In Groningen was afgelopen vrijdag de eerste van drie geplande demonstraties tegen de invoering van het leenstelsel. Dinsdag was het de beurt aan Utrecht. DUIC was erbij.

Het is vier uur in de middag. Zo’n honderdvijftig mensen hebben zich verzameld op de Neude voor een demonstratie tegen de invoering het ‘schuldenstelsel’, zoals zij het leenstelstel noemen. Het is een gemêleerd gezelschap: studenten van het ‘open collectief’ Kritische Studenten, mensen van de studentenvakbond en leden van ROOD, de jongerenorganisatie van de SP.

Max Jansen (23), student aan de VU in Amsterdam en actief binnen Kritische Studenten Amsterdam, houdt een toespraak. Tegenover hem staan de demonstranten. Ze houden spandoeken en borden in de lucht met teksten als ‘Een levenslange studieschuld, doe effe sociaal!’ en ‘Handen af van de studie, onderwijs is ons recht!’

Wandeltocht door de binnenstad

Onder begeleiding van enkele agenten op de fiets beginnen de demonstranten met een wandeltocht door de Utrechtse binnenstad. Jansen vertelt dat dit de tweede demonstratie is tegen het ‘schuldenstelsel’ dat het kabinet wil gaan invoeren.

De optocht wordt voorgegaan door een jongeman met een megafoon. Hij scandeert de ene na de andere leus, die vervolgens luidt wordt herhaald door de demonstranten. ‘ONDERWIJS IS EEN RECHT, GEEN PRIVILEGE’ is er een. Even later: ‘DIT BELEID PIK IK NIET MEER, BEZET, BLOKKEER.’

Het gevolg is dat sommige voorbijgangers even stilstaan om te kijken wat er precies aan de hand is. Mobieltjes gaan de lucht in, er worden foto’s en filmpjes gemaakt. Andere weggebruikers vinden de demonstratie juist irritant, omdat ze nu een andere route moeten nemen.

Demonstratie Malieveld

Wie ook meeloopt vandaag, is Harm de Jong (20), voorzitter van VIDIUS, de belangenbehartiger van studenten in Utrecht. Hij zegt dat hij niet verwacht had dat D66 en GroenLinks zouden instemmen met de onderwijsplannen van het kabinet. “Dit laat wel zien dat ze als onderwijspartijen hebben gefaald.”

De Jong zegt dat de demonstratie van vandaag een opstapje is naar een grotere demonstratie op het Malieveld na de zomer. “Net zoals dat eerder met de langstudeerboete is gebeurd, gaan we ervoor zorgen dat ook dit plan de prullenbak in verdwijnt,” zegt de bestuurskundestudent strijdvaardig.

Een ticket naar een baan

Als de demonstranten over de Oudegracht lopen richting het Domplein, legt ROOD-jongere Eduard van Scheltinga uit dat het voor een grote demonstratie in Den Haag nog te vroeg is. “Je moet klein beginnen, de mensen warm maken, zorgen dat meer studenten betrokken raken.”

De 23-jarige filosofiestudent uit Rotterdam ziet onderwijs als een recht voor iedereen. “Onderwijs is niet alleen een ticket naar een baan. Het is een manier om te kijken wat je rol is in deze samenleving, het is een verrijking van je leven. Of je wel of niet kan gaan studeren moet niet afhankelijk zijn van de portemonnee van je ouders.”

Verzetsmonument

De demonstranten zijn inmiddels aangekomen op het Domplein. Voor het Verzetsmonument houdt de groep stil. Een meisje van ROOD houdt een korte toespraak en bedankt iedereen voor zijn deelname aan de demonstratie vandaag.

Eén van de demonstranten loopt over het Domplein met een stapel krantjes in zijn hand. Hij is een half jaar geleden afgestudeerd, maar doet toch mee vandaag. “Zelf heb ik geen last meer van de invoering van het schuldenstelsel, maar mijn broertje en neefje, die nog moeten beginnen met hun studie, krijgen dat wel. Ik sta hier niet voor mezelf, maar voor het recht op toegankelijk onderwijs voor iedereen.”