Het authentieke ‘Swaak’ aan de Oudegracht is een bekend gezicht voor menig Utrechter. De winkel met kunstschildersmaterialen bestaat al sinds 1892 en viert dit jaar dus een bijzonder jubileum. Er is door de jaren heen veel veranderd, maar het zijn de huiselijke sfeer en klantvriendelijke aanpak die volgens de huidige eigenaar Marijn van der Leden het succes van Swaak nog altijd verzekeren.

Swaak is dé plek waar creatievelingen, kunstenaars en hobbyisten terechtkunnen voor hun spullen. De winkel staat bekend om zijn specifieke, maar uitgebreide aanbod en behulpzame medewerkers, die allemaal zelf iets met kunst doen. Kwaliteit gaat boven alles. Toch is het niet alleen geschikt voor de gevorderde kunstenaar. Er zijn spullen in alle prijsklassen, van 3 tot 70 euro voor één potje verf.

De huidige zaak is voortgekomen uit twee familiebedrijven. Swaak werd in 1892 opgericht door de heer Alb F. Swaak aan de Mariaplaats. Het bedrijf begon als een echte kantoor- en boekhandel. In die tijd kon nog niet iedereen schrijven of hadden ze niet de benodigdheden. Swaak drukte dan ook veel brieven en sollicitaties voor klanten. Door de jaren heen ging het bedrijf zich steeds meer richten op de kunstschildersmaterialen.

De over-overgrootvader van huidige eigenaar Marijn (35) richtte het schildersbedrijf Corn van der Leden op aan de Amsterdamsestraatweg. Later kocht de opa van Marijn het huidige pand aan de Oudegracht en vestigde daar het schildersbedrijf samen met een winkel. Het bedrijf bleef in de familie en Marijn ging hier na zijn VWO onder leiding van zijn ouders aan de slag. Toen hij hier op zijn zeventiende nog geen jaartje werkte werden zij benaderd door de toenmalige eigenaar van Swaak. Geen van zijn kinderen waren geïnteresseerd in het familiebedrijf Swaak en hij zocht mensen die de winkel wilden overnemen.

Zo gebeurde het, en vanaf dat moment waren Swaak en Corn van der Leden één bedrijf. In 2005 nam Marijn de zaak van zijn vader over en is hij verder gegaan onder de naam Swaak. “Swaak was de oudste en meest bekende naam, dus dat was een logische keuze.” Voor Marijn was het een unieke kans om op zo’n jonge leeftijd een groot bedrijf te leiden. “Samenwerken met mijn familie was gezellig, maar het kon wel spanningen opleveren. Iedereen heeft eigen ideeën en je bent constant aan het overleggen. Toen ik ineens alleen aan het roer stond, kon ik zelf keuzes gaan maken.”

Dick Bruna

Hij besloot in 2006 om officieel te stoppen met het verkopen van huisverf en zich alleen nog te richten op de kunstschildersmaterialen en lijstenmakerij. “Dat was een risico. Je weet dat je er wat klanten mee verliest, maar het is uiteindelijk zeker de goede keuze geweest. Juist omdat we ons richten op een specifieke branche, de kunst, kunnen we veel gerichter helpen en hebben we ook veel vaste klanten. Deze klanten lopen uiteen van studenten van de kunstopleiding tot bekende Utrechtse kunstenaars zoals Theo van de Vathorst, de man die de deuren van de Dom maakte. “Dick Bruna kwam ook altijd op zijn fietsje langs om pennen te kopen. Hij kon ze overal halen, maar dit was zijn routine.”

Marijn is nu de laatste van zijn familie die actief is binnen het bedrijf. Zijn moeder is tegenwoordig weer als kunstenares aan het werk. De affiniteit met verf is er dus wel met de paplepel ingegoten. “Het viel wel te verwachten dat ik in ieder geval iets met verf ging doen. Schilder worden leek me toch een beetje saai. Ik vond juist het werken met klanten in de winkel erg leuk. Ik ben zelf ook niet echt een geboren kunstenaar. Wel heb ik door de jaren heen een goed oog gekregen voor kunst en met name kunstmaterialen. Ik weet precies welke lijst ergens het beste bij past en ken elke verf en kleursoort hier inmiddels wel uit mijn hoofd. Nu afwachten of mijn zoontje de interesse voor verf geërfd heeft of dat hij er niks mee te maken wil hebben. Hij staat wel al vast op de kaft van onze tekenblokken”, lacht Marijn.

Marijn is ervan overtuigd dat het succes van Swaak te danken is aan de klantvriendelijke aanpak. “De klant is koning. Medewerkers weten waar ze het over hebben en nemen echt de tijd om iedereen te woord te staan. Als je een huiselijk gevoel creëert komen klanten ook echt terug. Uitbreiden wil ik niet, franchisen maakt alleen maar onpersoonlijk. Mensen kennen deze locatie en komen hier graag. Dat moet altijd zo blijven.”