Nog tot en met deze zondag is straatdichter Sjaak Kroes achter zijn fiets met tafelblad én typemachine te vinden in de binnenstad van Utrecht met zijn act ‘De Woordenwisseling’. Mensen kunnen bij hem gaan zitten voor een gesprek waar Sjaak vervolgens een gedicht over maakt.

Hoe ben je erop gekomen om straatdichter te worden?

“Sinds zeventien maanden ben ik straatdichter. Ik heb Psychologie gestudeerd, maar niet afgerond. Ik wilde iets met mijn schrijftalent gaan doen, maar als ik zomaar een boek zou schrijven is er niemand die dat gaat lezen. Dus ik dacht: als ik nou de mensen leer kennen en zij leren mij kennen, dan heeft het kans van slagen om er uiteindelijk van te kunnen leven. Op deze manier leer ik het verhaal achter de mensen kennen. Poëzie schreef ik altijd al, maar ik wilde dat graag voor mensen gaan doen. Ik ben erachter gekomen dat ik met mijn gedichten wat kan betekenen voor iemand anders.”

Iedereen die wil kan bij jou aanschuiven voor een gesprek. Hoe maak jij er een gedicht van?

“Ik ga niet zelf op mensen af om te vragen of ik een gedicht voor hen mag schrijven. Ik laat het allemaal op me af komen. Elke dag zit ik op straat, tenzij het weer het echt niet toelaat. Op straat kan ik contact maken met veel verschillende mensen. Ik vind het heel tof om me in de menigte met iemand af te sluiten. Mijn digitale typemachine maakt behoorlijk veel geluid als ik tik waardoor mensen me vaak wel opmerken. Sommigen zijn nieuwsgierig en vragen wat ik aan het doen ben. Zo beginnen de gesprekken meestal. In het begin is het even spannend, maar het begint best wel luchtig, vaak over wat ik doe. Voorafgaand aan het gesprek maak ik duidelijk dat ik een bijdrage vraag. Mensen mogen zelf bepalen hoeveel ze het waard vinden.

Wat hier aan tafel gebeurt is heel afwisselend. Soms weet ik al na één zin waar het gedicht over moet gaan, maar soms vind ik het lastiger en wordt het gedicht iets algemener. Mensen moeten het gesprek aan durven gaan. Hoe meer mensen mij geven, des te meer ik ook terug kan geven. Ik luister goed en stel de juiste vragen. Vanuit een beeld begin ik te werken, of ik kies ik een mooi woord van waaruit ik verder ga. Het vrije vers waarin ik dicht maakt het makkelijker om het persoonlijk te maken.”

Waarom zit je graag in Utrecht als straatdichter?

“Tot nu toe was ik altijd te vinden in Den Haag, waar ik woon. Ik mag van iemand die ik daar via het straatdichten heb leren kennen deze weken in haar huis in Utrecht verblijven, terwijl zij met vakantie is. Het leek me leuk om ook een tijdje in deze stad straatdichter te zijn. Mensen kunnen mij tot en met dit weekend op het Ledig Erf en de Mariaplaats vinden, achter mijn fiets met tafelblad en typemachine. Om hier te zitten is heel anders dan in Den Haag. Daar zijn de mensen veel zakelijker, hier staan mensen meer open voor kunst en cultuur. De mensen in Utrecht zijn heel liefelijk en aardig. Het bevalt me erg goed hier. Op korte termijn kom ik hier zeker terug.”

Wat zou je in de toekomst graag nog willen bereiken met het straatdichten?

“Ik zou het geweldig vinden om in opdracht van het Ministerie van Defensie te dichten voor familieleden thuis van iemand die in het buitenland op uitzending is. Daar gebeurt veel, er is veel emotie. Dat lijkt me heel eervol en dienstbaar om te mogen doen.

Het lijkt me ook hartstikke leuk om een bundel uit te geven, maar dan wel met gedichten die niet over het leven van anderen gaan. De straatgedichten zijn iets tussen mij en één persoon en gebonden aan een moment. ”