De gevolgen van de tramaanslag voor de nabestaanden en slachtoffers die het overleefd hebben zijn niet te overschatten. Dat wordt duidelijk in de documentaire die Jeanneau van Beurden en Tijmen Beijes, twee journalistiekstudenten van de Hogeschool Utrecht, hebben gemaakt. De film die nog uitgezonden gaat worden bij de publieke omroep was op 5 september te zien voor een select gezelschap. Het verhaal moest volgens de makers nogmaals uitgebreid verteld worden, om maar niet vergeten te worden. En een documentaire was er nog niet eerder over gemaakt.

De film van een half uur is geen alomvattend document waarin alle vragen beantwoord worden. Het is geen film waarin uitgebreid naar voren komt hoe de stad Utrecht de tramaanslag en de nasleep beleefde. De klopjacht en arrestatie van de dader Gökmen T., zijn naam wordt in de documentaire niet genoemd, komen in de dertig minuten niet voorbij. Ook autoriteiten zoals gemeente en politie komen niet aan het woord.

De film is wel een zeer intieme documentaire waarin de verhalen van de vader van slachtoffer Roos (19), de zoon van slachtoffer Willem (74) en overlevende Paul centraal staan. Daarin is het werk van de twee studenten zeer geslaagd en overstijgt ook zeker het niveau van ‘slechts’ een studentenproject. Het videowerk en de muziek zijn goed, de persoonlijke inhoud beter. De beelden van de trillende vader van Roos wanneer hij vertelt hoe hij in het ziekenhuis te horen kreeg dat zijn dochter is overleden, komen recht in het hart aan.

Ook het verhaal van Paul, die in de tram zat en de aanslag overleefde, snijdt door de ziel. Het slachtoffer heeft PTSS overgehouden aan de gebeurtenissen op 18 maart 2019 en is in de documentaire onherkenbaar in beeld. Het moment dat hij vertelt hoe hij nog net uit de tram kon springen waarna de man achter hem dodelijk werd getroffen, maakt diepe indruk. Ook een arts en journalist komen kort aan het woord in de film, maar spelen duidelijk een bijrol. Niet alle nabestaanden van slachtoffers wilden meewerken.

Bewuste keuze

De twee jonge makers Jeanneau van Beurden en Tijmen Beijes zaten zelf nog op de middelbare school toen de aanslag plaatsvond. Toch hebben ze dit onderwerp opgepakt en binnen zes maanden een documentaire gemaakt. “De aanslag is nog niet lang geleden, maar toch hebben wij én de nabestaanden en slachtoffers, het idee dat we de gebeurtenis beginnen te vergeten. Wat ons betreft kan en mag dat niet gebeuren”, schreven de twee eerder.

De twee vertellen dat het een bewuste keuze is geweest om niet te veel mensen aan het woord te laten – en het te houden bij een intiem verhaal waar enkele nabestaanden en slachtoffer Paul aan het woord komen. “Het verder benoemen van de dader zou dat intieme alleen maar kapot maken”, laten de makers weten. Hoe reageerden de betrokkenen eigenlijk op de film? “Wij waren de makers en hebben altijd de regie gehad. Maar het verhaal was niet van ons, het is hun verhaal. Hun reactie was dan ook het allerbelangrijkste. Voordat de documentaire af was hebben we deze met hen bekeken. Er hoefde niks aangepast te worden, ze zijn blij dat het zo integer is vastgelegd.”