De actiegroep Geboorde tramtunnel in Utrecht denkt dat een ondergrondse tramlijn een betere oplossing is dan de plannen die er nu liggen voor een eventueel treinspoor naar de Uithof in de toekomst. De tramlijn moet een mogelijkheid hebben tot aftakkingen naar omliggende wijken en steden. Daar pleiten drie Utrechters voor.
Jan Maarten Dalmeijer, Nander van ‘t Klooster en Michiel Sypkens Smit ontmoetten elkaar een aantal jaren geleden op een internetforum en raakten aan de praat over vervoersproblematiek in Utrecht. Na avondenlang met elkaar rond de tafel te hebben gezeten is het idee van de groep concreet geworden. “We zijn geen specialisten maar hebben zijdelings allemaal wel iets met stadsontwikkeling of infrastructuur te maken. Nu is het zaak om dit plan op de agenda van de overheid te krijgen. Het moest geen borrelpraat blijven, we willen nu echt het een en ander in beweging brengen”, laat Dalmeijer weten.
Een alternatief
“Het treinnetwerk van de NS vormt de ruggengraat van het openbaar vervoer in Utrecht maar mist een oost-west verbinding. Daardoor zijn de drukste delen van de stad er niet op aangesloten.” Volgens Dalmeijer moet een hoogfrequente oost-west verbinding de drukste delen van Utrecht aan elkaar koppelen, ondergronds zodat er op straatniveau ook geen overlast is. Met de drukste delen bedoelt hij Utrecht Jaarbeurs, Utrecht Centraal, de binnenstad, Rijnsweerd en Science Park. “Omdat Utrecht ons aan het hart gaat willen we met dit burgerinitiatief een constructieve bijdrage leveren.”
“Het moest geen borrelpraat blijven, we willen nu echt het een en ander in beweging brengen”
De actiegroep zegt een alternatief te willen bieden voor de bouw van een mogelijk treinspoor naar het Science Park in de toekomst. Dat de overheid aan Arcadis, advies- en ingenieursonderneming, de opdracht heeft gegeven om mogelijke tracés voor een spoorlijn te onderzoeken, is volgens de actiegroep een teken dat men de capaciteit van de reeds in aanbouw zijnde Uithoflijn niet vertrouwt.
”In de plannen van Arcadis staat dat er enkel een treinstation komt op de Uithof. De voorgestelde tracés doorkruisen landelijke gebieden en zouden het landschap verpesten. Bovendien zou zo’n treinspoor 1,5 miljard – of meer – kunnen gaan kosten. Een geboorde tramtunnel zou, afhankelijk van de gekozen lengte, naar schatting 0,5 tot 0,8 miljard gaan kosten en tast stad en landschap niet of nauwelijks aan.”
De Uithoflijn
“De Uithoflijn is uit nood geboren, maar de trams die daar zullen worden ingezet zullen het aantal reizigers in de toekomst niet aankunnen. De Uithoflijn gaat het probleem dus niet oplossen. Ons plan voor een ondergrondse tramlijn is hier een aanvulling op en een vervanging van de toekomstige plannen voor een treinspoor.”
De ondergrondse tramlijnen kunnen, als het aan de actiegroep ligt, zelfs tot aan de stations Bilthoven en Driebergen-Zeist doorrijden zodat reizigers die naar Utrecht Science Park willen vanuit de trein kunnen overstappen op de tram.
Geen bouwput
Een geboorde tramtunnel is, volgens de groep, relatief goedkoop omdat er bovengronds nauwelijks ingrepen hoeven te worden gepleegd. “Er hoeven geen leidingen te worden omgelegd, het centrum verandert rondom de route dus niet in een grote bouwplaats.”
De perrons van de haltes zijn in dezelfde buis ondergebracht. Een liftschacht met een groot aantal liften maakt de haltes bereikbaar. Een goed voorbeeld is volgens Dalmeijer lijn 9 in Barcelona. Een relatief nieuwe lijn waar slechts één tunnelbuis is geboord. Beide richtingen zijn in een buis opgenomen: het ene spoor ligt boven de ander.
Financiering
De financiering van dit alles zou volgens Dalmeijer in samenwerking met pensioenfondsen gedekt kunnen worden. Onlangs riepen stadsvervoerders en wethouders in de NRC op om te gaan investeren in hoogwaardige infrastructuur om de Randstad bereikbaar te houden.
Een prioriteit voor de actiegroep is nu om met een verantwoordelijke wethouder om de tafel te zitten en de plannen te bespreken. “We willen graag dat er serieus gekeken wordt naar wat de mogelijkheden zijn en dat de financiële haalbaarheid door experts doorgerekend wordt.”
Loading …
44 Reacties
ReagerenAls het inderdaad goedkoper en technisch mogelijk is, zonder dat de halve binnenstad instort/verzakt, dan lijkt me dit een mooie oplossing.
Ik mis de optie: misschien, dit moet serieus onderzocht worden.
Als het boren van tunnels daadwerkelijk goedkoper is dan moet men dit zeker overwegen. Liftschachten ipv roltrappen heb ik wel zo mijn bedenkingen maar ja wat weet ik er dan ook van 😉
Klinkt als een prima plan!
Sympathiek plan, waar hopelijk serieus naar gekeken gaat worden. Ik heb dit in meerdere steden goed zien werken, waaronder Hannover. Sowieso zouden we meer moeten vertrammen in Utrecht. Het enige wat ik in het plan niet zie zitten zijn de haltes met alleen een lift, dat lijkt me verre van veilig. Dus als dat regulier met roltrap zou kunnen ben ik een grote voorstander van dit plan.
“We zijn geen specialisten maar hebben zijdelings allemaal wel iets met stadsontwikkeling of infrastructuur te maken.” zeggen ze. Ik zou eerst eens met een geoloog gaan praten om te kijken of de aardlagen waar je doorheen wilt tunnellen daar wel geschikt voor zijn. Er zijn al zat infrastructuurprojecten abnormaal veel duurder uitgepakt dan origineel begroot!
Interessant idee en wellicht een heel goede oplossing voor veel vervoersproblemen in de stad. Zeker het onderzoeken waard. Maar ‘ondergrondse tram’, heet dat niet gewoon ‘metro’? Of klinkt dat te grootstedelijk?
Hardstikke leuk plan, jammer alleen dat ze er pas mee komen nadat er zo’n 200 miljoen door het putje is gespoeld i.v.m. de Uithoflijn.
Zeer sympathiek plan, deze UMetro; mocht dit realiteit worden dan zitten we al snel in 2030; kan me zo voorstellen dat de Uithoflijn ver voor 2030 het reizigersaanbod niet fatsoenlijk aankan. De provincie zou aan een diepgaand onderzoek naar de (on-)mogelijkheden enige miljoenen Euri beschikbaar moeten stellen .
Tja. Dit is nu echt een voorbeeld van tunnelvisie. En inside the box denken.
Een echte creatieve oplossing?
Hou die 500 mio +++ in je zak en bouw voor een fractie van dat geld een dependance van het USP in Papendorp of LR. Verplaats enkele opleidingen naar deze sublocatie en verdeel zo de verkeersstroom in kleinere, beter beheersbare stroompjes. Zeker LR is prima per spoor en bus bereikbaar. En het zou deze toch wat slaperige buitenwijk levendiger maken. Een heleboel vliegen in 1 klap. O ja, en een maximum stellen aan de totale studentenaantallen zou niets kosten.
Prima idee. Maar als de gemeente + provincie al moeite hebben met een trammetje tussen de Uithof en UCS voorzie ik veel problemen bij ambitieuzere projecten.
Maar het mag zeker gezegd worden dat het OV in Utrecht in de kern kwalitatief uitermate teleurstellend is.
Dit is jaren geleden al onderzocht. Utrecht heeft geen geschikte bodem voor ondergronds vervoer.
En ondergrondse team, is dat niet gewoon een metro.
leuk plan. Echter je weet dat dit heel veel meer gast kosten dan de nu genoemde bedragen. Daarnaast waarom zouden pensioenfondsen hier hun geld in stoppen? Dat doen ze alleen als ze genoeg rendement krijgen logisch ook het is ons toekomstig pensioen.
Hopelijk laten de initiatiefnemers zich niet uit het veld slaan. Om dit voor elkaar te krijgen heb je een Don Quichotte mentaliteit nodig.
Ook voor winkeliers in Utrecht Centrum zou een ondergrondse tramverbinding door centrum Oost-West fantastisch zijn. We merken hier goed dat er minder autoverkeer naar het centrum komt, de fietspaden zijn ook reusachtig druk, tijd dat Gemeente in gaat zetten op beter OV, zijnde metroverbindingen i.p.v. de hele stad vol te plempen met busbanen en 30km boulevards.
Een kerngegeven is dat de straks in werking tredende Uithoflijn tijdens spitsuren de vraag naar trams niet aan zal kunnen. Dat is op zich al onverteerbaar.
Een tweede kernprobleem vormen de huidige oversteekplaatsen voor fietsers aan de Weg tot de Wetenschap. Daar moeten straks tijdens de spitsuren 25.000 – 30.000 fietsers de trambaan oversteken, terwijl er straks juist dan elke paar minuten trams heen en weer gaan. Al die (ongeduldige) fietsers zullen heel vaak voor de stoplichten moeten wachten. Daar komen ongetwijfeld brokken van!
He metro-plan is uitstekend en verdient nadere uitwerking, maar voor de eerstkomende jaren zal vooral ook aan punt twee veel aandacht dienen te worden geschonken.
@JdV helemaal mee eens….
het vervoersprobleem in Nederland moet je niet oplossen binnen de vervoersmodaliteiten, maar een niveautje hoger. Waarom denken we nog steeds centraal. Wat moeten al die mensen op al die plekken. Er zijn al tientallen studies gedaan, dat met de opkomst van beeldschermwerkers en de beschikbaarheid van nieuwe communicatiemogelijkheden, dat rare reizen naar centrale locaties niet meer van deze tijd is. En nee, dat betekent niet, dat je 5 dagen per week thuis moet gaat zitten wegrotten, maar als je dat 2 a 3 dagen doet en iedereen die achter een schermpje zit en geen fysieke arbeid verricht, zul je zien dat we veels te veel vervoersmogelijkheden hebben.
Het daadwerkelijke probleem zit hem niet in het feit dat mensen dat niet zouden willen (lees thuiswerken 2 a 3 dagen per week), maar dat de meeste leidinggevenden en politici nog in centrale aangestuurde organisaties geloofd. Aanwezigheid managen is belangrijker dan output. Maar als je op output gaat managen, zou je wellicht kennis moeten hebben, waar het werk daadwerkelijk over gaat. Kortom, controle en inhoudsloosheid, daar zit de oorzaak. Het is dus zo op te lossen. Kosten, nauwelijks, sterker nog, je gaat besparen op enorme locatie/vervoerskosten.
Amsterdam heeft de noord-zuid lijn, Utrecht straks de oost-west lijn? Een jarenlang rampenproject, grove budgetoverschrijdingen en inzakkingen. Ik zeg doen!
Een ringspoorbaan met de Uithof daarop aangesloten lijkt mij een beter alternatief, gecombineerd met zelfrijdende elektrische (trolly)bussen en zelfrijdende taxi’s is flexibeler en veel goedkoper.
Over 20 jaar vliegen wij allen met drones naar de uni, dus doe maar niet in onze blubber proberen tunnels te boren.
Er kwam niet eens een tunnel onder het Westplein, dus dit gaat (helaas) ook niet lukken…
Pensioenfondsen?! Het geld is dus al op (in tegenstelling tot de dagelijkse dosis goed nieuws dat iedereen krijgt) en de burger staat garant voor de verdere voorspelbare overschrijdingen (hetzij trein, hetzij metro, hetzij ondergrondse tram).
En eh, NS heeft zelf gecashed door de directe omgeving van Utrecht Centraal station vol te plempen (stadskantoor verkocht aan gemeente Utrecht).
Leuk en goed idee, maar net als bijna alle ideeen verdwijnen ze zo weer in de prullenbak…
Hoop doemdenkers hier. Ik waardeer het initiatief van deze 3 burgers uit onze stad. Niet zeuren maar gewoon over oplossinen nadenken. Aan dit soort mensen heb je tenminste iets.
Een tunnel is zeker haalbaar en slimmer dat een treinstation wat weer een stukje van Amelisweerd afknabbeld.
Het is alleen de vraag of onze bestuurders er competent genoeg voor zijn pm dit uit te voeren.
Dit is die quick scan van 2 jaar geleden neem ik aan? Denk dat het A27 tracé het meest geschikt is, maar dat lost niet alles op (stations Driebergen-zeist en Bunnik zijn daar niet op aangesloten).
Fietssnelwegen zijn denk ik effectiever en goedkoper.
En dan de fiets meegenomen in de trein, vouwbaar of e-steps bijv. Scheelt tijd. Deze fietswegen kunnen zelfs elegant overdekt zijn…..?
Heel goed dat dit plan weer onder de aandacht komt.
Eerder er al uit ten treuren op gewezen dat een tram door de binnenstad technologisch, economisch, milieutechnisch en uit de oogpunten capaciteit en reiscomfort volstrekt achterhaald is. Laat “Molly” maar komen.
Diverse malen zijn alternatieven van de tafel geveegd zonder degelijke vergelijkingen. Achtereenvolgende wethouders Lintmeijer en Van Hooijdonk hebben zich teveel voor het karretje van de infra ambtenaren laten spannen zonder fundamenteler onderzoek naar de transportkundige ontwikkelingen toe te staan. Zeker als het om de oost-west verbindingen van Utrecht gaat.
Ga zo door, er ligt al veel ongebruikt (innovatief) studiemateriaal te wachten !
Dat inzakken van de grond is een typisch Amsterdams verschijnsel. Niet zozeer vanwege hun weke karakter, maar omdat de stad op veen is gebouwd. Utrecht ligt op rivierzand en een stuk op klei. Makkelijker boren.
En waarom ophouden/Starten bij Jaarbeurs? Gelijk dood naar Leidsche Rijn
Het wordt de hoogste tijd dat de hand op de knip gaat. Teveel dagdromers met teveel incompetentie zitten aan het stuur en ONS geld met bakken uit het raam te donderen. Gelukkig worden we snel een art 12 gemeente. Slot op de kas en snel!
Goed plan maar ik zou als uitgangspunt eerder de metro van Lille nemen. De metro die aldaar is aangelegd maakt gebruik van kleinere (autonome) treinen en een hoge frequentie. Als gevolg hiervan is er een grotere verdichting van stations en hebben de tunnelbuizen krappere boogstralen. Je kan er altijd over twisten maar ik vindt de regio Lille vergelijkbaar qua grootte en vervoersvragen. Verder hoeft het een het ander niet uit te sluiten, dus de Uithoflijn heeft zeker wel een doel, zoals jullie terecht stellen.
@Utrechter2: Nederlandse pensioenfondsen hebben samen zo’n 1300 miljard euro in bezit, zie: https://www.telegraaf.nl/financieel/377010/record-pensioenpotten-1-301-785-000-000.
Het geld is dus zeker niet ‘op’. Het is alleen lastig om voldoende rendement te behalen, en zo voor iedereen een goed pensioen te regelen. Met dank aan o.a. lage rente.
Is eindelijk ongeveer HC in 2023 klaar gaan we weer een veel te rooskleurig voorgestelde tunnel graven. Lijkt me geen goed plan. Tijdens de aanleg van z’n tunnel blijft men niet alleen onder de grond. Ik snap ook nog wel dat je out of the box moet denken, maar…..Heeft men niets geleerd van de Noord-zuidlijn in Amsterdam. Ik hoop het wel. Ja, de grondsamenstelling zal geschikter zijn, maar dat was volgens mijn bescheiden mening niet het enige probleem in A,dam.
Opsomming A,dam:
Verzakkingen, +/- 25jaar boven de grond een hele lange bouwput ivm de bouw van stations, kosten overschrijding, archeologische opgravingen. (wel eens bij DOM onder de grond beweest?), beveiliging van de tunnel (nog steeds een van de grote problemen in A,dam), Heel veel verschillende aannemers die vervolgens ook nog eens tijdens de bouw failliet gaan, enz. Als men echt rekening houdt met deze (eventuele) problemen…..dan is het een goed plan.
En dan vooral niet middels een europese aanbesteding maar vanuit marktinitiatief, zowel planning, voorbereiding, uitvoering als exploitatie voor min. 50 jaar in een consortium. Dat levert € 0 kostenoverschrijding voor de bewoners van Utrecht op en wel de gewenste kwaliteit van openbaar vervoer.
@Jacco: het geld bij de overheid is op dus o.a. de bouw- en infra-wereld kijkt verlekkerd naar de pensioenpotten. Er zit immers 1300 miljard euro in dat ‘niks’ ligt te doen. En van verplichtingen doen we even niet of ze bestaan.
@Ralph: wie zegt dat alleen de BAM (zie Uithoflijn) ervoor kan zorgen dat de overheid toch weer bijpast?
In het algemeen vind ik het gezeur over de Noord-Zuidlijn wel een beetje treurig. De stad gaat er de komende decennia veel plezier van hebben. Hadden ze ‘m dan maar niet moeten bouwen?
Beetje teruggaan in de tijd met een metro systeem van bijna 200 jaar oud.
Bouw gewoon een kabelbaan, kost maar een paar dubbeltjes vergeleken met de ouderwetse metro.
In de jaren 80 of 90 is al eens nagedacht over het idee om de sneltram onder het spoor door te tunnelen en dan meteen een station iets ten noorden van de stationshal aan te leggen. Makkelijk overstappen. Ik meen me te herinneren dat dat vanwege bouwtechnische problemen niet mogelijk was. Om te beginnen moet je dan onder het spoor door een tunnel boren. Lijkt me tamelijk lastig zonder verzakkingen. Als prorail anno nu een tunnel aanlegt halen ze het spoor weg, schuiven een betonnen bak op z’n plaats en leggen weer spoor aan. Dat zie ik hier niet gebeuren.
@Cico
Niet alleen slappe grond is een probleem. Ook ondergrondse waterstromen kunnen dat zijn. En is de reden dat er nooit een parkeergarage onder het Lepelenburg is gebouwd. Om maar eens wat te noemen.
Ik zie zelf meer in het ondertunnelen van een verbinding vanaf de Uithof naar Bilthoven of Driebergen-Zeist.
Overigens waren er ook ooit plannen om de sneltram naar Papendorp te laten rijden en vanaf daar verder Leidsche Rijn in.
Een goed plan, maar het is belangrijk nog een stap verder te denken. Tot op heden heeft Utrecht de afgelopen 30 jaar steeds betreft infra visie achter op gelopen op de werkelijke ontwikkelingen en feite , door ” down size” denken. Even leek het er op dat met de BRU en in de jaren tachtig er daadwerkelijk een toekomst visie kwam.Maar de politieke bestuurlijke moed ontbrak. Daardoor kwam er een HOV BUS baan door het noordelijk centrum die gelijk bij oplevering te geringe vervoer capaciteit had. De uithoflijn idem dito herhaling van deze omstandigheden.
Indien er niet een daadwerkelijke duurzame visie infra komt die de gehele metropool Utrecht omvat, tevens gelinked aan haar positie binnen de Randstad tot pakweg 2050, zullen er opnieuw Deel oplossing komen die alleen voorzien in korter termijn behoefte. Het is niet de vraag of Utrecht een METRO/TRAM net nodig heeft maar hoe deze er tot 2050 er moet uitzien. Dit Masterplan kan dan gedurende urgentie fases worden uitgevoerd.
Nee-zeggers klimmen kennelijk sneller in de pen dan positivo’s. Van de tot nu toe 1.173 reacties in de enquete bij dit artikel stemt maar liefst 82% positief over het metro-idee.
Als je bedenkt dat in Utrecht in 40 jaar tijd 1 miljard (!) euro is uitgegeven aan drie tramlijnen die hun verwachtingen niet waar hebben gemaakt, lijkt het tijd om de mogelijkheid van een metro in ieder geval serieus te onderzoeken:
https://www.nrc.nl/nieuws/2018/03/09/de-uithoflijn-had-nooit-aangelegd-moeten-worden-a1595004
Die grote, luidruchtige en vervuilende bussen uit de stad lijkt me sowieso een zegen. Dan krijgen de duizenden fietsers op wat wel eens de drukste fietsroute met de smalste fietspaden in ons land zou kunnen zijn (Vie-, Nobel- en Voorstraat), eindelijk de ruimte die ze toekomt. Met een bonus voor de voetgangers. Paar bomen erbij in genoemde straten en hoppakee: een groen(ere) en leefbare stad. Prachtig toch?
Drie keer nee en één keer ja als antwoordmogelijkheden. Dat lijkt me een gevalletje sturing DUIC. Desondanks zegt meer dan 80% ja, dat is de beste oplossing. Zegt wel iets, he?
In alle reacties mis ik één ding. De groep schrijft dat “bovengronds nauwelijks ingrepen hoeven te worden gepleegd”. Maar dat betekent dat er ook geen toegangen worden gemaakt; je kunt niet opstappen of uitstappen in de stad. Een ondergronds station met perrons is een enorme ingreep in de ondergrond, een bovengronds station neemt heel veel krappe ruimte in.
30 jaar geleden stelde D’66 al voor een ondergrondse tramverbinding onder de binnenstad aan te leggen. Een dag vóór d toenmalige gemeenteraadsverkiezingen zeiden ze dat een bovengronds tracé ook bespreekbaar was. Het gevolg: de (bovengrondse) Hoogwaardig(?) Openbaar Vervoer busbaan….
Leert men het nu nooit hoeveel geld is er nu al uitgegeven aan rail projecten en die dus vele miljoenen extra gekost hebben weten de Utrechters nog de aanleg van de Uithoflijn en in Amsterdam de beruchte noord Zuidlijn waarbij in ieder geval 3 tramlijnen opgeheven zijn en velen reizigers hun vast route verloren en dan de ondergrondse pakken weer extra tijdverloren En dan hebben briefschrijvers het over vervuilende bussen hebben deze geen verstand of toekomstvisie nu over een x aantal jaren rijdt er toch echt iets anders door de stad en dan de auto?? Denk toch eerst eens goed en na!!!
Een bovengrondse variant in de vorm van een tram door de Nobelstraat en de Biltstraat, eventueel met een aantakking op de Oosterspoorlijn, is de meest voor de hand liggende oplossing, die aan de te verwachten vervoersvraag voldoet. Deze tramlijn kan tegen relatief lage kosten gerealiseerd worden door van de voorbereide busbaan gebruik te maken. Leg de trambaan ‘in het groen’ aan, zodat de ruimtelijke kwaliteit en de stedelijke omgeving er aanmerkelijk op vooruit gaan. Een goed voorbeeld is het Franse Caen (Normandië), waar de bestaande betonnen busbaan binnen anderhalf jaar wordt veranderd in een milieuvriendelijke trambaan. Werk is gestart in januari 2018 en project wordt opgeleverd in september 2019. Als op korte termijn wordt begonnen met de ombouw van de busbaan door de binnenstad, kan de noodzakelijke tweede tram naar De Uithof in de loop van 2020 rijden.
@thijs…..elegant fietspaden overdenken???? Jullie willen op de fiets dan ga je ook op de fiets!!!! Door wind en regen zoals het hoort bij het fietsen.