Dat mensen kunnen zwemmen is in de negentiende eeuw niet vanzelfsprekend. Aan het begin van die eeuw kunnen weinig mensen zwemmen. In militaire kringen wordt dit als een probleem gezien. Tijdens oorlogen verdrinken veel Franse en Duitse militairen bij het oversteken van waterlinies. Zwemmen wordt steeds meer als een noodzakelijke vaardigheid gezien. In Catharijne worden daarom zwembaden gebouwd.

Zwemmen zorgt voor afkoeling in de zomer. Maar daarnaast groeit het idee dat zwemmen goed voor de gezondheid is, dat er een heilzame werking van uit gaat. Daarnaast word je er schoon van! De belangstelling om te kunnen zwemmen neemt toe, in eerste instantie in militaire kring en daarna onder de gegoede burgerij. In Utrecht ontstaat behoefte aan plekken met schoon water waar je ongestoord kunt (leren) zwemmen. 

Het zwembad bij Jaffa

In het jaar 1837 wordt bij Jaffa de badinrichting ‘t Hemeltje gebouwd, dat ligt ongeveer bij het huidige Majellapark aan de Vleutenseweg. Het zwembad heeft 14 badkamers, gericht op de “gezondheid en hygiëne van de mens”. Met de leus “een aangename zomeruitspanning voor de ingezetenen” werft men klanten.

De tekst loopt door onder de foto.

Het tweede zwembad aan de Kruisvaart

In 1843 wordt een tweede zwem- en badinrichting gebouwd aan de Kruisvaart bij de hofstede Damlust. Er wordt gezwommen in de Kruisvaart terwijl daar ook schepen varen. Het zwemgedeelte is omgeven door drijvende balken om zwemmers te beschermen tegen de scheepvaart en tegen drijvend vuil. 

Vooral jongeren en mannen maken gebruik van de zwembaden. Uit preutsheid en vanuit de overtuiging dat zwemmen voor vrouwen een te zware fysieke belasting is gaan weinig vrouwen zwemmen. Mannen en vrouwen zwemmen gescheiden. Ook in andere delen van Utrecht ontstaan zwembaden in de open lucht.

Het zwembad aan de Kruisvaart blijft niet lang bestaan. Het ligt dicht tegen de treinsporen van het treinstation aan. Al gauw wordt het terrein door de Rijnspoorwegmaatschappij opgekocht. Het zwembad verdwijnt, de hofstede wordt tot werkplaats omgebouwd.

De tekst loopt door onder de foto.

Met de komst van badhuizen neemt het hygiënische belang van zwemmen af. Het wedstrijdzwemmen wordt belangrijker en mensen willen niet alleen in de zomer maar het hele jaar door kunnen zwemmen. In 1905 wordt een comité opgericht om een overdekt zwembad te bouwen. Dat leidt tot de bouw van het zwembad Ozebi aan de Biltstraat, dat in 1919 wordt geopend.

De vraag naar zwembaden in de open lucht neemt af door de bouw van overdekte zwembaden. De baden aan de Vleutenseweg en aan de Kruisvaart raken in de 19e eeuw opgeslokt door de ontwikkeling van Catharijne.

Een zwembad bij de Graadt van Roggenweg

In 1952 presenteert het stadsbestuur een plan voor de aanleg van een zwembad, opnieuw in Catharijne. Utrecht heeft behoefte aan een nieuw, overdekt zwembad. Het bestaande Ozebi heeft te weinig capaciteit en het Krommerijnzwembad is sterk verouderd. 

Aan de noordkant van de Graadt van Roggenweg, tegenover de Jaarbeurs, ligt het suikerterrein, genoemd naar de suikerbietenfabriek die er ooit stond. Daar worden woningen gebouwd en er is ruimte voor een zwembad. De geschiedenis lijkt zich te herhalen, want vlak in de buurt lag 100 jaar daarvoor het openluchtzwembad Damlust.

Het plan voor het zwembad wordt door de bevolking van Utrecht enthousiast ontvangen. In de stedelijke begroting is geld gereserveerd. De plannen worden uitgewerkt en in de krant gepubliceerd. Het wachten is op goedkeuring van het Rijk.

De goedkeuring blijft lange tijd uit. De situatie wordt nijpend omdat het Krommerijnzwembad dermate verouderd en onhygiënisch is dat het gesloten moet worden. Na vijf jaar, in 1957, keurt het Rijk de investering van Utrecht in een nieuw zwembad af. De bouw kan definitief niet doorgaan. Het stadsbestuur besluit daarop om de gereserveerde gelden te besteden aan het renoveren van het Krommerijnzwembad.

Op het terrein waar het zwembad gepland was wordt de Koningsbergerstraat aangelegd. Aan deze straat worden tegenover elkaar de Rehoboth-kweekschool en het Christelijk Lyceum gebouwd.