Kunstwerk voor Utrechtse gastarbeiders onthuld: ‘Is bedoeld om arbeidsmigranten meer erkenning te geven’ Kunstwerk voor Utrechtse gastarbeiders onthuld: ‘Is bedoeld om arbeidsmigranten meer erkenning te geven’

Kunstwerk voor Utrechtse gastarbeiders onthuld: ‘Is bedoeld om arbeidsmigranten meer erkenning te geven’

Kunstwerk voor Utrechtse gastarbeiders onthuld: ‘Is bedoeld om arbeidsmigranten meer erkenning te geven’
Foto's: Bas van Setten
Onder het toeziend oog van ongeveer tweehonderd mensen werd zondag in het Majellapark een kunstwerk onthuld waarmee de Utrechtse gastarbeiders worden geëerd. Veel van deze arbeidsmigranten werkten in Lombok in onder andere de voormalige machinefabriek Jaffa, die op steenworp afstand lag van het park.

Onder het toeziend oog van ongeveer tweehonderd mensen werd zondag in het Majellapark een kunstwerk onthuld waarmee de Utrechtse gastarbeiders worden geëerd. Veel van deze arbeidsmigranten werkten in Lombok in onder andere de voormalige machinefabriek Jaffa, die op steenworp afstand lag van het park.

Het kunstwerk bestaat uit twee delen. Het grootste deel staat in het Majellapark, en bestaat uit drie platen en een voet. Het tweede deel is te vinden op de Mariaplaats vlak bij de Marga Klompébrug, en is in feite een bankje rondom een boom waarin koffers zijn afgebeeld. Deze plek is gekozen omdat het tussen het station en de Oudegracht ligt, en dit een route was die veel gastarbeiders liepen.

Tussen 1960 en 1970 kwamen vanuit Turkije, Marokko, Italië, Spanje, Griekenland en (voormalig) Joegoslavië arbeiders naar Nederland en naar Utrecht om in de industrie te werken. Deze mensen en hun families vestigden zich in de stad en hebben volgens de gemeente een belangrijke bijdrage geleverd aan de wederopbouw en economische groei van de stad na de Tweede Wereldoorlog.

Tekst loopt door onder afbeelding

Onthulling

Ongeveer tweehonderd mensen waren zondagmiddag bij de onthulling in het Majellapark, waaronder de wethouders Eva Oosters en Linda Voortman en de Turkse ambassadeur. Het initiatief voor het kunstwerk kwam van de Turkse Ondernemers Vereniging (TOV) en beide werken zijn gemaakt door Aimée Zito Lima.

“Dit kunstwerk is bedoeld om arbeidsmigranten meer erkenning te geven”, zegt wethouders Eva Oosters. “En daarmee Utrechters, ook de jongere generatie, bewuster te maken van hun geschiedenis. Met dit permanente kunstwerk is er nu ook een blijvende herinnering.”

Wethouder Eva Oosters

29 Reacties

Reageren
  1. ingewikkelde tijden

    Mooi initiatief! Hopelijk weet het monument dit kalenderjaar ongeschonden door te komen want dat is helaas altijd maar afwachten.

  2. Vak J

    Komt er binnenkort ook een standbeeld van een auto?

    Dan weten de latere bewoners van Utrecht, dat er ooit auto’s waren, en er voor zorgden dat het een bloeiende en gelukkige stad was!

  3. Nina

    Leuk.

    Onze gemeente heeft een begrotingstekort van meer dan 80 miljoen euro en dit college blijft maar geld uitgeven. Hoe dan?

  4. Raadgeverbescherming

    Het artikel is mooi geschreven en de fotos zijn mooi.

    Om de volledig show te zien. Zie deze link
    https://youtu.be/_FiCLCBqkH4?si=U8E-vVYRP7bel_1I

  5. Bert

    Ja wat is het nou? Gastarbeiders of arbeidsmigranten? De eerste categorie is weer vertrokken en de tweede is gebleven, met alle gevolgen van dien…

    En in beide gevalleen kregen ze daarvoor betaald, dus ik snap niet zo goed dat ze daar een monument voor verdienen. Zeker niet bekostigd van belastinggeld (of krijgen belastingbetalers ook een eigen monument), laat staan als er weer een zwaar begrotingstekort is.

  6. ingewikkelde tijden

    Wat een zurige reacties van Vak J en Nina.
    Het is een schitterend en wat mij betreft veel te laat initiatief om onze gastarbeiders uit jaren 60 en 70 van de vorige eeuw te eren met dit beeld.
    Ik ga vandaag zeker ook even kijken. Voor de reaguurders hier; pas na mijn werk want deze jongeman werkt gewoon nog alle dagen.

  7. wollie

    @Vak J
    de gemiddelde auto staat ruim 23 uur per dag stil. daar heb je je standbeeld.

  8. Grijsgedraaide plaat

    @ Nina

    Pfuh. Zucht.

  9. Boogschutter

    Arbeidsmigranten zijn over het algemeen nuttig voor de Nederlandse economie. Hier zijn enkele belangrijke redenen waarom:

    1. **Arbeidsmarktkrapte**: In sectoren zoals landbouw, tuinbouw, logistiek, en de bouw, waar vaak een tekort aan arbeidskrachten is, vullen arbeidsmigranten een cruciale rol. Ze helpen bedrijven draaiende te houden en voorkomen vertragingen in productieprocessen.

    2. **Economische Groei**: Arbeidsmigranten dragen bij aan de economische groei door hun werk. Ze genereren inkomsten voor bedrijven, betalen belastingen en consumeren goederen en diensten, wat weer de binnenlandse economie stimuleert.

    3. **Demografische Veranderingen**: Met een vergrijzende bevolking en een afname van de beroepsbevolking, helpen arbeidsmigranten de balans in de demografische opbouw te herstellen. Dit is essentieel voor het behouden van een gezonde verhouding tussen werkenden en gepensioneerden.

    4. **Flexibiliteit en Concurrentie**: Arbeidsmigranten bieden de arbeidsmarkt flexibiliteit en helpen bedrijven concurrerend te blijven door tekorten snel op te vangen en te reageren op fluctuaties in vraag en aanbod.

    5. **Speciale Vaardigheden**: Sommige arbeidsmigranten brengen specifieke vaardigheden en expertise met zich mee die schaars zijn op de lokale arbeidsmarkt, wat bijdraagt aan innovatie en verbetering van diensten en producten.

    Hoewel arbeidsmigranten vele voordelen bieden, zijn er ook uitdagingen zoals integratie, huisvesting, en mogelijke druk op sociale voorzieningen die goed moeten worden beheerd om de positieve effecten te maximaliseren.

  10. Katja

    Vak J, niet zo flauw doen.

  11. Rob

    @Bert, wat een fantastisch idee! Een monument voor de belastingbetaler. Zij die alles hier mogelijk maken mogen nu ook wel eens erkenning krijgen.

  12. Raphaël Klijn

    Ik vind het een mooi initiatief, zeker als het vanuit de migranten-gemeenschap zelf komt. Het is niet niks om in een nieuw land te beginnen en vooral zwaar werk te verrichten. Hopelijk heeft het bijgedragen aan een beter bestaan voor latere generaties. Zo’n initiatief staat wat mij betreft ook los van de huidige immigratie discussie, die meer serieuze aandacht verdient.

  13. Wil

    Het gaat vooral over de 1ste generatie gastarbeiders van de jaren 60 en 70.Die deden wel het werk wat de Nederlanders niet wilde doen en waar ze geen personeel voor konden krygen.

  14. Wil

    Het is een heel mooi initiatief👍👍👍

  15. Koel Hoofd

    De wederopbouw (infrastructuur, woningen, fabrieken) vond plaats tussen ruwweg 1940-1958 en is daarbij geholpen door miljarden van het Marshallplan 1947-1952. Alles na 1958 valt onder kopje economische groei met toenemende welvaart, de wederopbouw (van kapotschoten infra, woningen, fabrieken) was toen officieel afgerond.

    Gastarbeiders hebben daarmee voornamelijk geholpen om Utrecht vooral welvarend te maken. Net zoals arbeidsmigranten en kennismigranten dat nu nog steeds doen voor heel Nederland.

    Wat Eva Oosters in de laatste alinea zegt komt daarmee beetje raar over: een blijvende herinnering aan erkenning voor arbeidsmigranten van vroeger (’60-’70) terwijl er hier nu nog steeds arbeidsmigranten van over de hele wereld in levende lijve rondlopen en er in 1930 al Duitsers, Slovenen en Polen in de Limburgse mijnen voor de Staat (monopolist gastarbeiders ivm vergunning) als gastarbeider werkten?

    Geschiedenis weer als hoofdvak op het curriculum zit er voorlopig niet in bij het moderne meningenonderwijs. Maar er is een beter alternatief: praat gewoon eens met die mensen met een migratieachtergrond. Elk mens heeft zijn eigen verhaal, en tegen ‘levende geschiedenis’ kan geen stil boek of zwijgend kunstwerk op.
    Sterker nog, je krijgt er rooie oortjes en zelfs het schaamrood op de kaken van, altijd goed voor de geestverruimende werking.

  16. Janssen

    Gelet op de (ook nog te voorspellen) en voorspelbare reacties van het zure onderbuikfront, aangejaagd door radicaal rechts (ikke ikke en de rest kan stikke), is zo’n monument hard nodig.

    Feiten:

    Feit 1) De armste zoveel % van Nederland hoort nog steeds bij de rijkste zoveel % aardbewoners, van alle mensen op aarde. Nederland staat in de top 4 gemiddeld rijkste inwoners ter wereld (!!!!!), laat het even op je inwerken, met een gemiddeld eigen vermogen van 129.000 euro per persoon. Heb je dus al problemen met armoede in Nederland, dan gaat het dus over de verdeling van de rijkdom, Nederland kan bijna onmogelijk nog rijker worden als geheel namelijk.

    Feit 2) De Nederlanders die verantwoordelijk zijn geweest voor de wederopbouw van Nederland worden (al) middels tal van monumenten geëerd in Nederland. Al is die wederopbouw vooral ook financieel mede mogelijk gemaakt door finaciering via het Marshall plan met vooral ook Amerikaans geld, dient eerlijkheidshalve verteld te worden.

    Feit 3) Veel mensen in Nederland, zeker niet iedereen, plukken nog steeds de vruchten van de 2e naoorlogse economische golf/ boost die vanaf eind jaren zestig en vanaf de jaren tachtig door Nederland raasde. Deze golf kon niet gecreëerd worden zonder de gastarbeiders/ arbeidsmigranten. Even los van of deze mensen uitgebuit werden door het grootkapitaal. De relatieve rijkdom die Nederlanders ervaren (of juist door die rijkdom ten opzichte van de rest van de wereld deze niet ervaren) kent daar zijn fundering.

    Feit 4) De gastarbeiders in de laat zestiger jaren, jaren zeventig en tachtig zijn actief geworven en gehaald (via grote campanges en uitzendbureaus in Turkije en Marrokko) en niet uit zichzelf naar NL afgereisd. Naïef om te denken dat mensen vrijwillig terug zouden keren naar relatieve armoede. Dat de mensen hier zijn is te danken aan VNO NCW, de VVD en het CDA. Die wilden dit, omdat de werkgevers voor een dubbeltje op de eerste rang wilde zitten en slechts het minimumloon (of via louche uitzendburaus zelfs daaronder) wilden betalen en geen zin hadden in vakbonden. Slechte politiek, slecht beleid, uitbuiting, niet omkijken naar de mensen die hard werkten, mensen/ gastarbeiders dumpen in de arme wijken, waar al tal van sociale problemen waren (zoals verslaving, armoede, huisjesmelkerij) en andere Nederlanders die gastarbeiders als 3e rangs burgers behandelden, cultuurbotsingen tussen arme laag opgeleide gastarbeiders en arme laag opgeleide Nederlanders met veel problemen, botsende culturene qua religie en vijgevochtenheid, hebben o.a. geleid tot ernstige problemen die met het decenium erger zijn geworden. Misschien had men (ook) geen gastarbeiders moeten halen uit landen en vooral ook regio’s/ gebieden met een giga cultuurkloof t.o.v. Nederland.

    Neemt niet weg dat de 1e generatie heel hard heeft gewerkt, tegen relatief weinig geld en daar nooit voor gehonoreerd is en enorm heeft bijdgedragen een exponentiële economische groei van Nederland sinds de jaren zestig, die ver boven verwachting lag van zo’n klein landje. Zonder o.a. gastarbeiders en het minimumloon (of daaronder) was dit niet mogelijk geweest. Daar zijn alle experts het wel over eens. Vandaar dit monument. Dat mag er zijn en het kan er gewoon zijn. Er zijn groepen Nederlanders die het willen hebben en willen plaatsen. Er worden genoeg monumenten voor andere doelgroepen geplaatst. Niet door het grootkapitaal, de fabriek/ het bedrijf/ de multinational of de fabrieksbonzen trouwens. Die gebruiken vooral graag mensen, ter meerdere eer en gloerie van het bedrijf zelf en zij die de winst wegsluizen naar hun eigen rekeningen of aandelenportefuilles; en laten het personeel denken dat ze goed voor het personeel zorgen (geef het personeel net genoeg).

  17. FH

    Apart punt lijkt dat allerlei (Nederlandse) bedrijven indertijd (en nu) erg voor korte-termijn eigenbelang gingen. Het idee was dat de ‘gastarbeiders’, die thuis heel arm waren, hier tijdelijk zouden werken en dan spaargeld hadden voor een normaler bestaan in Marokko/Turkije etc. Maar bedrijven kozen bewust degene die thuis het meest kansloos waren en daarom bescheiden. Was het serieus te verwachten dat die terug zouden gaan naar hun plotjes in het rifgebergte ed. terwijl het hier voor hen snel luxer was en bleef en wel deels ontheemd maar wel met grote groep?
    Nb verhuisden de textielfabrikanten ed. daarna evengoed hun productie ook nog naar weer andere verre landen. ‘We’ hadden het toch ook met wat minder snelle luxe kunnen doen, ook nu? (Bv geen komkommers in de winter, geen 24uurslevering, wat rustigere aanleg van glasvezel als start en misschien zelfs parttimeseizoensarbeid naast activiteit in de kunstbroedplaats?) (Ja, ik hen ook wel zulk werk gedaan.) Echt constructief bedoeld.

  18. Utrechter2

    @Boogschutter: je vergeet het allerbelangrijkste voordeel vanuit de werkgevers bezien. Ze houden de lonen laag. Nauwkeurig gezegd: ze zorgen ervoor dat de inflatie (prijsstijgingen) altijd hoger is (zijn) dan de loonstijging ( zodat de koopkracht daalt, koopkracht is het gemak waarmee oa Jan Moxaal zijn woonlasten, kosten voor de auto, energierekening, medische kosten en boodschappen betaald).

    O ja, puntje 3. Daarom hebben India en Brazilië een hoger GDB/BNP dan Nederland, heel leuk voor de overheid. Regering in India heeft veel meer te spenderen en kan daarom zelfs kernwapens kopen omdat ze zoveel inwoners hebben, toch is het economisch gezien een halve waarheid!

  19. Utrechter

    Een monument voor de belasting betaler op een prominente plek voor het stadskantoor zodat ze iedere dag herinnerd worden aan waar het geld vandaan komt voor de dingen die ze daar verzinnen. Lijkt mij een meer dan uitstekend idee.

  20. Paul

    @Vak J

    goede reactie. Helaas kan de rest het niet waarderen. Zijn in de cancel cultuur hun humor kwijt geraakt.
    Graag ook standbeeld voor Tineke Schouten daar plaatsen want ook die humor is verledentijd in het huidige Utrecht

  21. Statler

    Alle mooie bespiegelingen ten spijt, de gastarbeiders van weleer en de arbeidsmigranten van nu komen om geld te verdienen. En Nederland- in de breedste zin van het woord- had- en heeft- daar ook belang bij. Het gaat om zakelijke motieven. Of dat monumentwaardig is?

  22. Utrechter2

    @Statler: bedankt voor de nuchterheid. Maar vandaag de dag hebben werkgevers het grootste belang dat de race to the bottom doorgaat en ze zullen indirect zeggen dat dat in het belang van Nederland is.

    In de jaren zestig ging iedereen er nog op vooruit.

  23. Vak J

    @ Paul

    Dat krijg je met al die nieuwe zure ” Utregters ”

    Het ” deugkabinet ” reageerde natuurlijk weer.

  24. Nina

    Nogmaals: een leuk initiatief, maar gelet op de financiële situatie in onze gemeente nu niet mogelijk.

    Het is geen basisbehoefte, zoals zorg voor de inwoners die dit standbeeld betalen en die te horen hebben gekregen dat er miljoenen euro’s bezuinigd moet worden op hun zorg.

    Het is niet uit te leggen, maar wellicht moet je socialist zijn om dat te begrijpen?

  25. Boogschutter

    @ Nina
    Ik durf de stelling wel aan dat zo’n monument wel degelijk in bepaalde basisbehoeften voorziet.

  26. Rob

    @boogschutter,
    Dus die eenzame bejaarde laat zich vervoeren met een monument ipv een wegbezuinigde stadsbus?

  27. Boogschutter

    @ Rob, @ Nina
    Ik bedoel dat erkend te worden ook tot de basisbehoeften behoort.

  28. Nina

    @ Boogschutter
    Ik koop in ieder geval geen beeld voor in de tuin, als ik dan mijn medicijnen (eigen bijdrage) niet kan betalen 🙄

  29. Zonnewende

    @Wollie: LOL :-)))

    Verder: terecht monument. Net als met de slavernij mogen we wel wat respect hebben voor de mensen die huis en haard verlieten om ons hier uit de brand te helpen met hun arbeidskracht. Terwijl ze met argwaan bekeken werden door ons. En nog steeds. Ja ook regelmatig door mij… tot ik me verplaats in ze. Dan ben ik ineens een stuk minder oordelend.

Plaats een reactie

Lees voor u reageert onze algemene voorwaarden. Alle reacties worden vooraf gemodereerd. Uw IP adres is geregistreerd (wordt niet gepubliceerd).