Op 24 februari is het precies een jaar geleden dat de oorlog in Oekraïne begon. Een massale vluchtelingenstroom kwam op gang en de Jaarbeurs in Utrecht was voor veel Oekraïners het eindpunt van hun vlucht en het startpunt van hun verblijf in Nederland. Utrecht staat deze dag op verschillende locaties stil bij deze gebeurtenis. Hieronder vind je een overzicht van de geplande bijeenkomsten en evenementen. 

Fluister & schreeuw. Stemmen van Oekraïense fotografes

‘Fluister & schreeuw. Stemmen van Oekraïense fotografes’ verzamelt verhalen over oorlog en ontheemding door kunstenaars van Oekraïense afkomst. De meeste weerspiegelen de persoonlijke realiteit van de kunstenaar – het verlies van goede vrienden en familie, de hereniging met familieleden onder nieuwe omstandigheden, het onderzoeken van hun wortels of het ervaren van het moederschap in tijden van oorlog.

Sommige kunstenaars zijn gevestigd in Nederland, weer anderen komen voor de tentoonstelling uit Oekraïne en andere landen. Vanaf 15.00 uur is de tentoonstelling gratis te bezoeken in FOTODOK. De expositie blijft geopend tot en met 14 mei 2023, elke vrijdag tot en met zondag van 12.00 tot 18.00 uur. 

Landelijke herdenkingsbijeenkomst in Jaarbeurs

Het programma in de Jaarbeurs staat  in het teken van ‘Remember Together’. Het idee voor deze landelijke herdenkingsbijeenkomst komt uit de Oekraïense gemeenschap van Vital’nya in Utrecht. Bij Vital’nya – letterlijk huiskamer in het Oekraïens – komen sinds 1 april vorig jaar vluchtelingen uit Oekraïne samen om onder elkaar te zijn.

De herdenking start om 10.15 uur met de Walk of Hope vanaf het stadskantoor Utrecht naar de Jaarbeurs. Meer dan tienduizend Oekraïense vluchtelingen legden afgelopen jaar bij aankomst in Utrecht dezelfde route af. Bij de wandeling zullen ook minister Liesje Schreinemacher, ambassadeur Kononenko en burgemeester Sharon Dijksma aanwezig zijn.

Op het centrale podium in de Jaarbeurs is een programma met diverse toespraken en Oekraïense muziek. Zo opent burgemeester Sharon Dijksma deze dag en volgt er een videoboodschap van premier Rutte en de Oekraïense president Zelensky. Op de beursvloer van hal 1 komen 25 ontmoetingspunten die symbool staan voor de Oekraïense steden en regio’s en worden ingericht als huiskamers. Voor de bijeenkomst laat de NS alle Oekraïners gratis reizen met de trein zodat ze allemaal naar Utrecht kunnen komen. Voor de bijeenkomst zijn geen kaartjes meer te krijgen.

Walk of Hope

Rondom de Jaarbeurs kan iedereen die dat wil gedurende de hele dag op eigen gelegenheid The Walk of Hope lopen. De route volgt de weg die meer dan tienduizend vluchtelingen het afgelopen jaar aflegden tussen station Utrecht Centraal en het crisiscentrum in Jaarbeurs hal 5. Langs de route is op zuilen te zien en te lezen wat er door de vluchtelingen en hulpverleners heen ging bij aankomst en ontvangst in Utrecht.

Nationaal gebed voor vrede in Oekraïne

Vrijdagochtend vindt er om 9.15 uur een nationaal gebed voor vrede in Oekraïne plaats in de Domkerk. Dit gebedsmoment wordt live uitgezonden op NPO2. Mensen die aanwezig willen zijn in de kerk, kunnen zich gratis aanmelden via de website protestantsekerk.nl.

Ook in andere kerken wordt gebeden voor Oekraïne. In de St-Aloysiuskerk in Utrecht houdt de Oekraïense Grieks-katholieke parochie om 19.00 uur een wake waarin de mensen herdacht worden die het slachtoffer geworden zijn van de Russische invasie.

Tour De Ambulance

Stichting Zeilen Van Vrijheid, een non-profit organisatie opgericht door vrijwilligers uit Nederland, organiseert een rondreizend tentoonstelling met de naam ‘Tour de Ambulance’ om stil te staan bij de grootschalige Russische inval in Oekraïne, exact een jaar geleden. De tentoonstelling belicht de menselijke kant van de oorlog en vraagt aandacht voor de Russische oorlogsmisdrijven in Oekraïne. Vrijdag 24 februari staat de Tour de Ambulance tijdens de landelijke herdenking vanaf 11.00 uur op het Jaarbeursplein in Utrecht.

Klokkenluiden Domtoren

Vrijdagavond luiden de klokken van de Domtoren als steun aan de Oekraïners. Het speciale beiaardconcert duurt van 19.30 tot 20.00 uur en wordt gegeven door stadsbeiaardier Malgosia Fiebig. Aansluitend wordt de Michaël-klok tien minuten geluid door het Utrechts Klokkenluiders Gilde om de Oekraïners te steunen.

Ook in de ochtend luidt de Domtoren van 9.00 tot 9.10 uur de klokken om één jaar oorlog in Oekraïne te herdenken.