Voor het eerst in vele decennia blijkt de jongste generatie geloviger dan de vorige. Dat blijkt uit het onderzoek God in Nederland, gepresenteerd door KRO-NCRV. Ook in Utrecht zijn er veel kerken en moskeeën die actief bezocht worden door jongeren. DUIC sprak met twee jonge katholieken over hun geloof, in een tijd waarin religie voor velen minder vanzelfsprekend is.
Pastor De Bekker van de Sint Martinusparochie brengt ons in contact met Jan (28) en Susanna (23). Beiden bekeerden zich recent tot het katholicisme. Jan werd als kind wel gedoopt, “maar vooral om mijn oma te plezieren”. Hij groeide agnostisch op, maar begon op zijn twintigste te zoeken naar betekenis. Susanna’s moeder is ‘cultuurkatholiek’: met kerst naar de kerk, maar niet praktiserend.
Susanna raakte op jonge leeftijd betrokken bij een katholieke jeugdclub. “De begeleiders geloofden écht. Dat maakte indruk. Al deed ik er zelf wat lacherig over.” Haar vader vond gelovigen dom. “Alsof ze God gebruikten om alles te verklaren wat ze niet begrepen.” Toch miste ze iets toen ze op haar achttiende stopte bij de club. “Vooral de rust die ik ervaarde in de kapel.”
Tekst loopt door onder de foto
Een spiritueel keerpunt
Tijdens een kerstvakantie in Spanje beleefde Susanna wat ze een ‘ego-dood’ noemt. Een fenomeen waarbij ze zich één voelde met alles om haar heen. “Alsof de zon me omhelsde. Het leven voelde als een geschenk, niet als iets wat van mij is.” Die ervaring bracht haar dichter bij God. “God is als de zon: hij is er gewoon. Jij kiest of je in zijn licht wil staan.”
Als tiener verdiepte ze zich in andere religies, waaronder de islam en het boeddhisme, maar bij het katholicisme voelde ze zich thuis. “In elke religie is iets van waarheid te vinden, maar in het katholieke geloof vind ik de volheid ervan terug.” In 2023 liet ze zich met Pasen dopen en ging wonen in een katholiek studentenhuis in Utrecht.
Geloof als anker
Ook Jan maakte een zoektocht door. Online zocht hij naar bewijs voor het bestaan van God. Hij had twijfel, maar er was een innerlijke stem die steeds luider werd. “Ik gooide mezelf in het diepe en stuurde een mail naar Pastor De Bekker.” Die nodigde hem uit voor een geloofscursus. “Daar kreeg ik antwoorden.” Met Pasen liet hij zich vormen. “Daarmee ben ik nu volledig katholiek”.
Voor hem is het geloof een anker. “Je kunt jezelf blijven entertainen, maar uiteindelijk voel je dat er iets ontbreekt. Geloof helpt me het goede als uitgangspunt te nemen.” Paus Franciscus was voor Jan een belangrijke inspiratie. “Hij sprak over liefde en bad voor de armen en voor mensen met mentale en fysieke problemen. Dat raakte me.”
Minder vooroordelen
Hoewel beiden steun krijgen uit hun omgeving, blijft het soms lastig. Jan hield zijn geloof lange tijd voor zichzelf. “Ik voelde me de enige katholiek op aarde.” Online ontdekte hij echter dat er wereldwijd veel jongeren zijn die geloven. Sinds een jaar draagt hij een kruisje. “Sommige vrienden maakten er grappen over, maar de reacties waren overwegend positief. Mijn ouders waren verrast, maar ook warm in hun reactie.”
Tekst loopt door onder de foto
Susanna’s ouders vinden haar bekering “een beetje extreem, maar ze steunen me wel”. Ze vindt het niet moeilijk dat de meeste jongeren niet katholiek zijn. Susanna vindt het vooral jammer dat anderen de voor haar waardevolle extra laag in het leven moeten missen.
Veel leeftijdsgenoten begrijpen het geloof niet. “Dat snap ik”, zegt Susanna. “God is een mysterie, niet te bevatten.” Toch merkt ze dat jongeren minder vooroordelen hebben dan oudere generaties. “Ze weten minder, dus er is meer ruimte voor nieuwsgierigheid.”
Conservatief en nieuwsgierig
Jan ziet een conservatieve tegenreactie binnen Gen Z. Hij denkt dat jongeren een meer sociaal-conservatieve blik hebben. En net als Franciscus zijn ook jonge katholieken volgens hem nog steeds tegen zaken als abortus en het homohuwelijk.
Susanna antwoordt aarzelend op de vraag waarin katholieke jongeren zich onderscheiden van oudere generaties. “Ik denk dat ouderen meer kijken naar regels. Jongeren beseffen iets meer dat de regels er zijn, omdat ze goed voor hen zijn. Je gaat niet op zondag naar de kerk uit gewoonte, maar omdat je weet dat Jezus er is en dat hij goed voor je is. Als je er tegen opziet om op zondag naar de kerk te gaan, zou je thuis kunnen blijven en op zoek kunnen gaan naar een antwoord op de vraag waarom je er tegenop kijkt”.
Een nieuwe paus
Het overlijden van paus Franciscus maakte indruk. “Een dag na mijn doop overleed hij. Dat maakte me meteen betrokken”, zegt Jan. “De kerk was ineens het ‘main character’. Ook niet-gelovigen volgden het nieuws.”
Ook Susanna vond het bijzonder om mee te maken. Het was voor haar de eerste keer dat ze het overlijden van een paus en het daaropvolgende conclaaf bewust mee kreeg. Wel merkte ze dat mensen het niet goed begrepen. “Mensen denken dat het kiezen van een paus puur politiek is, maar kardinalen gaan in stilte in retraite. Het is de Heilige Geest die de paus kiest.”
Tekst loopt door onder de foto
Jan en Susanna zijn positief over het aantreden van Leo XIV. Jan noemt hem “een man met het hart van Franciscus, maar duidelijker in de leer”. Susanna ziet in hem weer een ander aspect van Jezus. “Elke paus belichaamt iets van hem. Franciscus stond voor eenvoud. Leo XIV lijkt juist veel te luisteren. Hopelijk voelen meer mensen zich nu gehoord.”
Toename in jonge gelovigen?
Uit het onderzoek ‘God in Nederland’, gedaan door de Radboud Universiteit samen met de Vrije Universiteit Amsterdam en KRO-NCRV blijkt ,dat 27 procent van de jongeren (geboren tussen 2001 en 2007) zichzelf gelovig noemt, tegenover 22 procent van de millennials (geboren tussen 1986 en 2000). Of Jan en Susanna iets merken van een opleving van religie onder jongeren? Susanna ziet het wel in haar omgeving. “Vrienden tonen oprechte interesse.”
Jan is sceptischer. “De trend is te pril om conclusies te trekken.” Wel ziet hij signalen in West-Europa. Zo wijst hij op een artikel uit The Washington Times, waarin staat dat het aantal Franse bekeringen tot het katholicisme in een jaar tijd met 45 procent is gestegen. 42 procent van die nieuwe gelovigen was tussen de 18 en 25 jaar oud. Ook het aantal tieners tussen 11 en 17 jaar dat zich liet dopen in het land nam in een jaar tijd met 33 procent toe.
Ook in Engeland en Wales is het katholieke geloof, mede door de komst van migranten, in opmars. Volgens het katholieke Herald Instituut ging in 2018 slechts 4 procent van de jongeren (18-24 jaar) naar de kerk. In 2024 is dat gestegen naar 16 procent. Van de kerkgangers in 2024 was 31 procent katholiek. Hiermee gaan er in Engeland en Wales tegenwoordig bijna evenveel katholieken naar de kerk als anglicanen (34 procent).
Of het geloof ook in Utrecht bezig is met een opmars onder jonge mensen is niet helemaal duidelijk. Cijfers hierover ontbreken. Wel is duidelijk dat jonge mensen als Jan en Susanna ook in Utrecht nog altijd de weg naar de kerk weten te vinden. Deze jonge mensen zijn een minderheid, maar misschien wel een groeiende minderheid.
Gekoppelde berichten
Utrecht gelooft – Hoe het kan dat deze kerk elke zondag vol zit
In de serie ‘Utrecht gelooft’ gaat DUIC in gesprek met de geestelijk leiders van de…
Utrecht gelooft – ‘We moeten de islam niet verdedigen, maar verduidelijken’
In de serie ‘Utrecht gelooft’ gaat DUIC in gesprek met de geestelijk leiders van de…
Utrecht volgens Willem Roskam; De nieuwe predikant van de Domkerk
Willem Roskam (31) is vijf jaar met veel plezier predikant in Lexmond geweest, maar vanaf…
13 Reacties
ReagerenWat vaak, en ook hier, met “gelovig” bedoeld wordt is in werkelijkheid “religieuzer” of “godsdienstiger”. Dat is iets heel anders dan “gelovig” en wat mij betreft ook gevaarlijker.
Wie weleens een mis bijwoont (RK), weet dat er niet of nauwelijks groei is in aantal jongeren dat naar de kerk gaat. Utrecht heeft een zeer grote bevolkinsgroep van tussen 18 en 30 jaar. O.b.v. de wet van de grote getallen, zijn er dan dus ook enkele kerkgangers in deze groep waaronder enkele bekeerlingen. De binnenstad parochie doet het logischerwijs wat beter wat betreft aantallen jongeren. Representatief is dit absoluut niet en er is ook zeker geen sprake van een trend. Over de hele linie is het aantal kerkgangers ontzettend laag. Ook moeten er nog steeds kerken worden gesloten en herontwikkeld.
Heel mooi.
Vooral het moment dat Susanna omschreef als “ego-dood” sprak erg aan.
Het opgaan in iets Groters, beter gezegd Iemand Groter, zoals je je geborgen weet in zonneschijn, heel mooie vergelijking.
Die geloven , om het even welk geloof, zorgen er juist voor dat mensen niet normaal met elkaar om kunnen gaan.
Wat voor het 1ne geloof taboe is is bij het andere normaal.
Op die manier kan je geen gezonde maatschappij vormen.
En dat blijkt ook wel in de praktijk.
Heuh, god bestaat toch niet..?
Mooie verhalen, fijn dat ze beseffen dat er meer in het leven is.
Egodood, dat voel ik ook in een zonnig oord in het zuiden van Europa in december tijdens een vrije dag. Schrijf dat zelf alleen nooit toe aan het bestaan van een god! Maar you do you, of voor ieder wat wils, zoals ze plegen te zeggen!
@W: er zijn net zo veel goden als er gelovigen zijn. Sommige gelovigen hebben elkaar gevonden en vinden elkaar nog steeds in religies. En dan moet je ook leven volgens de regels van die religie, terwijl die regels vaak opgelegd zijn in heel oude boeken die voor heel andere samenlevingen bestemd zijn dan de tegenwoordige en dus ook heel andere waarden en normen hebben. Dat is vanzelfsprekend heel gevaarlijk.
@Duic, sinds wanneer zijn CBS cijfers zo aanstootgevend dat ze gecensureerd moeten worden?
@Binnenstadbewoner
U kon wel eens gelijk hebben in uw observatie, CBS heeft er cijfers over.
@Pee, want secularisme heeft geleid tot wereldvrede en verdraagzaamheid? Even wakker worden..
@Rob: ik zie dat anders. Volgens mij zijn het juist de religies en hun aanhangers die tot oorlog en onderdrukking hebben geleid. In ieder geval werd vaak de godsdienst gebruikt om het oorlogsvuur aan te wakkeren. En dat is helaas nog steeds het geval. Kijk naar Oekraïne, waar Poetin de godsdienst gebruikt of misbruikt, maar ook naar Gaza.
“Susanna vindt het vooral jammer dat anderen de voor haar waardevolle extra laag in het leven moeten missen.”
Dat hoef je niet jammer te vinden lieve schat. Wij missen die laag namelijk niet. Geniet er vooral zelf van.
M., wie waren de grootste massamoordenaars, dictators? Stalin, Mao Zedong, Pol Pot, Hitler, 3 generaties in Noord-Korea. Kortom allemaal atheïsten, dan wel fel anti-christelijk.
W. God bestaat zeker wel. Hij heeft zich laten kennen in Jezus die nar deze wereld kwam om zich letterlijk op te offeren. Om ons vrede te geven in ons hart met onze Schepper.