De drempel lager en de functie van de bibliotheek breder; geen boekenpaleizen maar een maatschappelijk-culturele instelling waar bewoners terechtkunnen voor allerlei informatie. Die verandering was al lang gaande, en staat nu nog concreter op papier in het nieuwe tienjarenplan van de gemeente Utrecht voor de bieb. Een beetje sturing was volgens wethouder Eelco Eerenberg ook wel nodig, al omschrijft hij het liever anders: “We kunnen samen nog meer uit de bibliotheek halen dan dat we al deden.” Ook in lastige financiële jaren boekt de bibliotheek overigens bezoekrecords. Directeur Deirdre Carasso wil nu verder op de ingeslagen weg.
Kinderen hoeven vanaf volgend jaar geen boetes meer te betalen als ze een boek te laat inleveren. Ook kunnen docenten gratis lid worden van de bibliotheek. Het zijn twee kleine concrete stappen die uit het nieuwe tienjarenplan komen. Dat plan zelf is veel breder van opzet.
De Bibliotheek Utrecht heeft een aantal instabiele financiële jaren achter de rug. De afgelopen jaren werd er gesproken over de sluiting van tot wel vier vestigingen als er niet bezuinigd zou worden, extra geld van de gemeente bij zou komen en er slimmer wordt omgegaan met het budget dat er al lag. Er kwamen een onderzoek en enkele aanbevelingen; er moest onder meer een duidelijkere relatie komen tussen de hoogte van de subsidie en de maatschappelijke resultaten die er behaald worden.
Het was reden voor de gemeente Utrecht en de bibliotheek om de plannen te concretiseren. De gemeente legt namelijk vele miljoenen euro’s per jaar neer, maar er stond inhoudelijk te weinig op papier, meer sturing is nodig. Met ruim twee miljoen bezoekers in 2023 is de bibliotheek de drukstbezochte instelling van de stad.
Tekst loopt door onder de afbeelding
Boekenuitleenbalie
Wat nog eens duidelijk wordt, is dat bibliotheken tegenwoordig veel meer zijn dan een boekenuitleenbalie. In het nieuwe document van 32 pagina’s komt het woord ‘boek’ nog wel voor, maar vooral om te benadrukken dat er juist nog meer gebeurt. Bibliotheken zijn er om laaggeletterdheid en ontlezing aan te pakken, bewoners te helpen met digitalisering, kansengelijkheid te bevorderen en te zorgen dat alle bewoners mee kunnen doen in de samenleving. Het idee is dat bewoners die beter geletterd zijn en voldoende digitale vaardigheden hebben ook beter meekomen op andere vlakken in de maatschappij.
Wethouder Eelco Eerenberg benadrukt dat de functie van de bibliotheek al jaren aan het veranderen is: “Daarom was dit ook een goed moment om samen te kijken of we alles uit de bibliotheek halen wat de stad nodig heeft. Op die manier kunnen we de subsidie ook beter benutten.” Carasso: “Er spelen ontzettend veel vraagstukken in de stad, over burgerschap, onderwijs, welzijn, allemaal onderwerpen waar de bibliotheek een steeds grotere rol in kan spelen. Daar willen we graag een grotere bijdrage aan leveren.”
Tekst loopt door onder de afbeelding
Concreet betekent dit vooral dat de al gaande transitie van bibliotheken doorgaat. Daarbij kan elke vestiging van de bibliotheek er heel anders uitzien in de toekomst. In wijken waar meer behoefte is aan kennis over digitale vaardigheden moet de bieb ook meer informatie of cursussen aanbieden op dit onderwerp, in wijken waar meer behoefte is aan kunst en cultuur moet er ook meer aanbod hierop gericht zijn, wijken waar ruimtes voor ontmoeting en eigen initiatief nodig zijn moeten dit soort ruimtes krijgen. “Het profiel van de wijk bepaalt het profiel van de bibliotheek”, wordt het ook wel omschreven.
Grote opgaves, maar daar is wel geld voor nodig. De gemeente Utrecht betaalt voorlopig jaarlijks 16,6 miljoen euro. Carasso vertelt: “Dat bedrag, plus de bezuinigingen die we zelf hebben behaald en omdat we ook extra verdienen, hebben ervoor gezorgd dat het tekort vanaf volgend jaar sterk is teruggebracht. Nog steeds is niet alles opgelost. We hopen dat er extra financiering vanuit het Rijk komt, dan zijn we er.” Extra geld is op termijn nodig als de bibliotheek verder wil groeien, want het aantal inwoners groeit in Utrecht ook hard. “Wat te denken van al die inwoners in de Merwedekanaalzone, daar moeten ook voorzieningen voor komen”, zegt Eerenberg. Daarentegen zit de gemeente de komende tijd juist krapper bij kas, want er moet bezuinigd worden.
Wethouder Eerenberg maakt zich namens de Vereniging van Nederlandse Gemeenten ook bij het Rijk hard voor extra geld: “De taken van de bibliotheek zijn breder geworden, daar zou ook extra financiering tegenover moeten staan. Er wordt ook gewerkt aan een wettelijke zorgplicht waarbij gemeenten moeten zorgen voor een goede brede bibliotheek. Ook daar moet natuurlijke extra financiering mee gemoeid zijn.”
Tekst loopt door onder de afbeelding
Bibliotheken zonder personeel
De afgelopen jaren zijn er ook al stappen genomen, zo zijn er 46 bibliotheken op scholen geopend om daarmee lezen onder kinderen meer onder de aandacht te brengen. Ook is er al extra geld toegezegd door het Rijk waarmee onder andere vier vestigingen vanaf september langer open kunnen blijven. Met dat geld wordt in twee wijkbibliotheken – Kanaleneiland en Leidsche Rijn – geëxperimenteerd met onbemande openingstijden. Bezoekers kunnen dan met technologie zelf toegang krijgen. In Scandinavië is dit al succesvol gebleken. Zo kunnen lezers ook buiten de bemenste openingsuren boeken lenen en gebruikmaken van ontmoetingsruimten en andere faciliteiten.
Het nieuwe tienjarenplan moet nog door de gemeenteraad besproken worden. Er kunnen dus nog wijzigingen plaatsvinden.
Gekoppelde berichten
Tijdens ministersbezoek aan schoolbibliotheek in Utrecht is iedereen enthousiast; structureel geld blijft de grootste wens
Aan enthousiasme voor schoolbibliotheken is geen gebrek, dat bleek wel tijdens het bezoek van minister…
Extra geld voor Bibliotheek Utrecht, maar tekort blijft bestaan
Bibliotheek Utrecht krijgt extra geld van het Rijk en daarmee kunnen vier locaties de deuren…
Toekomst Bibliotheek Utrecht onzeker; extra geld nodig om sluiting van zes vestigingen te voorkomen
Er is elk jaar extra subsidie nodig om de sluiting van bibliotheekvestigingen in Utrecht te…
23 Reacties
Reageren“Kinderen hoeven vanaf volgend jaar geen boetes meer te betalen als ze een boek te laat inleveren.” Dat geeft wat mij betreft een verkeerd signaal af en kan ook elders negatieve effecten hebben. Voor de rest juich ik iedere poging om kinderen meer te laten lezen toe en heb ik waardering over het functioneren van de bibliotheek.
Dus ondanks de mooie plannen, waar de wethouder wel een beetje op moest drukken, nog steeds jaarlijks een verlies van meer dan 16 mio en geen dekkende begroting ondanks de directeur die dik meer dan een ton opstrijkt? Dat moet toch beter kunnen.
Geen boetes meer betalen vind ik erg raar, verleng dan liever de leentermijn.
Wat mij betreft zouden onbemande openingstijden ook voor de bieb op de Neude zeer welkom zijn. Ik zou daar graag al voor 9:00 willen gaan werken.
Ooit van het aanleren van verantwoordelijkheid gehoord? Een boete hoort daarbij. Al is het maar een kleine,… vroeger kreeg je gewoon een klap voor je kont en kon je met je vader of moeder samen met het schaamrood op je kaken het boek terug brengen….. dáár leer je pas van. Maar papa en mama zijn drukker met het afbetalen van hun statussymbolen dan hun kinderen educatie en opvoeding mee te geven. Een verloederde samenleving. Letterlijk getekend. niet alleen op de huid, maar vooral psychisch.
Ik dacht dat de bieb geld tekort kwam? Dn vind ik dit, ook al draagt het misschien niet zo veel bij, geen goed plan. Bovendien leert het idee van een boete misschien ook wat meer verantwoordelijkheid aan. Ik heb zomaar het gevoel dat veel kinderen dit heel goed kunnen gebruiken.
Enfin, we horen het volgend jaar wel als blijkt dat er veel boeken verdwijnen, en als dan het abonnementsgeld omhooggaat.
Overigens ben ik een grote fan van de bieb, zowel van het gebouw als het instituut, maar ik vind dit een slecht idee.
Heel veel fijne herinneringen aan de bibliotheek als kind. En ja ik moest wel eens een boete betalen. Ben ik niet minder van geworden. Beetje plichtsbesef kweken.
Terug naar de basis, eenvoudige gebouwen in de wijk.
Pand op Neude heel snel verlaten.
En natuurlijk betaal je boete als je te laat terugbrengt. Kan ook anders bijvoorbeeld via een uurtje werken in de bieb, genoeg klusjes te doen.
Elders hoor ik dat studentjes die een studieplaats reserveren bij de universiteitsbibliotheek en te laat, of niet komen opdagen ook geen boete krijgen.
Al met al geen goed plan als er jaarlijks nog meer dan 16 mio bij moet.
Nog afgezien van de financiele problemen van de bieb vind de afschaffing van de boete een slecht plan. Breng kinderen verantwoordelijkheidsgevoel bij. Als zij zich aan de inleverdatum houden hoeven zij immers nooit een boete betalen.
“Er wordt ook gewerkt aan een wettelijke zorgplicht waarbij gemeenten moeten zorgen voor een goede brede bibliotheek.”
Laat me niet lachen.
Wettelijke zorgplicht, daar hebben we al een paar artikelen over in de Grondwet. art 19, 20, 21, 22 en 23.
Al die artikelen worden systematisch geschonden door onze overheid.
Met name artikel 20 is nu een hot issue aan de Haagse onderhandelingstafel, de bestaanszekerheid….
Voor artikel 19 – o.a. lid 2 de rechtspositie en bescherming van hen die arbeid verrichten- zijn al de nodige rechtszaken gevoerd, door het personeel tegen werkgevers. Want onze overheid doet niet zoveel om aan die zorgplicht te voldoen, daarom is er bijvoorbeeld nog steeds uitbuiting en loonslavernij van arbeid uit lage lonen landen waar de EU er nog veel meer van wil inlijven en, zelfs bereid is een oorlog voor aan te gaan om die lonen maar zo laag mogelijk te houden.
Artikel 23 wordt ook al 3 decennia lang geschonden met als gevolg dat onze kinderen tegenwoordig als functioneel analfabeet van de scholen afkomen en bèta personeel geimporteerd moet worden omdat Nederlanders niet meer kunnen rekenen.
Artikel 21 is ook een interessante “De zorg van de overheid is gericht op de bewoonbaarheid van het land en de bescherming en verbetering van het leefmilieu.”
Nederland is zo vol dat het onleefbaar (geen woningen, energie, water) begint te worden en die verbetering van het leefmilieu onmogelijk is geworden zonder de economie de nek om te draaien (werkgelegenheid vertrekt nu al naar betere oorden).
En dan is er het beruchte artikel 22, volksgezondheid, woongelegenheid en maatschappelijk/culturele ontplooiiing en vrijetijdsbesteding.
Er is geen zorg (of medicijnen) of woning meer te krijgen maar je wordt doodgegooid met gesubsidieerde pulpcultuur, de inclusieve deugmaatschappij en te veel vrije tijd omdat je van werken moe wordt… (leraren kregen er geld bij maar gingen een dag minder werken omdat ze dan hetzelfde inkomen hebben)
Kortom, die grondwetten, oftewel onze grondrechten worden geschonden door diezelfde types die nieuwe wetten maken om maar niet aan de grondwetten te hoeven voldoen maar wel de elitaire nietsnutten achterban tevreden houdt….
De bieb zit in een schemerzone, is het nou maatschappelijk/culturele vrijetijdsbesteding of toch onderwijs? Maar als ze het samenvoegen (onderwijs in burgerschap/lezen/ICT/communicatie met de overheid)
(vrijetijd, al hobbyend gezellig samenzijn)
kunnen ze putten uit wel TWEE subsidiepotjes, OCW en VWS, en ook nog bij de EU aankloppen voor innovatie en EU-gospel verspreiden. Zonder ook maar enig positief resultaat want daar zijn per genoemd artikel intussen wel voorbeelden genoeg van….
Alleen al daarom is het idioot om boetes voor kinderen te schrappen. Behalve dat het geld kost waar de belastingbetaler voor moet gaan opdraaien, is het ded opzet om kinderen een leermoment (er staan sancties op overtreding) in een omgeving gemaakt voor leren te ontnemen… m.a.w. i.p.v. dat kinderen leren zindelijk te worden krijgen ze een nieuwe pampers om totdat ze 12 jaar oud zijn.
Leraren gratis lid maken is ook idioot, want ze verdienen (zijn ambtenaren met loon betaald door de belastingbetaler) meer dan genoeg om dat lidmaatschap zelf te betalen als ze fulltime zouden gaan werken zodat hun leerlingen beter les krijgen en wel kunnen lezen, schrijven en rekenen als ze uit de schoolbanken komen. Dan gaan kinderen vanzelf naar de bieb omdat ze al de skills hebben om die cijfer en lettercodes in boeken te ontcijferen.
Maar mevr. Carasso vind dat allemaal niet doen een veel beter plan want het moet wel allemaal leuk blijven voor kindertjes+begelijders, en mensen met te veel vrije tijd.
@ Koel Hoofd
Bij zo’n lap tekst slaat bij mij spontaan de ontlezing toe.
Graag bondiger een volgende keer.
PS wat zijn ‘begelijders’?
Verdiende de directeur van de bib niet dik meer dan een ton?
“Kinderen hoeven vanaf volgend jaar geen boetes meer te betalen als ze een boek te laat inleveren”. Als we de laatste jaren iets mis zien gaan in de maatschappij is dat jongeren geen verantwoordelijkheid meer nemen voor hun gedrag. Er zijn geen consequenties als je waarden, normen of regels overtreedt. Doe maar gewoon waar je zin in hebt dus. He hoeft boeken niet in te leveren volgens afspraak hoor
Doe ff normaal Koel Hoofd
Ooit de verantwoording voor een grote schoolbibliotheek gehad.
Mijn grootste frustratie was boeken die, zelf na vriendelijk én aanhoudend vragen, nooit meer terug kwamen. Een redelijke kostenpost.
Ik had geen enkele sanctie mogelijkheid. “Dwangbevelen” voor vergoeding nieuwkoop werden straal genegeerd. Slechte zaak afschaffing boete bij te laat inleveren.
@ Robbert
Klopt 133.000 euro
Heel dom om het af te schaffen, al was het maar 5 cent, dan staat er wat tegenover, net als in het echte leven. Daarnaat de ouders hebben een app met melding van de te late boeken, kom op zeg, je zou verantwoordelijkheid pakken. Of is dit een doelgroep aanpak, dan werkt het nog niet.
@Bart helemaal mee eens
Wat een salaris van € 133.000 voor de directeur van de bibliotheek en dan zonder blikken of blozen melden dat het tekort is terug gebracht naar € 16 miljoen. En dan rustig melden dat extra geld nodig is als de bibliotheek verder wil groeien, want het aantal inwoners groeit in Utrecht ook hard. Wat weer een diepe minachting voor de belasting betalende Utrechters ondanks een tekort van € 40 miljoen doorgaan met geld in een bodemloze put gooien. En dan hopen op geld van het rijk ook dat is belasting geld beste mevrouw de directeur en meneer de wethouder. De taak van een bibliotheek is boeken uitlenen en zorgen dat die weer op tijd terug komen. Stop met al die andere kul en zorg dat je kosten dekkend bent dat is je taak.
schop onder je hol. ik schiet de boete voor, en jij gaat er voor werken zoon/dochter !!! en terugbetalen.. DÁT is de houding ouders.. Maar ik vermoed dat de ouders die zo denken als ik … dit niet lezen. en de duic.nl niet eens kennen.
Alsof kinderen van 10 jaar de verantwoordelijkheid hebben die boeken binnen de tijd uit te lezen én op tijd terug te brengen naar de bieb. Dit is een ouderlijke verantwoordelijkheid, de idiotie om dit als gemeente te faciliteren. Het pamperen van de burger gaat hierin wel erg ver. Ga eens aan het werk met de missers te corrigeren, hoor ik ergens 70 miljoen? Het lijkt wel alsof de gemeente bewust de andere kant opkijkt en het niet wíl zien.
@Utrechter: Amen.