In Het Jaar Van interviewen we verschillende Utrechters waarmee we terugkijken op het afgelopen jaar en bespreken we bijzondere gebeurtenissen of ontwikkelingen. Tot en met de laatste dag van het jaar 2019 verschijnen er dagelijks verhalen in deze rubriek.

Vierhonderd bewoners aan de Archimedeslaan kregen begin 2019 slecht nieuws te horen. Ze konden nog maar zes maanden in hun geliefde ‘Archi’ blijven wonen. Daarna zou het complex tegen de vlakte gaan om plaats te maken voor tweeduizend nieuwe woningen. Rins Rutgers (27) was één van de eerste bewoners van het jongerencomplex en van begin tot eind bij. Hij heeft dan ook roerige tijden beleefd aan de Archimedeslaan. Daarnaast is Rutgers sinds februari voorzitter van Stichting Tijdelijk Wonen (STW), de organisatie die het pand aan de Archimedeslaan in beheer had.

Op 1 januari kreeg Rutgers, toen nog vicevoorzitter van STW, te horen dat het contract met de eigenaar van het pand niet verlengd zou worden. Dat betekende dat alle vierhonderd bewoners van het complex op de Archimedeslaan 16 binnen zes maanden hun spullen konden pakken. Rutgers betreurde het besluit om het contract niet te verlengen, maar het kwam het niet als verrassing. “Het project zou eigenlijk al in 2015 stoppen. De jaren daarna waren voor ons en de bewoners mooi meegenomen.”

Het gebouw aan de Archimedeslaan was ooit een schoolgebouw. Toen de lerarenopleiding in 2010 uit het pand vertrok kwam het in beheer van STW. Om leegstand tegen te gaan realiseerde de stichting kamers voor jongeren. In eerste instantie ging het om 192 kamers. Daar werden een jaar later nog eens tweehonderd kamers aan toegevoegd toen Stichting Sophia uit het pand vertrok. Rutgers was in 2010 onderdeel van de eerste lichting jongeren die in het pand kwamen. Hij heeft in ruil voor een lagere huur zelfs meegeholpen met de verbouwing. In het begin ontstond volgens Rutgers al snel een community-gevoel onder de ‘Archianen’. Dat werd onder andere verstrekt door het café op de begane grond. “Twee keer per week speelden muzikanten live jazz en een biertje kostte een euro. Het was ontzettend gezellig want iedereen zocht elkaar daar op en je leerde daardoor je medebewoners goed kennen.”

De band

Het café is uiteindelijk uitgegroeid tot het spraakmakende HAL16. “Dat werd voor sommige mensen al snel een legendarische uitgaansplek in Utrecht”, zegt Rutgers. “Op een gegeven moment liep het echter helemaal uit de hand. Er kwamen veel te veel mensen binnen en er was heel veel overlast.” Uiteindelijk heeft de rechter besloten om de stekker uit HAL16 te trekken. Rond die periode begon het door Rutgers omschreven community-gevoel te verdwijnen. Veel bewoners van het eerste uur vertrokken en er kwamen nieuwe mensen bij. “Dat brak een beetje het saamhorigheidsgevoel aan de Archimedeslaan.”

Dat gevoel kwam door het nieuws over de sluiting weer even kortstondig maar sterk terug. Rutgers: “De band tussen de bewoners groeide weer en er is ook een protest georganiseerd waarmee de bewoners hun ongenoegen hebben geuit over de sluiting van de Archimedeslaan. In de laatste week organiseerden de overgebleven 250 bewoners verschillende afscheidsfeesten en de laatste avond werd afgesloten met vuurwerk en mooie gedichten.” Op 31 juli moesten alle bewoners het pand verlaten.

Inmiddels staat het complex al een aantal maanden leeg. De plannen om tweeduizend nieuwe woningen aan de Archimedeslaan te bouwen hebben vertraging opgelopen omdat de A27 vanwege de stikstofcrisis niet verbreed mag worden.