De afgelopen weken kreeg DUIC meerdere vragen van lezers over steigerdoekreclames. De gigantische advertenties die aan verschillende gebouwen in de binnenstad hangen zijn dan ook niet te missen. Zomaar een grote reclame ophangen mag overigens niet, er zitten meerdere regels aan vast. Maar dat die regels – die alweer uit 2009 stammen – niet altijd nageleefd worden blijkt ook als DUIC de voorwaarden erbij pakt. Zo had de grote reclame aan de Oudegracht 113 er helemaal niet mogen hangen.

Om de fout maar gelijk te benoemen; in de beleidsregels voor steigerdoekreclames van de gemeente Utrecht staat dat er geen reclame gemaakt mag worden voor alcohol. Het grote spandoek aan de Oudegracht doet dat duidelijk wel. De gemeente Utrecht erkent dan ook dat er een fout is gemaakt. “Dit is inderdaad alcoholreclame en had niet vergund mogen worden. Dit is helaas over het hoofd gezien.” De fout is erin geslopen omdat de eerste impressie die het bedrijf opstuurde er één was met een reclame voor bananen. Dit hebben ze later aangepast naar een impressie met bier. De gemeente zegt daarover: “Daar is tijdens de beslissing op de aanvraag niet meer bij stilgestaan. We zullen hier voortaan scherper op zijn.”

Het bedrijf dat verantwoordelijk is voor veel van de grote reclames, blowUP media, erkent ook dat het een niet-bewuste fout is. “Zowel bij onszelf als bij de gemeente is er geen lampje gaan branden toen het beeld van de campagne bekend was. Het zou kunnen dat dit komt doordat het primair een reclame voor een flitsbezorger was en niet voor een merk van alcoholhoudende drank. Voor de adverteerder in kwestie zou een andere afbeelding geen enkel probleem geweest zijn. Uiteraard zijn wij in deze dus mede verantwoordelijk.”

Tekst gaat verder onder afbeelding

Voorwaarden
Zo zijn er nog wel meer voorwaarden waar niet altijd aan voldaan wordt. Een van de regels is dat aan de steiger informatie moet hangen voor het publiek waarmee de aard van de werkzaamheden en de sponsoring moet worden toegelicht. Volgens de vergunningsvoorwaarden moet dit bij de aanvraag duidelijk worden gemaakt. Als DUIC de stukken opvraagt die horen bij de vergunningsaanvragen, komt dit niet terug. Toch schrijft de gemeente bij de vergunningsverlening bij de genoemde voorwaarde: “Hieraan heeft u voldaan.”

Ook ter plekke zag DUIC bij verschillende steigerdoekreclames geen informatie over ‘de aard van de werkzaamheden’. Het lijkt er meer op dat dit een papieren formaliteit is voor de vergunning. BlowUP media zegt: “Jaren geleden (tot 2012) werd onderaan iedere campagne de tekst “Deze renovatie wordt mede mogelijk gemaakt door de adverteerder” geplaatst. Wij zijn er door de gemeente nooit op geattendeerd dat de tekst ontbrak en dat deze toegevoegd moest worden. Wij vinden een dergelijke tekst uiteraard geen probleem indien de gemeente hierom vraagt.”

Tekst gaat verder onder afbeelding

Steigerdoekreclames worden overigens ‘niet toegestaan’ op locaties waar de ‘waardevolle monumentale omgeving voorrang moet krijgen’. Omdat honderden panden in de binnenstad monumentaal zijn, lijkt het dat hier geen plaats is voor dit soort grote advertenties. Maar dat nuanceert de gemeente. En zijn namelijk geen regels opgesteld voor hóé de ‘waardevolle monumentale omgeving voorrang moet krijgen’.

In de praktijk worden de steigerdoekreclames voorgelegd aan het Bureau Commissie Welstand en Monumenten en die bekijkt of de reclames passen in de monumentale omgeving. Daarbij wordt gelet op de dominantie van de uiting, en gekeken naar bijvoorbeeld de typografie en het kleurgebruik. Maar zo laat de gemeente weten: “Aangezien steigerdoekreclames tijdelijk zijn en veelal een financiële bijdrage leveren voor het onderhoud van het pand wordt er in de regel aan meegewerkt.”

Renovatiesponsoring
In verschillende grote steden wordt anders omgegaan met steigerdoekreclames. In Amsterdam zijn ze helemaal niet toegestaan, daar vindt het gemeentebestuur dat de vele uitingen in het straatbeeld voor verrommeling kunnen zorgen. In Den Haag zien ze de steigerdoekreclames juist als een manier om steigerdoeken een betere uitstraling te geven.

BlowUP media geeft nog verder toelichting: “Steigerdoekreclame bestaat in Nederland zo’n twintig jaar. Wij gebruiken ook wel de term renovatiesponsoring omdat dit de essentie goed weergeeft. Indien bij onderhoudswerkzaamheden aan de gevel(s) van een gebouw steigers benodigd zijn, dan bestaat de mogelijkheid het gaasdoek, dat normaal gesproken gebruikt wordt en er vaak rommelig uitziet, te vervangen door een reclamedragend steigerdoek. Hiermee worden periodieke renovaties gestimuleerd, worden pandeigenaren geholpen met de financiering van noodzakelijk onderhoud en worden lelijke steigers onttrokken aan het oog. De gemeente ontvangt per geplaatst steigerdoek legeskosten en een vergoeding per vierkante meter reclame.”