De enige Utrechtse (en Nederlandse) paus werd precies 500 jaar geleden benoemd tot het ambt De enige Utrechtse (en Nederlandse) paus werd precies 500 jaar geleden benoemd tot het ambt

De enige Utrechtse (en Nederlandse) paus werd precies 500 jaar geleden benoemd tot het ambt

De enige Utrechtse (en Nederlandse) paus werd precies 500 jaar geleden benoemd tot het ambt
Foto: Bas van Setten
Adriaan Floriszoon Boeyens werd op 2 maart 1459 geboren aan de Brandsteeg in Utrecht en op 9 januari 1522 werd hij als Adrianus VI de eerste Nederlandse paus. Dat is zondag precies 500 jaar geleden.

Adriaan Floriszoon Boeyens werd op 2 maart 1459 geboren aan de Brandsteeg in Utrecht en op 9 januari 1522 werd hij als Adrianus VI de eerste Nederlandse paus. Dat is zondag precies 500 jaar geleden.

Adrianus VI is tot nu toe de enige Nederlandse paus, al is dit statement discutabel. Utrecht behoorde in die periode namelijk tot het Heilige Roomse Rijk, waardoor sommigen hem nu bestempelen als Duitse paus.

Voordat het echter zover was ging Boeyens in 1476 studeren aan de Universiteit van Leuven. Na verschillende studies behaalde hij in 1491 zijn doctoraat in de theologie. Twee jaar daarvoor was hij al benoemd tot hoogleraar aan de Artesfaculteit.

Kerk

Op 30 juni 1490 werd Boeyens ingewijd tot priester en hier begon dan ook zijn kerkelijke loopbaan. Na tot verschillende titels benoemd te zijn werd Boeyens in 1507 de opvoeder en een van de leermeesters van de toen 7-jarige zoon van Keizer Maximiliaan I.

Tekst loopt door onder afbeelding

Paus Adrianus VI. Bron Wikipedia

In 1516 werd Boeyens bisschip van Tortosa en een jaar later, op aandringen van de zoon van Keizer Maximiliaan I, die inmiddels Koning Karel I van Spanje was, werd hij door paus Leo X verheven tot kardinaal.

Paus

Deze paus overleed echter plotseling op 1 december 1521 en de kardinalen die voor het conclaaf bijeenkwamen kozen Boeyens in 1522 als zijn opvolger. De Utrechter, die destijds echter verbleef destijds in Spanje, geloofde het nieuws in eerste instantie niet. Dit veranderde toen hij de officiële stukken te zien kreeg.

Tekst loopt door onder afbeelding

Archieffoto: Paushuize

Lang Adrianus VI de titel van paus niet kunnen dragen. Op 14 september 1523 stierf hij namelijk, waardoor Adrianus ruim anderhalf jaar het ambt heeft bekleed. In Utrecht is aan de Kromme Nieuwegracht nog altijd het Paushuize te vinden. Dit liet Adrianus bouwen om er op een gegeven moment zijn oude dag door te brengen. Hij heeft er echter nooit zelf gewoond.

Vanwege het 500-jarig jubileum is 2022 door een projectgroep uitgeroepen tot Adrianusjaar. Bekijk de website voor meer informatie.

4 Reacties

Reageren
  1. Koel Hoofd

    Hij was ook toezichthouder op dijkaflaten.
    Interessant puntje.

    Een aflaat is namelijk de kwijtschelding door God van boetedoening voor zonden. Deze goddelijke vrijwaring van boetedoening kon je alleen kopen bij de kerk. Die is er stinkend rijk door geworden want ‘geen mens is zonder zonden’ en daar moet je je voor schamen en boete doen. De dijkaflaat was een variant waarbij de betaling voor het goddelijk schoonwassen van de zonden niet naar de kerk ging maar werd ingezet om de dijken te versterken. Dat was nodig vanwege klimaatverandering. Er waren namelijk diverse stormvloeden aan het begin van de 16e eeuw geweest waar dijken niet tegen bestand bleken.

    Fast forward naar de 21e eeuw.
    God is sinds een menselijk bezoek aan de Maan in dit werelddeel nagenoeg gecanceld, maar die aflaten niet. Tegenwoordig noemen we het CO2-tax waarmee de schaamte voor de emissiezonde duurzaam wordt afgekocht, een ware goudmijn omdat nog steeds ‘geen mens zonder (emissie)zonden’ is.

    …Staan we dan met ons goeie gedrag.
    5 eeuwen aan vooruitgang maar onder de streep is er geen ruk veranderd.

  2. Massegast

    Tijdens zijn korte pontificaat schijnt deze Utrechtse Paus de luxe en weelde van het toenmalige Rome nogal te hebben geattaqueerd. Ik vind dat moeilijk te combineren met het toch vrij weelderige Paushuize wat hij in Utrecht liet bouwen om het laatste deel van z’n leven door te brengen. Maar de stad heeft er in ieder geval één van z’n parels aan overgehouden. Mijn advies aan de autoriteiten van vandaag: nooit slopen! Dit lijkt een overbodige opmerking, maar als verkeersdeskundige Prof. Dr. Ing. M.E. Feuchtinger in de jaren 60 in Utrecht z’n zin had gekregen….. Enfin, u begrijpt me wel.

  3. Utrecht Historisch Museum

    Mooi bericht, tijdens met historische rondleidingen laat ik ook altijd het paushuis zien met een verhaal . Voor mensen die zelf rond lopen zou een mooie bordjes meer kunnen vertellen, en een QR code voor in andere talen.

  4. Wim

    @ Massegast.

    Nee ik begrijp je niet. Helemaal niet. Lees de biografie zou ik zeggen, in plaats van zinledige teksten te posten.

Plaats een reactie

Lees voor u reageert onze algemene voorwaarden. Alle reacties worden vooraf gemodereerd. Uw IP adres is geregistreerd (wordt niet gepubliceerd).