Wandelend langs de Catharijnesingel kan je op het gras bij het water de letters TRUUS zien in gele bloemen. Het is geen ode van een tuinman aan z’n liefje of een fleurige groet aan een hardloopster, het is een bijzonder oorlogsmonument.

Het monument bloeit elk jaar weer op – een eerdere versie naar rechts is onleesbaar geworden – en is een eerbetoon aan de jonge Utrechtse verzetsstrijdster Truus van Lier. Het is een initiatief van buurtgenoot Tommie Hendriks, die er in 2004 zijn eerste narcissen plantte. Tommie is overigens op zoek naar een vervanger: met z’n 75 jaar kost het hem steeds meer moeite de letters leesbaar te houden.

De jonge Geertruida (Truus) groeide met haar oudere zus Wilhelmina op in de Prins Hendriklaan, naast het Rietveld-Schröderhuis. Na haar gymnasiumdiploma begon ze een studie rechten aan de Universiteit Utrecht. Nederland was toen al bezet en via studievrienden raakten de zussen betrokken bij het Amsterdamse studentenverzet. Hun groep noemde zich ‘CS-6’, naar het ouderlijk huis van 2 groepsleden in de Corellistraat.

Verzetsvrouw

Truus ontpopt zich als een slimme, onverschrokken verzetsvrouw: ze spioneert, fotografeert en infiltreert in kringen van NSB en Wehrmacht en is betrokken bij de aanslag op politiechef Woerts in Bussum.

Het eerbetoon aan de singel geldt vooral voor haar verzetsdaad van 3 september 1943 bij het Willemsplantsoen op de hoek van de Walsteeg even verderop. Daar wacht ze op haar slachtoffer, met een revolver in een verborgen jaszak van haar geruite mantel, haar fiets om de hoek voor de vlucht. De NSB-politiepresident Kerlen komt aangereden op weg naar zijn huis vanuit Paardenveld. Twee schoten van Truus treffen doel. In de commotie weet ze te ontkomen en onder te duiken in Haarlem.

Er is verwarring over de koelbloedige dader. Men dacht dat het een vermomde man was. Een beloning van 10.000 gulden moet getuigen lokken. Echter is het niet de zoekactie, maar verraad dat leidt tot haar arrestatie. Nog geen twee weken na de aanslag wordt Truus in een restaurant, met volgens het AD van 2 oktober 1943 met drie pistolen op zak, door twee ‘hollandse’ politieagenten opgepakt.

Lierpark

Een ex-lid van de CS-6-groep, Irma Seelig, zou na haar arrestatie een groot gedeelte van de verzetsgroep hebben verraden en op 27 oktober wordt Truus in concentratiekamp Sachsenhausen gefusilleerd. Misschien heeft ze in het concentratiekamp nog gedacht aan haar zus, die haar gevraagd had mee te gaan op ‘Engelandvaart’.

Straks als de narcissen zijn uitgebloeid verdwijnt het verzetsmonument weer tot het volgend voorjaar. Er is overigens nog wel een Truus van Lierlaan op een leeg parkeerterrein van de Jaarbeurs, maar het zou toch prachtig zijn als er straks, als het laatste stukje de singel weer rond is, een Truus van Lierparkje komt. Dan blijft 3 september 1943 een levende herinnering.

Door Gilde Utrecht
Bronnen: “Utrecht in verzet”, “Een stad in een bijzondere tijd”, “Het Utrecht academisch verzet”