In het jaar dat de bekendste wielrenwedstrijd van de wereld Utrecht aandoet, komt Het Spoorwegmuseum met de tentoonstelling ‘Nederlanders in de Tour’. We spraken met Evert Jan de Rooij, woordvoerder van Het Spoorwegmuseum, voor een korte toelichting. “Lance Armstrong is geschorst vanwege doping. Bij de Tour van 1904 werden renners uit de wedstrijd gezet omdat ze een deel van de route per trein hadden afgelegd.”

Waarom deze tentoonstelling?

“Volgend jaar begin juli vindt in Utrecht de start plaatst van de Tour de France. De gemeente telt dan in honderd dagen af naar de Grande Départ, vanaf 26 maart. Het leek ons een mooie gelegenheid om dan de tentoonstelling ‘Nederlanders in de Tour’ te openen.”

Kwamen jullie als museum zelf met dit idee?

“Toen bekend was geworden dat de Tour naar onze stad zou komen, heeft de gemeente aan ons, maar ook aan andere Utrechtse bedrijven en organisaties, gevraagd of we hier aandacht aan konden besteden. Zowel de directeur, onze conservator als ikzelf zijn grote wielerfans. Dus dat leek ons wel wat.”

Maar waarom een wielertentoonstelling in Het Spoorwegmuseum, waar het normaal over treinen gaat?

“Onze tentoonstellingen hebben normaal een link met treinen, dat klopt. Bij zoiets als ‘wielrennen’ lijkt die link er op het eerste gezicht misschien niet te zijn. Maar als je langer doorzoekt, is die er zeker wel.” Ik zal een voorbeeld geven. In 1936 deden de eerste Nederlandse renners mee met de Tour de France. Vaak gingen zij met de trein naar Frankrijk. Er bestaat een foto waarop de gebroeders Wagtmans, twee bekende wielrenners uit die tijd, uit een treinraampje hangen. Ze zwaaien naar achterblijvers op het perron.”

Zijn er meer van dit soort verhalen?

“Ja zeker. Lance Armstrong is geschorst vanwege doping. In 1904, bij een van de eerste edities van de Tour, werden renners geschorst omdat ze een stukje van de route per trein hadden gelegd. Dat mocht natuurlijk niet.”

Huis van de Wielersport

Voor de tentoonstelling krijgt Het Spoorwegmuseum de beschikking over de collectie fietsen, wielershirts, foto’s en filmbeelden van ‘Huis van de Wielersport’, dat is opgericht door een groep fanatieke wielerfans. De Rooij: “Zij hebben geprobeerd om een museum over de (Nederlandse) wielersport te beginnen. Dat is niet gelukt. Samen met hen zoeken we naar geschikte onderwerpen en spullen voor de tentoonstelling. Hun collectie kunnen we in ieder geval gebruiken.”

Heeft Het Spoorwegmuseum behalve als museum nog een andere rol tijdens de start van de Tour de France 2015?

“Ja. Op de woensdag of donderdag voor de start van de Tour zal in Het Spoorwegmuseum de ploegenbriefing plaatsvinden. En tijdens de presentatie van alle wielerploegen, in Park Lepelenburg, dient het museum als uitvalsbasis.”

De Tour de France-karavaan doet Utrecht aan tussen 1 en 5 juli 2015. De tentoonstelling ‘Nederlanders in de Tour’ is te zien in Het Spoorwegmuseum van 26 maart tot en met 1 september 2015.