De Hoogstraat Revalidatie bestond op vrijdag 31 maart precies 75 jaar. De gehele week staat het revalidatiecentrum in het teken van haar jubileum. DUIC nam een kijkje achter de schermen bij De Hoogstraat en ging in gesprek met ergotherapeut Andy van Luttikhuizen (56) en revalidant Menno Streefland (27).

Op 31 maart 1948 opent De Hoogstraat voor het eerst haar deuren. Het revalidatiecentrum begint in dat jaar met het behandelen van militairen en mensen die gewond raakten tijdens de oorlog. Zes jaar later, in 1956, wordt er een landhuis gekocht en verbouwd tot revalidatiecentrum in de bossen van Leersum. Sinds 1988 is De Hoogstraat Revalidatie gevestigd in het huidige gebouw in Utrecht-Oost. In 75 jaar tijd is De Hoogstraat uitgegroeid tot een plek waar meer dan 750 medewerkers en vrijwilligers werkzaam zijn.

Bij De Hoogstraat staan drie afdelingen centraal: afdeling kind en jeugd, de neurologische afdeling en de combinatie van dwarslaesie en orthopedie. Jaarlijks worden er ruim zesduizend mensen poliklinisch behandeld, in de klinische fase bezoeken zo’n zeshonderd mensen per jaar het Utrechtse revalidatiecentrum. In totaal heeft De Hoogstraat honderdtwintig bedden beschikbaar, waarvan negentien voor kinderrevalidatie.

Ski-ongeluk

Een van de klinische revalidanten op de afdeling dwarslaesie is Menno Streefland. Zo’n tien weken geleden, op 14 januari, loopt Menno door een ski-ongeluk een incomplete dwarslaesie op, waardoor een deel van de zenuwen onder de dwarslaesie minder goed of nauwelijks meer werkt. Menno heeft geen gevoel meer van zijn heupen tot aan de tenen. Er volgt met spoed een eerste operatie aan zijn gebroken rug, drie uur na het ongeluk in het Oostenrijkse ziekenhuis in Innsbruck.

Na een tweede operatie, wordt hij twee weken later per ambulance naar Nederland gebracht. Daar verblijft hij nog eens twee weken in het Radboudumc in zijn geboortestad Nijmegen, waarna hij op 10 februari naar De Hoogstraat in Utrecht wordt gebracht. “De Hoogstraat was voor mij een bewuste keuze. Het is dicht bij mijn huis in Utrecht-Noord waar ik al jaren woon, mijn sociale kring is bij me in de buurt en het is een fijne wijk. De Hoogstraat heeft qua locatie alles wat je nodig hebt”, aldus Menno.

Rolstoel

Op de eerste dag ontmoet Menno ergotherapeut Andy van Luttikhuizen. “Ik kwam hier op vrijdag 10 februari binnen met mijn ouders en vriendin. Er werd mij verteld dat ik na het weekend een rolstoel zou krijgen. Toen dacht ik: ik ga niet het hele weekend in bed liggen. Op dat moment kwam Andy mijn kamer oplopen. Hij ging direct een tijdelijke rolstoel voor me regelen. Ik had meteen zoiets van: dit voelt goed! Van Luttikhuizen en Menno zien elkaar nu ruim drie uur per week tijdens de ergotherapeutische behandelingen en hebben een bijzondere band opgebouwd. “Menno houdt mij scherp. Hij zoekt zelf veel uit op het internet en gaat telkens op zoek naar allerlei mogelijkheden die kunnen bijdragen aan zijn herstel”, zo vertelt Van Luttikhuizen.

“De Hoogstraat is een bijzonder instituut, waar we het beste uit de mens willen halen”

Van Luttikhuizen werkt sinds juni 2020 op de afdeling dwarslaesie en orthopedie bij De Hoogstraat. Daarvoor werkte hij als ergo,- en fysiotherapeut in het Antoni van Leeuwenhoek in Amsterdam. “Het is mooi om op deze locatie in Utrecht je werk te mogen doen. De Hoogstraat is een bijzonder instituut, waar we het beste uit de mens willen halen. Revalideren moet je zelf doen, maar soms zijn er openingen nodig om te kijken wat er allemaal mogelijk is”, aldus de ergotherapeut.

Van Luttikhuizen noemt zichzelf en zijn collega’s ook wel ‘de specialisten in het dagelijks leven’: “Als het even niet meer gaat zoals het voorheen ging, dan kijken wij welke aanpassingen nodig zijn. We hebben onze zorgpaden voor een heldere therapieplanning, maar we bieden altijd zorg op maat. De therapie sluit aan bij waar iemand vandaan komt. Dat vind ik ook de kracht van De Hoogstraat. Eigenlijk werken we als één groot gezin. We proberen uit te stralen dat er heel veel mogelijk is tijdens en na een revalidatie. Daarom zeggen we ook: ‘denk in mogelijkheden en blijf je droom in het oog houden.’”

Band opbouwen

Jaarlijks komen er ongeveer honderd revalidanten binnen op De Hoogstraat met een dwarslaesie. De 27-jarige Menno is op dit moment de jongste klinische revalidant op de afdeling dwarslaesie, maar leeftijd maakt volgens hem niet uit om een band op te bouwen met mede-revalidanten. “Ik deel een kamer met een 80-jarige mevrouw. We zijn echt vrienden geworden. Het is hartstikke gezellig. Leeftijd maakt echt niet uit om elkaar te begrijpen.” Naar verwachting verblijft Menno nog twee maanden intern bij De Hoogstraat. “Het is fijn om intern te zitten. Je krijgt wekelijks een soort schoolrooster, maar dan met vakken zoals fysiotherapie, ergotherapie en fitness. Je bent iedere dag tot 17.00 uur aan het knallen om te werken aan je herstel”, zo vertelt de gedisciplineerde Menno. “Ik ga er nog steeds vanuit dat alles goedkomt. Het gaat heel langzaam, maar er komt in kleine stapjes steeds weer wat gevoel en kracht terug.”

Er lopen wereldwijde onderzoeken rondom de behandeling van mensen met een dwarslaesie. Zo wordt er gekeken naar nieuwe technieken en mogelijkheden om de kans op herstel te vergroten. Het Utrechtse revalidatiecentrum werd in 2019 genomineerd voor een Medische Inspirator-prijs met het project ‘Dwarslaesie in beweging met hologrammen’. Via een mixed reality-bril willen therapeuten dwarslaesie-revalidanten, met een aantal voor deze doelgroep speciaal ontwikkelde spellen en een informatiemodule over dwarslaesie, nog meer in beweging krijgen. “Het levert goede resultaten op. Door gebruik te maken van de HoloLens en de spellen ligt de focus van de revalidanten minder op vallen, de angst wordt even weggehaald. Met die bril probeer je als therapeut iemand uit te dagen en te motiveren om te bewegen”, zo legt Van Luttikhuizen uit.

Techniek

Naast de middelen die op dit moment bij een revalidatie worden ingezet, ziet De Hoogstraat nog genoeg andere mogelijkheden voor in de toekomst. Zo staat een lopende band met projectie hoog op de dromenlijst van het Utrechtse revalidatiecentrum. Van Luttikhuizen: “Het zou heel mooi zijn als je de revalidant tijdens een behandeling het gevoel kan geven dat hij in zijn huiskamer loopt of een wandeling maakt door de woestijn. De techniek blijft zich ontwikkelen, maar de kosten voor deze nieuwe mogelijkheden zijn hoog.” Menno, die zich vrijwel dagelijks verdiept in de lopende onderzoeken, vertelt: “De techniek blijft meegroeien. De brace van 75 jaar geleden is bijvoorbeeld niet meer de brace van nu.”

“Het gevoel in mijn benen en voeten is weer grotendeels terug, nu de spierkracht nog. Daar ga ik helemaal voor!”

Tijdens de verjaardagsweek van De Hoogstraat gaan de reguliere behandelingen gewoon door, maar is er ook ruimte om stil te staan bij het jubileum. Zo wordt er onder meer tijd vrijgemaakt voor een taartje, is er een sportieve challenge-dag voor revalidanten en zijn er muzikale optredens in het restaurant van De Hoogstraat. Ook de rest van het jaar wordt er aandacht besteed aan het 75-jarig jubileum, middels een benefietgala, het zwemevenement Rapenburg Race en wielerevenement Bike4Brains. Op 10 juni opent De Hoogstraat haar deuren voor iedereen die een kijkje achter de schermen wil krijgen. Op de website van De Hoogstraat is meer informatie te vinden over het jubileumjaar, de bijbehorende evenementen en mogelijke manieren om een bijdrage te leveren.

Menno: “Ik doe er alles aan om te herstellen. Het gevoel in mijn benen en voeten is weer grotendeels terug, nu de spierkracht nog. Daar ga ik helemaal voor!”