De maatregelen rond de coronacrisis maken de manier van werken in veel sectoren moeilijker. Dat geldt zeker ook voor de uitvaartverzorgers die rekening moeten houden met een totaal nieuwe situatie. We spraken over deze zware periode met uitvaartverzorger Eefje Visser uit Vleuten: “Alles is anders.”

Volgens Eefje is een uitvaart in deze tijd niet te vergelijken met hoe die normaal gaat. “Het is heel zwaar voor nabestaanden. Het is zó anders. Er is natuurlijk geen enkel fysiek contact mogelijk, dus ook het troosten is er niet. Alles is heel klinisch.” Dat begint al bij de bespreking van de uitvaart. “Normaal ga ik elke dag even naar nabestaanden toe. Ik probeer nog steeds wel te gaan, maar dat kan niet elke dag. Bovendien mogen er maximaal drie personen bij zijn en moeten we afstand houden”, zegt Eefje.

Ook de verzorging en de uitvaart zelf moeten ineens anders worden vormgegeven. Eefje: “Nabestaanden mogen niet in de kamer bij de verzorging van de overledene aanwezig zijn. Ze kunnen bij een crematie ook niet bij de invoer zijn, het moment dat iemand de oven ingaat. Als iemand aan het coronavirus is overleden mogen nabestaanden er zelfs helemaal niet meer bij.”

Troost

Vooral uitvaarten van jonge mensen verlopen heel anders, omdat die normaal vaak heel druk zijn. “Deze week begeleid ik een gezin van een jonge moeder. Meer dan 300 mensen zouden de uitvaartdienst bijwonen, dat is ineens teruggebracht naar dertig. Ik zoek nu dus expres een kleine aula uit. Ik heb ook gezorgd voor een afscheidsfotograaf en een livestream, zodat mensen toch de bijeenkomst kunnen zien”, zegt Eefje.

“Dat is natuurlijk mooi, maar de echtgenoot van de overledene en haar kindje van vijftien maanden hebben iemand nodig die hen vasthoudt en troost. Officieel mag dat nu niet. Ik zou het liefst willen dat haar ouders en zijn ouders gewoon zo dicht mogelijk bij elkaar kunnen zitten.”

Condoleance

Ook de condoleance kan vanwege de verplichte anderhalve meter afstand niet op de normale manier plaatsvinden. Als een overledene veel nabestaanden heeft, kiezen die er volgens Eefje vaak voor om helemaal geen condoleance te doen, omdat ze vinden dat het geen zin heeft.

“Ik stel nu vaak voor dat mensen naar hun eigen huis gaan en daar met een paar mensen en de nodige afstand nog even samenkomen. Later kan er dan nog een herdenkingsdienst komen waar weer meer mensen bij aanwezig mogen zijn.” Eefje heeft ook een manier gevonden om toch een vorm van condoleance te doen. “Ik werk zelf met lege condoleancekaartjes, die ik meestuur met de rouwkaart. Dierbaren kunnen daar dan iets op schrijven en dat opsturen naar de familie. Vooral als de overledene jonge kinderen heeft, vind ik dat heel belangrijk voor later.”

Missie

“Ik heb een heel mooi beroep en ik zie het echt als een missie, maar het kost nu heel veel energie, terwijl ik dat normaal juist krijg van mijn werk. Ik kan mensen nu gewoon niet geven wat ze van mij mogen verwachten”, zegt Eefje. “Iedereen heeft het over artsen en verpleegkundigen, maar ik heb ook veel respect voor mijn collega-uitvaartverzorgers en het zorgteam dat de overledene verzorgt en overbrengt naar het uitvaartcentrum.”

Eefje hoopt dat mensen even stilstaan bij de gevolgen van de maatregelen. “Ik hoop dat mensen zich realiseren hoe moeilijk dit is voor familie en nabestaanden. Heel veel nabestaanden weten nog helemaal niet dat ze bijvoorbeeld niet bij de verzorging aanwezig mogen zijn. Dat moeten ze dan nog van mij horen.”

Daarnaast wil ze graag dat er één lijn komt in de protocollen. “Veel crematoria hebben hun eigen richtlijnen. Dat maakt het nu zo verwarrend. Ik hoop dat er een duidelijke lijn komt in wat wel en niet mag. Dat is voor de nabestaanden veel duidelijker en het maakt het voor uitvaartondernemers prettiger werken als de nabestaanden weten waar ze aan toe zijn.”