In een paar jaar tijd heeft bioloog Jan Degenaar samen met zijn collega Maarten Schrama een super-ecosysteem ontwikkeld in het kleine dorpje Haarzuilens in de gemeente Utrecht. Planten uit alle hoeken van de wereld groeien in zijn voedselbos, die vanaf dit jaar veel gewassen produceert. Bewoners uit de buurt kunnen, eigenlijk net zoals in de supermarkt, langskomen om hun favoriete groenten, fruit en specerijen te plukken. En aan wilde dieren en indrukwekkende actie is ook geen gebrek.
Tekst, audio en fotografie: Peterson Tijhuis
De enthousiaste bioloog staat dit jaar ‘eindelijk’ in de zwarte cijfers. Hij hoopt vanaf nu echt geld te kunnen verdienen aan zij voedselbos. Daarom heeft hij een plukabonnement- systeem bedacht waarmee individuele plukkers een vast bedrag betalen om te mogen oogsten. Voor lokale horeca, zoals Landhuis in de Stad in Oog in Al, is er al een bestaande betaalregeling.
Blauw woonwagentje
Als hij niet door de struiken van zijn voedselbos loopt, werkt Degenaar voor de woon-werkgemeenschap Emmaus Haarzuilens. Daar slaapt hij in een klein blauw woonwagentje en helpt hij iedere dag met het draaien van een winkel waar tweedehands spullen uit heel Utrecht worden verkocht.
Tekst gaat verder onder afbeelding
Door de verkoop van deze goederen is de gemeenschap, die onder andere onderdak biedt aan mensen met een verleden, helemaal financieel onafhankelijk. Iedere woensdag en zaterdag staan er een hoop mensen, als een kudde met 1,5 meter afstand, te wachten buiten de winkel. Klokslag 13.00 uur sprinten ze met zijn allen richting hun favoriete afdeling, op zoek naar onbekende schatten.
Van Parijs naar Haarzuilens
Degenaar werkte ooit als universitair onderzoeker in het mooie Parijs, maar vertrok toch uiteindelijk richting Haarzuilens. “Ik had een heel klein tuintje in Parijs, daarom wilde ik de stad uit, op zoek naar een grotere tuin. Toen ben ik samen met Maarten gaan zoeken naar een groot stuk land. Toevallig was hier in 2015 een gebied beschikbaar gesteld door Natuurmonumenten.”
Tekst gaat verder onder afbeelding
Nu, een aantal jaren later, vertelt de bioloog dat er in de voedselbos zo veel groenten, fruit en specerijen groeien dat hij het samen met de buurtbewoners van het dorpje niet op krijgt. Daarom heeft hij een aantal jaar geleden meerdere Utrechtse horeca-bedrijven benaderd om bij hem te komen plukken. Anna Strumphler van het ontmoetingspunt en restaurant Landhuis in de Stad komt iedere donderdag samen met haar collega even langs. Deze week stappen ze door de voedselbos en zijn ze samen op zoek naar..?
9 Reacties
ReagerenEcologisch tuinieren is een mooie vorm van tuinieren daar je naar een paar jaar effecten gaat zien.
Want bij ecologisch tuinieren stijgen de hoeveelheid bijen, vlinders en andere nuttige insecten en dit draagt weer bij aan meer vogels.
Grappig plan, een wereldmoestuin.
Maar “planten uit alle hoeken van de wereld” komt neer op het importeren van exoten die hier niet thuis horen, maar wel hun sporen verspreiden. Dat heeft in het verleden al de nodige problemen veroorzaakt, Hopelijk heeft deze bioloog daar wel goed overna gedacht want andere bio- en ecologen hebben dat nagelaten..
@Koel Hoofd
Er is niets mis met exoten.
waar wel iets mis mee is zijn invasieve exoten!
B.v de bijenboom is een exoot en geen invasieve exoot.
De bijenboom is een belangrijke plant voor bijen, want de bijenboom geeft krachtige nectar aan bijen in de warme zomermaanden.
Cobra adviseurs (de beheerders van het bomen register op internet) geeft het advies om in stedelijk gebied juist exoten, die niet invasief zijn, zoals de bijenboom te planten om de bij te helpen in de warme zomermaanden.
@Koel Hoofd:
Bijna alles wat er nu groeit in Nederland is ooit een exoot geweest. De ui, de peen, de aardappel. Maar ook de plataan en de esdoorn. Allemaal ooit als exoot binnengekomen.
Zolang ze geen andere soorten verdringen is dat niet per se schadelijk.
@kadoendra, is het dan niet zo dat elk soort insect zijn eigen favoriete voeding heeft en daar in is gespecialiseerd?
Bijen zijn op dat punt redelijke slettebakken want die pakken wat er het dichtsbij is. Kende heel vroeger een imker (die zal nu wel dood zijn( in Frankrijk die allerlei speciale honingen maakte door de bijenkorven naast die velden te zetten.
Verdomd lekker honing! Maar de insectenwereld is groter dan bijtjes…
@Koel Hoofd
Voor bijen, vlinders en andere nuttige insecten is een aaneengesloten bloeicyclus over het gehele seizoen het beste.
Dus als de ene plant uitgebloeid is gaat de andere plant weer bloeien.
Bloeiende planten die deel uitmaken van een aaneengesloten bloeicyclus zorgen ook voor een mooie tuin, want als een plant uitgebloeid is staat een andere weer in bloei.
Uiteraard is de insectenwereld groter dan alleen maar bijtjes, maar de bij is enorm belangrijk voor de voedselindustrie, denk aan appels, peren, bessen, etc.
Ik heb eens op TV beelden uit China gezien en daar zaten mensen met een kwastje appelbloesem te bevruchten daar er door de enorme vervuiling geen enkele bij op die plek meer was.
Planten uit alle hoeken van de wereld groeien in zijn voedselbos, die vanaf dit jaar veel gewassen produceert
?
@Kadoendra
Ja die uitzending ook gezien! Na het hand bestuiven met een kwastje ging er een zakje omheen. Elke peer was letterlijk goud waard.
Echt diep triest wat vervuiling daar met de omgeving heeft gedaan!
Trouwens ook diep triest wat onze gemeente met een bloeiend park kan doen in het kader van ‘vergroening’. Er worden grote bloemdragende struiken die er jaren over hebben gedaan om op fatsoenlijke grootte te komen, tot op de grond afgezaagd in het kader van vergroening. En dan staan de brandnetels er vervolgens jaren lang tot twee meter hoog! Het ziet er niet uit want de omgeving verloedert, maar erger is nog de totale destructie vanwege een achterlijke ideologie. Letterlijk Geen vlinder meer te zien, geen bij meer te bekennen, geen diertje die er nog wil komen!. Dag ecosysteem, met de groeten van GroenLinks
En de gemeente slaat zich op de borst omdat ze zo groen zijn. Ze zijn zo groen dat ze een hekel aan alle andere andere kleuren hebben!
Dus ik vind die wereldmoestuin echt een leuk initiatief. Echter, het begint allemaal bij de basis: niet zinloos kapotmaken wat we nu zelf nog hebben.
Het gebied waar het bovenstaande artikel over gaat is beschikbaar gesteld door Natuurmonumenten en is dus niet van de gemeente.
Ik vermeld dit daar veel gemeente groen vaak wordt onderhouden door personen die werkzaam zijn bij de sociale werkvoorziening.
Deze mensen hebben niets met biologie en ecologie van doen.
Dus struiken worden veelal tot de grond gesnoeid, terwijl je de meeste struiken maar voor ongeveer 1/3 van de grote mag snoeien, wat er weer voor zorgt dat de struik dood gaat.
Het mooie aan het bovenstaande artikel is de samenwerking van de natuurorganisatie Natuurmonumenten met 2 biologen.
Naar mijn idee had dit moois nooit kunnen ontstaan met de gemeente daar de gemeente niet een natuurorganisatie is en ook vaak een dubbele agenda heeft.