De uitspraak van het gerechtshof dat de ja-ja-sticker in gemeente Utrecht in strijd was met de vrijheid van meningsuiting voor huis-aan-huisbladen kan in stand blijven. Dat is het advies van de plaatsvervangend procureur-generaal (plv. PG) Wissink aan de Hoge Raad.
Utrecht was de eerste gemeente waarbij de ja-ja-sticker – waarbij bewoners actief moeten aangeven dat ze drukwerk willen ontvangen – naast reclamefolders óók voor huis-aan-huiskranten zou gelden. De regel ging 1 januari 2020 in, maar Stadsblad Utrecht stapte naar de rechter. De krant was het niet eens met de maatregel, omdat hun voortbestaan daardoor mogelijk in gevaar kwam.
De gemeente en de rechter waren in eerste instantie niet overtuigd van de kritiek, maar de rechter in hoger beroep wel. Het systeem zou in strijd zijn met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens waarin de vrijheid van meningsuiting, waaronder de persvrijheid, wordt beschermd.
Vervolgens besloot de gemeente Utrecht vorig jaar dat de maatregel werd aangepast. In april vorig jaar ging de gemeente in cassatie bij de Hoge Raad tegen de uitspraak van het gerechtshof over de ja-ja-sticker voor huis-aan-huisbladen.
Vruchten afwerpen
“Het hof oordeelde dat de gemeente Utrecht de noodzaak voor de beperking onvoldoende had aangetoond,” staat er vandaag in het advies van de plv. PG aan de Hoge Raad, “onder meer gezien de gevolgen daarvan voor het voortbestaan van het Stadsblad Utrecht, en verbood daarom voorlopig de handhaving daarvan jegens het Stadsblad Utrecht.”
“De plv. PG vindt het oordeel van het hof op dit punt juridisch juist. Ook de overige cassatieklachten slagen volgens de plv. PG niet. Hij adviseert de Hoge Raad dan ook om de uitspraak van het hof in stand te laten.”
De ja-ja-sticker geldt in Utrecht niet meer voor huis-aan-huiskranten, maar alleen nog voor reclamedrukwerk. Er mag alleen reclamedrukwerk worden bezorgd bij huizen die zo’n sticker hebben.
De sticker op de brievenbussen lijkt sinds de invoering zijn vruchten af te werpen. Ruim een jaar na de invoering gooiden Utrechters per jaar gemiddeld 4,2 kilo minder ongeadresseerd reclamedrukwerk weg.
Gekoppelde berichten
Utrechters gooien per jaar gemiddeld 4,2 kilo minder papier weg vanwege ja-ja-sticker
De invoering van de ja-ja-sticker op brievenbussen in Utrecht lijkt zijn vruchten af te werpen.…
Gemeente Utrecht toch in cassatie tegen uitspraak ja-ja-sticker
De gemeente Utrecht gaat toch in cassatie tegen de uitspraak van het Gerechtshof over de…
Vijf vragen over de nieuwe ja-ja-sticker
Utrechters moeten vanaf 1 januari 2020 zelf aangeven of ze reclame en huis-aan-huisbladen in de…
13 Reacties
ReagerenEn dus krijg je nu reclamefolders in de bus in de vorm van krantjes met nieuws.
Interview met een BN’er. Horoscoopje. Weersvoorspelling. En voor de rest advertenties.
Lekker gewerkt Utrecht, heel efficient.
Raar advies van de PG aan de HR.
““Het hof oordeelde dat de gemeente Utrecht de noodzaak voor de beperking onvoldoende had aangetoond,” staat er vandaag in het advies van de plv. PG aan de Hoge Raad, “onder meer gezien de gevolgen daarvan voor het voortbestaan van het Stadsblad Utrecht, en verbood daarom voorlopig de handhaving daarvan jegens het Stadsblad Utrecht.”
Ik heb niet de hele conclusie van de PG gelezen, maar het lijkt me niet dat de persvrijheid hier in geding is. Het Stadsblad mag gewoon drukken wat ze wil drukken. Ze mag het alleen niet meer ongevraagd in de bus doen.
De wet op de persvrijheid is er toch niet om het voortbestaan van media te beschermen die door de tand des tijds wordt ingehaald?
En als het dan geen inperking is, hoeft de gemeente de noodzaak van de beperking ook niet te bewijzen.
Sowieso vind ik het klimaat noodzaak genoeg.
Kortom, kromme uitspraak als je het mij vraagt. Ben benieuwd in hoeverre het betoog van de advocaat van de gemeente hier steken heeft laten vallen.
Misschien toch maar eens de hele conclusie lezen 🙂
Echt absurd dat dit wordt gekoppeld aan persvrijheid. Niemand houdt die uitgever tegen als hij zijn lokale sufferdje wil afdrukken, het wordt alleen verboden om die rommel ongevraagd in ieders brievenbus te mikken.
Ongeacht of je wel of niet op lokale kranten of reclamefolders zit te wachten of wat je er van vind.
Het gaat hier primair om de vrijheid van meningsuiting welke hier door GL/D66 is geschoffeerd. Want het gaat helemaal niet om papiersparen, we hebben allemaal ongevraagd politieke foldertjes in de bus gehad kort voor de verkiezingen terwijl dat eigenlijk niet had gemogen omdat het ‘nee is tenzij’.
Het gaat hier sec om de drang van die 2 partijen om hun moraal en leefstijl aan anderen op te leggen en daarvoor hun macht misbruiken of gebruiken (dat is maar net hoe je er tegenaan kijkt).
Godzijdank hebben we hier nog een gezond rechtssysteem wat dergelijke ‘bestuurlijke dwalingen’ kan terugfluiten. Want naar rationele argumenten die niet in het eigen straatje passen luistert men niet.
Tegenwoordig krijg je dus een reclamefoldertje in de bus vermomd als zogenaamd nieuwsblad. Dat vodje gaat meteen bij het oud papier en dat wilde men juist voorkomen dacht ik. En wat het voortbestaan van het Stadsblad betreft: wij hebben altijd een “nee ja” sticker gehad en een lokale krant zouden we graag lezen. Helaas nog nooit een Stadsblad gezien: misschien iets meer moeite doen om lezers te bereiken in plaats van rechtszaken voeren? Eindstand: nog steeds alleen maar rommel in de brievenbus……
Nog genoeg restaurantjes / afhaaltentjes die alle stickers negeren en gewoon hun reclame ongestoord bij je in de brievenbus stoppen. Is daar wat aan te doen? Kan ik het ergens melden waar er daadwerkelijk iets mee gedaan wordt?
De situatie is nu dat die bedrijven het gewoon doen en de kans om een boete of wat dan ook opgelegd krijgen 0 is, of iig veel kleiner dan de extra klanten/omzet die het oplevert. Dan werken de stickers ook niet.
Vrijheid van meningsuiting, rechten van de mens, persvrijheid.
Ik vind het zwaar overdreven om met dergelijke termen te smijten als het gaat om een huis-aan-huisblaadje dat vnl. reclame bevat. Ik hoef het niet en wil het ook niet. Gelukkig hebben de waarschijnlijk gemakzuchtige bezorgers mijn adres nog nooit ontdekt, ondanks geen enkele sticker op mijn brievenbus.
Ik heb juist exprés een JA JA sticker op mijn brievenbus. De hele week door vallen kilo’s en kilo’s reclamefolders, kranten, pizza-promoties en je kan het zo gek niet bedenken wát door de bus. Kilo’s. En daar is een goede bestemming voor: de open haard. Op frisse lenteavonden als deze brandt deze elke avond. En dat papier gaat daar 1 op 1 doorheen.
Reclamebrieven stuur ik terug als er een enveloppe bij zit. Daar stop ik dan alles in en dan op de bus.
Die “4,2 kg minder” geven een vertekend beeld. Afgelopen jaar werd er veel minder reclame verspreid, want een door corona gesloten winkel gaat natuurlijk geen folders verspreiden.
Daarnaast: vlak voor de verkiezingen kregen we van twee partijen folders in de bus: 1x van D66, en 3x van GroenLinks. Boter op hun hoofd?
@Koel Hoofd,
De vrijheid van meningsuiting wordt niet beperkt als die mening niet meer ongevraagd op papier in mijn gang wordt gegooid. Er zijn voldoende manieren om je mening aan een groot publiek kenbaar te maken. Daarvoor is het absoluut niet noodzakelijk allemaal ongevraagd zooi naar binnen te gooien in mijn huis. Zeker niet als de “meningsuiting” geen oproep is om te staken tegen een bezetter die alle andere uitingsmogelijkheden heeft verboden, maar reclame voor een nieuwe hamburgertent.
Ik vraag me met Robin af of er een meldpunt is. Het is toch absurd dat het opruimen van troep van anderen een dagelijks klusje is, terwijl ik zelfs expliciet een Nee Nee sticker heb?
Kan iedereen hier het oud papier even bewaren zodat ik het één of tweemaal per week kan komen ophalen? Ik maak dan even een rondje Utrecht. Nu is het nog zo dat de boel meestal rond 23.00 “op” is en dan schenk ik vaak net mijn derde glas Armenian brandy in en op zich is het dan wel prima als er dan weer gewoon hout in de haard gaat maar de kleureninkt in het papier geven de vlammen vaak nét dat beetje extra.
Ik heb geen enkele sticker op mijn brievenbus. Maar ná de ja-ja sticker, nádat B&W dus (ongevraagd) verboden heeft ongevraagde krantjes of reclamemateriaal door de bus te gooien krijg ik helemaal niets meer daarvan. BEHALVE dan de gesubsidieerde verkiezingsfolders in verkiezingstijd.