Drie vragen over hoe we in de toekomst moeten omgaan met het stadswater in Utrecht Drie vragen over hoe we in de toekomst moeten omgaan met het stadswater in Utrecht

Drie vragen over hoe we in de toekomst moeten omgaan met het stadswater in Utrecht

Drie vragen over hoe we in de toekomst moeten omgaan met het stadswater in Utrecht
Foto: Bas van Setten
De stad groeit en zeker op warme zomerse dagen zoeken veel Utrechters het water op. Om te zwemmen, te varen of langs de oevers te wandelen. Daarbij is het water een belangrijk leefgebied voor dieren en planten. Nu de zomers heter en droger worden, neemt de druk op het water op allerlei manieren toe. Dat vraagt om toekomstplannen, zodat er voor iedereen plek blijft op, in en rondom het water. Die plannen liggen er nu en iedereen die dat wil kan er de komende tijd op reageren. Wat staat er in de plannen?

De stad groeit en zeker op warme zomerse dagen zoeken veel Utrechters het water op. Om te zwemmen, te varen of langs de oevers te wandelen. Daarbij is het water een belangrijk leefgebied voor dieren en planten. Nu de zomers heter en droger worden, neemt de druk op het water op allerlei manieren toe. Dat vraagt om toekomstplannen, zodat er voor iedereen plek blijft op, in en rondom het water. Die plannen liggen er nu en iedereen die dat wil kan er de komende tijd op reageren. Wat staat er in de plannen?

Wat verandert er voor zwemmers en watersporters?

Op dit moment zijn er in Utrecht drie officiële buitenzwemlocaties, waar de veiligheid en waterkwaliteit regelmatig gecontroleerd worden. Dit zijn de oostelijke Haarrijnseplas, de Strijkviertelplas en het gebied de Zeven Stroompjes in de Voorveldse polder. Zoals op warme dagen nu ook al vaak merkbaar is, is er behoefte aan meer zwemwater in de stad. Vanwege de groei van de stad stijgt de vraag naar buitenzwemplekken volgens de gemeente met 25 tot 30 procent in 2040.

Dan speelt ook klimaatverandering nog een rol in de toenemende druk op zwemwater. Er zullen meer warmere dagen zijn, waardoor het naar verwachting ook in het voor- en najaar drukker zal zijn bij de zwemplekken. Daar komt bij dat door de warmte de waterkwaliteit soms minder is, waardoor op sommige plekken tijdelijk niet gezwommen kan worden.

De gemeente wil onderzoeken of er nieuwe zwemlocaties kunnen worden aangelegd en of niet-officiële zwemlocaties die nu al vaak druk zijn officiële zwemplekken kunnen worden. Het gaat dan om de Muntsluis, Landgoed Amelisweerd, Ruijgenhoekse Polder, Werkspoorhaven en Veilinghaven. Daar moet dan nog wel het een en ander gebeuren, zoals het aanleggen van openbare toiletten. De bedoeling is uiteindelijk dat bewoners altijd binnen tien minuten fietsen bij een buitenzwemlocatie kunnen zijn. Zwemmen blijft verboden op plekken waar dat – bijvoorbeeld vanwege vaarverkeer – te gevaarlijk is, zoals in de Vecht, Oudegracht, Vaartsche Rijn en het Merwedekanaal.

De gemeente wil de routes voor SUPs en kano’s verbeteren, bijvoorbeeld door meer in- en uitstapplekken aan te leggen, en wil dat er plek blijft voor roeiers in de stad. Met de roeiverenigingen zijn afspraken gemaakt, bijvoorbeeld over de veiligheid van het ontwerp van de nieuwe bruggen in het Merwedekanaal en over het niet aanleggen van nieuwe obstakels zoals steigers in de vaarroute. De gemeente onderzoekt verder de mogelijkheden om te roeien op de Vecht en op lange termijn wordt gekeken of er in Vianen – Ameide en Rijnenburg geschikt roeiwater is.

Tekst loopt door onder afbeelding

Wat verandert er voor vaarverkeer in Utrecht?

Ook voor de grotere vaartuigen gaat het een en ander veranderen. De gemeente begint met het aanpakken van overlast op de Oosterkade. De kade is een populaire plek om boten op of af te stappen, maar volgens de gemeente is de overlast voor omwonenden sinds deze zomer ‘niet meer acceptabel’. Er wordt overlegd met de exploitanten van de boten, maar als dat niks uithaalt, overweegt de gemeente een afmeerverbod voor passagiersboten en rondvaartboten.

De gemeente wil daarnaast – in de vorm van het aanwijzen van nieuwe ligplaatsen – meer ruimte bieden voor de verhuur van fluisterbootjes en passagiersschepen, zodat meer mensen van het water kunnen genieten. Ook worden de op- en afstapplekken langs de Oudegracht bruikbaar voor alle ondernemers die een vergunning voor rondvaartboten en passagiersschepen hebben. Nu zijn die plekken alleen beschikbaar voor slechts een paar ondernemers.

De ligplaatszones voor plezierbootjes zijn nu vol, terwijl de meeste bootjes het merendeel van de tijd niet gebruikt worden. Er is een wachtlijst voor nieuwe ligplaatsvergunningen, maar daar wil de gemeente mee stoppen. De wachtlijst die er nu nog is, moet in 2026 zijn afgehandeld. Daarna komt er een uitgifteregeling, waarmee deelboten en bootjes die niet commercieel worden gebruikt voorrang krijgen.

Verder moeten alle gebruikers van het water een marktconforme prijs gaan betalen voor het gebruik ervan. Als het aan de gemeente ligt, komen er nieuwe ligplaatszones zodat eigenaren van bootjes die aan achtertuinen liggen ook gaan betalen voor het gebruik van het vaarwater. Ook verhuurbedrijven van kano’s en SUPs moeten gaan betalen voor het gebruik.

De gemeente kijkt tot slot naar het vervoer over het water. Transport en bevoorrading moet meer over het water gaan gebeuren, met behulp van emissieloze boten. Dat gebeurt nu al in de binnenstad, maar moet in de toekomst worden uitgebreid naar onder meer de Merwedekanaalzone en het Beurskwartier. Dat zou moeten bijdragen aan de leefbaarheid in de stad, schonere lucht en het ontlast kwetsbare kades en werfkelders.

Tekst loopt door onder afbeelding

Hoe gaan de oevers eruitzien?

Het water is belangrijk voor roeiers, zwemmers, SUPers en bootjes, maar de watergangen in Utrecht verbinden ook groene gebieden met elkaar. De gemeente wil de oevers en vooral de biodiversiteit graag verbeteren. Elke keer dat er werkzaamheden zijn bij een oever, zal bijvoorbeeld worden gekeken wat er gedaan kan worden om de biodiversiteit op de oever en in het water te verbeteren. Dat is niet overal even makkelijk. In de binnenstad kunnen de harde kades niet zomaar vervangen worden door flauwe oevers, omdat de kades belangrijk zijn voor het behoud van de werven. Wel kan de biodiversiteit verbeterd worden met bijvoorbeeld kunstmatige riffen, zoals die onder de steigers in de Catharijnesingel. De riffen zijn een schuilplek voor vissen en een plek voor waterinsecten, algen en mosselen. De gemeente wil kijken of er meer van dit soort plekken kunnen komen, zowel in de binnenstad als daarbuiten.

De gemeente wil verder nieuwe wandelpaden aanleggen, bijvoorbeeld langs de stadssingel, de Vaartsche Rijn en Leidsche Rijn. Ook moeten wandelpaden langs het water beter op elkaar aan gaan sluiten, zoals met het twaalf kilometer lange Rondje Stadseiland gebeurt. Langs het water moeten mooie verblijfplekken komen en er komt een strenger beleid voor verwaarloosde plezierbootjes.

Iedereen die dat wil, kan tot en met 23 december reageren op de ideeën van de gemeente. In de zomer van 2023 hoopt het college van burgemeester en wethouders de definitieve plannen voor te kunnen leggen aan de gemeenteraad.


Ken jij de verhalen achter de Utrechtse horeca uit de 20e eeuw? Arjan den Boer en Ton van den Berg hebben samen een boek over de verdwenen horeca uit deze periode gemaakt en dat is nu te bestellen in de DUIC shop! Bestel hier een exemplaar in de voorverkoop.

8 Reacties

Reageren
  1. Lexus

    De belangrijkste vraag is niet gesteld: hoe houden we in de toekomst droge voeten? Mogelijk gaat de gemeente er — terecht — van uit dat tegen de tijd dat het land overstroomt, de mensheid al haar einde heeft gevonden.

  2. Arjan Verhoeven

    Wat is “een marktconforme prijs voor het gebruik van water”? Gewoon vergunningen per opbod verkopen? Dat zou verfrissend zijn, en het eerlijkst.

  3. Binnenstadbewoner

    Op het water is er vrijwel geen enkele handhaving. Praktisch nul. Heel incidenteel zie ik weleens een politieboot varen maar die vaart dan alleen maar en controleert niemand. Watersporters doen daarom maar wat. Huurders van waterfietsen, SUP’s en kano’s weten al helemaal niet wat ze doen of dat er überhaupt regels op het water bestaan. Je kunt nog zoveel signaleren, bedenken, willen verbeteren etc. maar als er geen regelmatige en consequente handhaving is dan houdt het op en dat is het geval.`

  4. Titia Conijn

    Heel simpel geen pleziervaarverkeer meer. alleen noodzakelijk verkeer, zoals vroeger. en alleen 1 x per week boten doorlaten op zaterdagmiddag. tot 4 uur. en daarna afmeren buiten de stad. zó doe je dat. Gewoon streng worden zoals vroeger. Wat mij betreft mag er ook niet meer op gras gezeten en gelopen worden…… men is veel te zachtaardig tegenwoordig. Een mooie omgeving betekent vrijheid inleveren. Ee nrustige omgeving betekent: een beter leven.

  5. Peter

    marktconforme prijs gaat net als met de parkeertarieven: begint laag maar nu verhogingen van 25 tot 100% om de ambities van het gemeente bestuur te financieren

  6. Klaasjan

    Genoemde nieuwe zwemlokaties zijn me te vies. De andere buitenlokaties zijn me te ver. Dan maar niet zwemmen behalve in een zwembad.

  7. Koel Hoofd

    Als ik het zo lees dan zullen er vele dodelijke waterongevallen gaan plaatsvinden op overvolle waterwegen.
    Utrecht, een stad vol leedvermaak en beleving van leed.

  8. Charles

    Hoe houden we de steeds drukker wordende stadswateren van waterstad Utrecht voor een ieder leuk………

    Nu de ontwikkelingen rond de prostitutie zone bij het Zandpad voor de zoveelste keer stil liggen en vermoedelijk ook stil blijven lijkt het mij de hoogste tijd voor de gemeente Utrecht om onderstaande plan op te pakken en verder uit te werken!

    De gemeente Utrecht kijkt op dit moment met Visiestadswater-Utrecht hoe we nu en in de toekomst met onze steeds populair wordende mooie en unieke stadswaterwegen om moeten gaan zodat we er met zijn allen van kunnen blijven genieten. Wat kunnen we doen om de steeds populair wordende waterrecreatie/watersport voor iedereen leuk en mogelijk te houden……..Volgens mij moeten we ophouden met het ‘dieseltje pesten’ en gaan naar oplossingen die echt een oplossing zijn voor onze druk bevaren wateren, een overvolle gracht met elektrische bootjes lijkt mij ook niet echt de oplossing.
    Begin met een onderscheid te maken tussen de doorvaart en de mensen die een paar dagen Utrecht willen bezoeken. Wat de doorvaart betreft, maak het niet onmogelijk voor mensen met dieseltjes die overigens maar een zeer klein aantal uren per seizoen daadwerkelijk draaien maar geef ze b.v. de mogelijkheid biodiesel te tanken. Voor de passanten is de oplossing zo als ik reeds eerder aangaf bij Visiestadswater-Utrecht eigenlijk heel simpel, geef de bootpasanten een mogelijkheid om tijdens het vaarseizoen met een maximum van drie a vier dagen buiten het centrum op loop, fiets, bus en winkel afstand af te meren. Er van uitgaande dat de meeste bootjes via de Vecht (het Zandpad) de stad binnen komen is de volgende oplossing vrij voor de hand liggend lijkt mij.
    Oplossing, maak gebruik van de kades van de voormalige prostitutie zone aan het Zandpad waar je met gebruikmaking van de reeds bestaande en nog aanwezige infrastructuur met een slimme groene inrichting* heelllll veel bootjes kwijt kan zonder al te grote investeringen. Denk dan aan een water en elektra aansluitingen bij de ligplaatsen, toilet doucht afvalwater loospunt en beheerder-handhaving kantoortje in een van de gebouwtjes naast de Marnixbrug. Je ontlast dan de binnenstadwateren, concentreert de handhaving en zet Utrecht op de kaart met een prachtige passanten aanlegstrook. Als je dan gelijk van parkeerplaatsen aan de aanliggende weg die aan beide zijde van de Marnixbrug voor campers goed bereikbaar is een camper passanten parkeerplaats maakt zet je Utrecht zelfs twee keer op de kaart.
    * Bij groene inrichting denk ik b.v. aan, het asfalt er uit en vervangen door een strook gras doorlatende stenen. De bestrating van de parkeerplaatsen vervangen door gras doorlatende stenen. Een verhard wandelpad met hier en daar laagblijvende niet toezicht belemmerden beplantingen en het hekwerk en doorgaand fietspad behouden.
    Utrechtse politiek wees praktisch en gooi de mogelijkheden die je hebt niet weg maar maak er gebruik van!!!
    Charles Chamboné

Plaats een reactie

Lees voor u reageert onze algemene voorwaarden. Alle reacties worden vooraf gemodereerd. Uw IP adres is geregistreerd (wordt niet gepubliceerd).