Het Utrechtse college van burgemeester en wethouders vindt de Utrechtse tramlijnen momenteel ‘onvoldoende betrouwbaar’. Dat schrijft het college in antwoord op vragen van een deel van de gemeenteraad. Zo’n 4 tot 5 procent van de tramritten valt de laatste jaren uit en dat is volgens het college hoger dan het percentage dat was ingecalculeerd.

De VVD, PVV, D66, Partij van de Arbeid, Volt en Partij voor de Dieren stelden onlangs vragen over het hoge percentage uitvallende ritten op de Utrechtse tramlijnen. “Wij delen de zorgen over het hoge percentage tramritten dat uitvalt”, gaf het college bij de beantwoording toe. “Gezien het feit dat er sprake is van een hoger percentage uitval dan beoogd (…), vinden we de dienstregeling momenteel onvoldoende betrouwbaar.”

Het aantal ritten dat uitviel neemt over de jaren heen weliswaar af, maar in april tot en met juli van dit jaar viel 4,4 procent van de ritten uit. Dat is hoger dan de streefwaarden van 1 procent ‘volledige onbeschikbaarheid’ en 7 procent ‘gedeeltelijke onbeschikbaarheid, die bij de bouw van de Uithoflijn werden ingecalculeerd.

“Dit waren streefwaarden die niet contractueel zijn vastgelegd. Deze zijn bovendien niet 1-op-1 naar percentages rituitval te vertalen, want bij ‘gedeeltelijke onbeschikbaarheid’ kunnen trams bijvoorbeeld wel (deels) rijden, maar met vertraging. Wel is duidelijk dat het percentage rituitval hoger ligt dan bedoeld met deze streefwaarden”, aldus het college.

Oorzaak uitval

Een groot deel van de rituitval blijkt te komen door storingen aan materieel en infrastructuur, blijkt uit gegevens van de provincie. Het gaat dan bijvoorbeeld om storingen aan de wisselbediening op de eindpunten. Door verbeteringen – zoals het oplossen van terugkerende storingen aan de boordcomputer en het camerasysteem van de trams – neemt het aantal storingen aan materieel en infrastructuur de laatste tijd af, maar tegelijkertijd neemt het aantal ritten dat uitvalt door personeelstekort juist toe.

Omdat het percentage uitvallende ritten nu hoger ligt dan beoogd, werken de provincie, U-OV en de gemeenten Utrecht, Nieuwegein en IJsselstein samen om het percentage omlaag te brengen. Zo wordt onderzocht hoe het risico op aanrijdingen verlaagd kan worden. “Een deel van de rituitvallen is veroorzaakt door aanrijdingen ter hoogte van kruisingen met de trambaan.”

Maatregelen onderzocht

Mogelijke maatregelen zijn: het groen snoeien voor beter zicht, duidelijkere markering en borden en ingrijpen in de verkeersstructuur. “Het onderzoek naar de zichtlijnen rondom tramkruisingen loopt nog, dus op dit moment is er nog geen zicht op specifieke maatregelen per kruispunt en de uitvoering van de gekozen maatregelen per kruispunt.”

Het plaatsen van overwegbomen is volgens het college geen optie. “Overwegbomen werken, vanwege veiligheid, met vrij lange tijden voor ontruiming en sluiting. Dit is nadelig voor de doorstroming van het kruisende verkeer, zoals voetgangers, fietsers en autoverkeer. Ook de bussen die de trambaan moeten kruisen staan lang te wachten”, schrijft het college.

“Overwegbomen kunnen niet worden toegepast op de tram-/busbaan, omdat er geen betrouwbare (veilige) activering van de overweginstallatie door bussen beschikbaar is en omdat de totale sluitingstijd van de overweg door het drukke verkeer op de tram-/busbaan onaanvaardbaar lang wordt.”