Ooijen (29), tevens veruit de jongste wethouder. 

Het eerste kwart zit erop. Een jaar na de aanstelling van het dagelijks bestuur van de stad – de burgemeester en wethouders – is het voorzichtig tijd om terug te kijken op de eerste twaalf maanden van de coalitie. DUIC sprak met de wethouder die aan zijn derde termijn begon – Victor Everhardt (51) – én met een van de nieuwkomers Maarten van Ooijen (29), tevens veruit de jongste wethouder. 

Everhardt loopt door het pas gerenoveerde stadhuis in Utrecht en kan goed vertellen over het gebouw. “Het is hier wel flink opgeknapt hoor! Het was vroeger al helemaal een doolhof”, Everhardt kent het centrum van de Utrechtse politiek op zijn duimpje. Het is inmiddels al zijn negende jaar als wethouder.

‘Er zit nu zoveel energie in’

Heeft u nog getwijfeld om een nieuwe termijn aan te gaan als wethouder?

Everhardt: “Nee, ik heb geen moment getwijfeld. Ik heb een fantastische positie als wethouder. Je hebt een rol in een stad waar het goed mee gaat. Ik heb ook verschillende crises meegemaakt. Dat ken ik dus ook, maar er zit nu zoveel energie in. Daar wilde ik graag mee verder.”

Is het een spannend eerste jaar geweest?

“Het is misschien een open deur, maar het is elke keer weer spannend. We zijn met een nieuw team aan de slag gegaan en als ik daarvoor geen spanning had gevoeld, was ik niet goed bezig. In beide voorgaande colleges was de kern ook GroenLinks en D66 (de partij van Everhardt, red.), maar er zijn elke keer weer andere partijen bij. Dit keer is dat de ChristenUnie.”

Maarten van Ooijen komt het vergaderzaaltje binnen. Hij kwam uit de gemeenteraad als fractievoorzitter van de ChristenUnie het college in. Van Ooijen is naast de jongste van de zeven wethouders ook de meest verrassende naam. Met twee zetels is de partij relatief klein, maar paste door het duurzame en sociale programma goed bij de grote jongens.

Hoe waren uw eerste maanden als wethouder?

“Het was wel even een stretch.” Van Ooijen glimlacht er vrolijk bij. “Ik moest wel even de sloot overspringen. Niet omdat hij nu tegenover me zit, maar Victor heeft daar ook heel erg bij geholpen. Vanuit mijn tijd als raadslid kende ik hem natuurlijk al en hadden we best een positieve relatie, maar het was ook heel prettig om te zien dat hij aan de achterkant niet anders is dan aan de voorkant. Eigenlijk bleef nadat ik werd aangesteld als wethouder één ding constant: de goede wisselwerking met Victor.”

Hij vervolgt: “Als je net begint krijg je alle dossiers voor je neus over de onderwerpen waar jij over zal gaan. Ik weet nog goed dat ik een moment had genomen om me even goed in te graven in alle stukken. Nadat ik het las kreeg ik steeds meer het idee: ik wist dit eigenlijk al voor zo’n negentig procent. Er waren maar weinig verrassingen. Het werk was aan de ene kant goed afgeleverd, maar aan de andere kant was het heel prettig om vanuit de raad in deze functie te rollen. Ik had al snel het gevoel dat ik dit varkentje wel kon wassen. Dat gaf veel vertrouwen.”

Everhardt: “Zo’n college is een rare manier van een team samenstellen. Als je een project gaat doen zoek je mensen met competenties bij elkaar die goed bij elkaar passen. Nu is iedereen aangesteld. Dan moet je investeren in elkaar.” Everhardt maakte het al twee keer eerder mee en heeft er nog geen genoeg van: “Vaak wordt verteld als je begint als wethouder: alles wat jij in gang zet zal je opvolger gaan openen. En jij gaat toespraken houden bij de mooie ideeën van je voorgangers”, Everhardt moet lachen, “maar ik zit er intussen al wat langer. Ik heb een aantal projecten echt van begin tot eind meegemaakt. Dat is wel mooi hoor.”

Is dat een groot voordeel? Er wordt vaak gezegd dat wethouders niet de onderhandelingspositie van grote bedrijven hebben door de vierjarige termijnen.

“Ik denk dat het inderdaad een voordeel is. Bij een partij als Klépierre (de eigenaar van Hoog Catharijne voorheen Corio, red.) is het meer uitvoeren van afspraken die al zijn gemaakt. Het is dan moeilijk om veel te veranderen. Bij de deal die we met Jaarbeurs Utrecht konden sluiten over eigendom van grond en vernieuwing van het complex was dat bijvoorbeeld anders. Ondertussen heb ik te maken met de derde directeur bij Jaarbeurs. Ik weet nog goed dat bij de eerste plannen met de Jaarbeurs enorm veel wederzijds wantrouwen was. Dat hebben we nu veel beter kunnen opbouwen. Inmiddels hebben we samen hele ambitieuze plannen voor gezond stedelijk leven kunnen maken – in 2010 bestond die term nog niet eens.”

Hoe zijn de eerste twaalf maanden verlopen in dit college?

Everhardt: “Ik denk voortvarend. Er zijn wat mooie concrete resultaten zichtbaar zoals het uitdragen van meer focus op gezondheid, emissieloos rijden en een aantal bouwprojecten die weer verder zijn gegaan. Maar er zijn ook wat minder zichtbare projecten waar wel veel progressie is zoals armoedebestrijding van wethouder Linda Voortman.”

Van Ooijen: “Wat ik een groot succes vind, is de doorbraak rond ongedocumenteerden.” De gemeente Utrecht gaat zelf beoordelen of inwoners zonder nationaliteit het stempel ‘staatloos’ verdienen. Hiermee loopt de gemeente vooruit op wetgeving uit Den Haag. Er zijn volgens het CBS in Nederland zo’n tienduizend mensen geboren die het stempel ‘nationaliteit onbekend’ hebben. Dit heeft verschillende oorzaken. Het kan bijvoorbeeld zijn dat de ouders geen nationaliteit bezitten omdat ze geen nieuwe kregen toen hun land ophield te bestaan. Dit is bijvoorbeeld gebeurd toen de Sovjet-Unie uiteenviel. “We zijn voor het eerst sinds jaren geslaagd om afspraken te maken met het Rijk om ons beleid ook te financieren”, aldus Van Ooijen. “Net als met de discussie rond bed-bad-brood. Ik hoop dat wij dan al een goed systeem hebben opgebouwd en dat de wet uiteindelijk wordt gebaseerd op wat de gemeenten hebben opgebouwd.”

Victor Everhardt grijnst als het onderwerp over bed-bad-brood op tafel komt. In zijn eerste week als wethouder van Utrecht was hij bij de bespreking van de VNG (Vereniging van Nederlandse Gemeenten) en de ministers over de noodopvang in Den Haag. Het persbericht met de mededeling dat in Nederland de noodopvang zou worden gesloten lag klaar. “Ik zat er om uit te leggen dat wij als gemeente Utrecht er niet aan mee zouden doen. Ik heb even tot tien geteld en daarna gezegd: ik doe niet mee aan het feestje. De storm van kritiek die we toen kregen…”, Everhardt vertelt het met zichtbaar plezier.

Als het stoutste jongetje van de klas, zo lijkt Utrecht wel vaker naar voren te komen. Als D66’er noemt Everhardt het liever progressief. En Van Ooijen is vooral trots op de sociale signatuur die het stadsbestuur zich heeft aangemeten. “We moeten ons bijvoorbeeld ook nog echt verbeteren op het thema eenzaamheid – een onderwerp waar Utrecht het afgelopen jaar in alle wijken slechter op scoorde. Door een brede samenwerking met verschillende partijen – die veel concrete projecten hebben – kunnen we daarmee effectiever aan de slag.”

‘Het duurt soms langer dan gehoopt voordat we stappen kunnen zetten’

Wat viel tegen in het afgelopen jaar?

Everhardt: “We hebben veel investeringen willen doen en dat is in de praktijk niet altijd even eenvoudig. Het duurt soms langer dan gehoopt voordat we stappen kunnen zetten. We hebben bijvoorbeeld nog wel even een discussie gehad over een tramlijn.”

Everhardt is als wethouder Stationsgebied medeverantwoordelijk voor de Uithoflijn, inmiddels een hoofdpijndossier door de vertragingen en enorme kostenoverschrijdingen. Everhardt bekent uit te kijken naar de opening van de trambaan: “Als je kijkt naar Amsterdam waar een vergelijkbare discussie heeft plaatsgevonden rond de Noord/Zuidlijn, zie je dat die metro nu enorm wordt gewaardeerd. Het helpt als je dingen kan afmaken en de discussie kan worden afgerond. Niet in de laatste plaats voor de mensen die er dagelijks aan werken of naar het Utrecht Science Park reizen.”

Van Ooijen: “De eerste keer dat ik echt schrok als wethouder was na de steekpartij bij de daklozenopvang aan de Maliebaan. Een zeer heftig incident waar ik dezelfde avond nog langs ben gegaan met de burgemeester. Dan besef je wel dat Daklozenopvang ook een hele kwetsbare portefeuille is. Dan moet je je direct de vraag stellen ‘hebben we de dingen hier wel goed geregeld? Zijn er dingen gemist?’ We hebben te maken met een groep waar een ernstige problematiek kan gelden. Misschien moeten onze gespecialiseerde aanbieders van zorg en Altrecht wel beter samenwerken. Ook op dit thema moeten we weer verbeteren.”

Jullie hebben op veel terreinen raakvlakken, waaronder het wijkwethouderschap in Leidsche Rijn voor Everhardt en Vleuten-De Meern voor Van Ooijen.

Everhardt: “Het wijkwethouderschap is sowieso een bijzondere taak. Er spelen allerlei vraagstukken, waar je soms ook helemaal niet over gaat. Daar moet je dan iets mee.”

Van Ooijen: “Ik vond het wijkwethouderschap ook wel echt een uitdaging. Ik was wel een beetje op zoek naar welke rol ik daarin had. Soms zit je op het beleidsterrein van een andere portefeuillehouder, wat moet je daar dan mee?”

Everhardt: “Je gaat denken dat je op al die vlakken de gemeente moet verdedigen, maar je moet gewoon een gesprek hebben. Soms willen bewoners gewoon hun ei kwijt en is het leuk om mee te puzzelen aan een oplossing. Soms zijn mensen ook heel kwaad en moet je proberen daar wat mee te doen.”

‘Een grote uitdaging blijft huisvesting’

Wat zijn de grootste uitdagingen voor de komende jaren?

Van Ooijen: “Een grote uitdaging blijft woningen en huisvesting. Ook voor bijvoorbeeld jongeren die uitstromen uit opvang moeten we meer oplossingen hebben. We proberen in de woningmarkt tot een gezamenlijke aanpak te komen om ambities daarover waar te maken. Daar staan we met het hele college én veel marktpartijen ook allemaal achter.”

Everhardt: “Een andere grote volgende stap moet worden gezet op het gebied van de decentralisatie. We hebben te maken met een enorm vraagstuk rond de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) en jeugdzorg. Dat staat nu flink in de spotlights. In Utrecht kunnen we inmiddels al gaan sturen op de inhoud, waar in andere gemeenten het nog vooral gaat om de financiën. Dat is dus positief. Daarnaast staan er een aantal mooie dingen aan te komen in het stationsgebied zoals het doortrekken van de singel. Dingen afmaken, dat is altijd goed.”

3 Reacties

Reageren
  1. Peet

    Historische binnenstad naar de knoppen geholpen
    Binnenstad volgestampt met veel te te veel zuiphoreca
    Handhavers die alleen maar wegkijken
    Vredenburgplein totaal mislukt
    Uithoflijn ,,,enorme overschrijding budget
    Totaal geen oog voor binnenstadsbewoners
    Helaas,,,leuker kan ik het niet maken

  2. Marcel

    @ Peet
    Historische binnenstad naar de knoppen geholpen
    Inderdaad, met vergunningen wat ondoorzichtig is en beleid CWM wat idioot is en het bestuur van Utrecht geen moer vanaf weet.
    Binnenstad volgestampt met veel te te veel zuiphoreca
    Dit doet de gemeente niet. Dat doen ondernemers en als je voldoet aan de eisen dan is het oke!
    Handhavers die alleen maar wegkijken
    Onzin, ik maak het dagelijks mee op de Biltstraat dat ze niet wegkijken
    Vredenburgplein totaal mislukt
    Helemaal mee eens. Onkunde en jammer is dat je er het bestuur niet op kunt afrekenen.
    Uithoflijn ,,,enorme overschrijding budget
    Ook hier weer: Geen enkele verantwoording afleggen. Kompleet idioot.
    Totaal geen oog voor binnenstadsbewoners
    Niet mee eens.
    Helaas,,,leuker kan ik het niet maken
    Ben ik weer wel met je eens. De lijst kan nog veel langer.
    Snel een partij oprichten die voor lokaal een bindend referendum uit en kan schrijven.
    Zoals in Limburg!!!

  3. E westerhoff beekink

    Helemaal mee eens met peet zeker wat het vredenburgplein betreft
    En wat de uithoflijn betreft een groot debacle van de zo geweldige wethouder lot van hooydonk die er een ramp van maakt. Mag wat geld kosten burgers van utrecht betalen haar mislukkelingen wel ze komt er toch mee weg en blijft zitten in het bedrijfsleven had ze allang de zak gekregen.

Plaats een reactie

Lees voor u reageert onze algemene voorwaarden. Alle reacties worden vooraf gemodereerd. Uw IP adres is geregistreerd (wordt niet gepubliceerd).