Er hangt een penetrante lucht in de hal aan de Atoomweg op Lage Weide. Dat is ook niet zo gek, wekelijks worden er zo’n 150 vrachtwagens geleegd die tot de nok toe gevuld zijn met lege flesjes en blikjes. Hier, in dit centrum in Utrecht, worden de miljoenen verkochte verpakkingen verwerkt en gereedgemaakt voor hergebruik.
Een grote vrachtwagen parkeert achteruit tegen het losdock bij Verpact – namens de producenten van blikjes en flesjes verantwoordelijk voor de inzameling van statiegeldverpakkingen. De deuren zwaaien open en de grote zakken met statiegeldverpakkingen worden uitgeladen.
De zakken zijn gelabeld, met informatie waar ze vandaan komen. Met 15 cent voor een blikje en kleine flesje, en 25 cent voor een grote drinkfles zijn dit soort goedgevulde zakken een hoop geld waard. Statiegeld op grote flessen kent Nederland al heel lang, maar sinds juli 2021 en april 2023 geldt het systeem ook voor respectievelijk kleine flesjes en blikjes. Statiegeld moet zorgen voor minder zwerfafval en meer hergebruik.
Tekst loopt door onder afbeelding
Systeem
Het statiegeldsysteem in Nederland is nog lang niet volmaakt. De grootste uitdaging zit aan twee kanten: consumenten ervan overtuigen de verpakkingen in te leveren en een landelijk dekkend netwerk van plekken waar de blikjes en flesjes ingeleverd kunnen worden. Begin dit jaar bleek dat zo’n 75 procent van de verkochte blikjes weer ingeleverd werden, terwijl de wettelijke norm 90 procent is. Over heel 2023 zijn de cijfers nog een stuk slechter. Volgens de Inspectie Leefomgeving en Transport gaat het veel te langzaam, maar Verpact zegt er alles aan te doen om dit cijfer omhoog te krijgen.
Tekst loopt door onder afbeelding
Een van de grootste problemen is het maken van een dekkend netwerk van inzamelpunten. Want wie een blikje of flesje onderweg koopt en opdrinkt, wil er vervolgens eigenlijk niet te lang ermee rondlopen. Het is echter lastig voor Verpact om genoeg inzamelpunten te vinden. Niet elke ondernemer zit erop te wachten, het neemt namelijk ruimte in beslag en er zit ook werk aan voor de ondernemer, waar wel weer een vergoeding tegenover staat. Machines in de openbare ruimte botsen weer tegen andere bezwaren, zoals veiligheid en beheer.
Tekst loopt door onder afbeelding
Een flink gedeelte van de statiegeldverpakkingen ziet nooit een statiegeldcentrum vanbinnen. Die blikjes en flesjes verdwijnen op straat of in reguliere afvalbakken. Het statiegeld dat daarmee niet geïnd wordt, wordt gebruikt om het statiegeldsysteem te verbeteren. Daarmee hebben consumenten de afgelopen drie jaar 374 miljoen laten liggen. Dit is een financiële prikkel waar niet iedereen blij mee is, volgens belangengroep Fair Resource Foundation heeft Verpact en daarmee ook de producenten financieel voordeel bij elke niet ingeleverde statiegeldverpakking.
Tekst loopt door onder afbeelding
Utrecht
Terug naar de hal op Lage Weide. Verpact heeft twee van dit soort statiegeldcentra in Nederland. Ook enkele supermarktketens hebben eigen telcentra. In Utrecht komen elke week miljoenen blikjes en flesjes binnen. Een hoop verzameld door ‘statiegeldjagers’, zoals mensen worden genoemd die een inkomen vergaren door de verpakkingen te zoeken en in te leveren. Ook op straat in Utrecht is dit fenomeen goed te zien; mensen die prullenbakken afzoeken naar waardevolle blikjes en flesjes.
Tekst loopt door onder afbeelding
Eenmaal aangekomen in het centrum in Utrecht, worden de zakken leeggehaald en worden alle blikjes en flesjes via de computer gecontroleerd. Bij afwijkingen worden de verpakkingen handmatig bekeken. Nadat alle flessen en blikken gecontroleerd zijn gaan ze de pers in, waarna de samengeknepen verpakkingen weer de vrachtwagen in kunnen. Vervolgens gaan de geperste balen blikjes en flesjes naar een recyclingbedrijf waar er nieuwe grondstoffen van gemaakt worden. Het telcentrum in Utrecht is zes dagen in de week in bedrijf.
Het komende jaar moet Verpact vooral opschalen om de doelstellingen te halen, meer inzamelpunten vinden en consumenten overtuigen zo veel mogelijk blikjes en flessen in te leveren. Verpact wil onder meer nieuwe locaties openen op andere plekken dan supermarkten; onderwijsgebouwen, openbaar vervoerknooppunten, horeca, festivals, stranden en luchthavens.
20 Reacties
ReagerenIn onze buurlanden zie ik vaak statiegeldautomaten die plastic- en blikverpakkingen direct platpersen na inname. Dat scheelt een hele bult aan opslag- en transportvolume. In Nederland vervoeren we blijkbaar vooral heel veel lucht tussen innamepunt en sorteercentrum.
Weet iemand waarom we in Nederland niet gewoon automaten gebruiken die verpakkingen platpersen?
Als er een euro of meer statiegeld er op staat wordt waarschijnlijk veel meer ingeleverd, wat is nu 15 cent geld voor alle blikjes en flesjes
Statiegeld verhogen? Criminaliseert de inname alleen maar en ook de troep op straat.
En welke idioot heeft 96% inname als eis gesteld?
Als we niet meewerken en daar ziet het wel naar uit, wat dan?
@Theo van alle supermarkten die ik ken, heeft alleen de Dirk zo’n aparte blikjesautomaat die meteen de blikjes samenperst en dan in de zak verzamelt.
@Jos als het statiegeld veel hoger wordt, dan gaan er mogelijk meer zwervers vuilniszakken en vuilnisbakken openmaken om maar een eurootje extra te pakken. Tevens verwacht ik ook meer statiegeldloze drinkverpakkingen in de exotische winkels. Laatste wat ik verwacht is red bull in een kartonnen pakje.
@Theo
Dat vraag ik me dus ook al een tijd af.
Ergens in het proces moeten ze toch plat gemaakt worden lijkt mij.
Waarom dan niet gelijk in zo’n automaat.
Precies Jos, sowieso: álles gaat bij mij in zo’n grote grijze Komo vuilniszak, ook lege wijnflessen en dergelijke. 50 meter verderop staat zo’n ondergrondse container, nóg zoiets waar ik niet om gevraagd heb. Daar gaat een paar keer per week zo’n overvolle zak dan in. Makkelijk. Snel. En dooorrrrr met de dag.
Ik rij op een vuilniswagen en zie inderdaad veel blikjes in het vuil. Heel veel haal ik er ook uit .ik zie geen 15 cent ( Jos ) . Ik kijk eind van de week wat ik heb verzameld
Van wat ik begrepen heb gaat het niet geinde statiegeld naar het goede doel. Die 374 miljoen is dus niet alleen voor herinvesteringen.
Ik blijf dan ook steevast mijn blikjes weggooien want zo sponsor je een goed doel.
Daarnaast zou Nederland een voorbeeld kunnen nemen aan Zweden waar je overal kleine recycle depots hebt die 24 uur open zijn. Die vieze blikjes in de supermarkt zorgt voor vliegjes in de supermarkt, wat weer in het fruit gaat zitten
Stop met jullie waardeloze iedeeen. Ik heb een beter idee en die ga ik zeker niet met jullie delen. Jullie begrijpen toch wel dat dit een biljoenen idee is. Als we dit kunnen oplossen in de markt.
Statiegeld op blikjes is voor mij een grote ergernis en eerder diefstal, ik wil altijd zo snel mogelijk af van die lege blikjes, omdat het vies is en trek beestjes aan en iedere gewoon mens weet dat je deze dan zo snel mogelijk in de prullenbak gooit, omdat er veel te weinig inzamel plekken zijn.
Ik weet dat bedrijven er heel rijk van worden, met dank aan de personen die dit bedacht hebben. Ik zie nog steeds heel veel rommel op straat liggen, maar alleen de blikjes die statiegeld bevatten die zijn er niet, dus de mensen die hun rommel niet op straat gooien moeten de rekening betalen voor de mensen die het niet zo nou nemen met hun afval en deze hufters gooien nog steeds hun afval op straat, die laten hun echt niet tegen houden voor het statiegeld.
@Hertog Jan
Dat niet geïnd statiegeld naar goede doelen zou gaan, is niet juist (tenzij u een discipel van onze Stadskanaalse salonlibertariër bent die het bedrijfsleven zelf als goed doel ziet).
Zie hier voor achtergronden: https://pointer.kro-ncrv.nl/consumenten-laten-133-miljoen-aan-statiegeld-liggen
Door uw blikjes bij het restafval te gooien, sponsort u dus vooral de verpakkingsindustrie. Bovendien creëert u hiermee een motiverende factor voor mensen om huisvuil te doorzoeken op statiegeldverpakkingen.
Goed artikel.
Waardevolle reacties, waar Verpact misschien iets mee kan.
Wie worden er rijk van juist de recycle bedrijven gratis aluminium en plastic.
In 1 jaar naar 70 % terwijl 90 de norm is.je zou heel blij moeten wezen met nu al 70% .hebben jullie ook enig idee hoeveel %daarvan straatvuil is . Ik zie dagelijks mensen die het niet breed hebben de bermen afstruinen of de plantenbakken op centraal station .dit is pure winst voor de natuur. Ik werk ook buiten en heb een zak in de auto hangen waar ik blikjes en flesjes in doe die ik gewoon opraap .dat is toch zo rond de 10 euro per week .en echt ik hoef dit niet te doen maar wie het kleine niet eert is het grote niet weerd. Zo blijft je rijk.elke vrijdag 10 euro van mijn wekelijkse boodschappen is toch een leuke korting toch!
Is dat erg piet?
Claire obscure snapt het niet.
Nico snapt het wel.
Aan het eind van de week kassa!
Ik vang de blikjes op in een vuilniszak en ze gaan met PICNIK mee als die de boodschappen komen brengen
Alle blikjes maakt niet waar ze vandaan komen
Goed geregeld PICNIK
Theo de Dirk heeft dat wel hier.
Ik zag op een evenement achter de bar, dat ze gewoon blikjes en flesjes in een afvalbak gooien. Omdat ze je drank in glazen schenken. Zij gaan toch niet naar zo’n automaat op ze in te leveren. Zit in de prijs die de consument moet betalen voor een glas drinken!
Theo vraagt zich af waarom er niet direct een schredder op de inlevermachines zit.
In deze machines zou plastic en metaal idd al gescheiden kunnen worden, echter dit verhaal geeft maar weer aan dat het systeem fraude gevoelig is vandaar het testcentrum, echt werkverschaffing, wees blij dat er al ingeleverd word. Een zak vertegenwoordigd een bepaalde waarde en de uitdraai van een inlevermachine per maand is het statiegeld, er blijft genoeg aan de emballage strijkstok hangen.
Ik verzamel iedere dag bij deze gemeente inzamel plekken waar die containers staan de lege flessen en blikjes.
Op 3 plekken waar ik savonds toch langskom en dan heb ik iedere avond ongeveer tussen de 10 en 25 euro aan statiegeld.
Ik ga geen zakken open trekken, dus alleen maar wat er los aan flessen en blikjes ligt neem ik mee.
Dit is zeer snel en simpel verdient.
Ik vind het gewoon niet kunnen dat mensen wel hun flessen en blikjes bij een supermarkt kopen maar zich schamen om al hun lege bierblikken bij deze supermarkt in te leveren.
Ze kopen complete trayen maar daar schamen ze zich dan niet voor.
Als ze 10 cent per fles of blik er bovenop doen word er ook meer in geleverd.