Prof. dr. Bas van Bavel heeft van de European Research Council (ERC) een subsidie van 2,25 miljoen euro ontvangen voor zijn onderzoek naar de veerkracht van pre-industriële samenlevingen. De ERC Advanced Grant is een prestigieuze Europese subsidie voor ervaren wetenschappers die innovatief en excellent wetenschappelijk onderzoek doen.

Economisch historicus Bas van Bavel gaat onderzoek doen naar de factoren die bepalen in welke mate samenlevingen bestand zijn tegen schokken en rampen. Elke samenleving wordt regelmatig geconfronteerd met bedreigingen, zoals aardbevingen, bodemerosie, overstromingen, honger of oorlog. Sommige reageren daarop adequaat, voorkomen een ramp of herstellen zich snel, terwijl andere juist kwetsbaar blijken en zwaar geraakt worden. Waarom is dit?

Duidelijk is dat rijkdom en technologie niet voldoende zijn om rampen te voorkomen. Vooral ook de organisatorische kwaliteiten van een samenleving spelen een cruciale rol. Die kwaliteiten staan centraal in het onderzoek van Van Bavel, en dan met name de kracht van een samenleving in de uitwisseling, allocatie en het gebruik van grond, arbeid en kapitaal.

De onderzoekers gebruiken West-Europa van 1300 tot 1800 en de variëteit aan sociaal-economische karakteristieken die hier te vinden was, als een laboratorium. Zo willen de onderzoekers inzicht verkrijgen in een van de belangrijkste determinanten van het succes en falen van samenlevingen: veerkracht.

Van Bavel is sinds 2007 hoogleraar Economische en sociale geschiedenis aan de Universiteit Utrecht. Tevens is hij programmadirecteur van ‘Instituties’, een van de vier strategische thema van de Universiteit Utrecht. In september wordt Van Bavel geïnstalleerd als Akademielid van de KNAW.