‘Onder de mensen’ is een serie verhalen van DUIC, waarin we zoeken naar voorbeelden van hulp, ondersteuning en initiatieven in Utrecht. Bij wie kun je terecht voor een steuntje in de rug om je leven weer op de rit te krijgen? Vandaag in deel 7: Maria (55) van Home-Start.

“Je zou het niet denken, maar dit is een pittige tante,” zegt Maria (die niet op de foto wilde). Ze heeft Melody op schoot, het 1-jarige dochtertje van Mekdes (34). De peuter gedraagt zich voorbeeldig. Maria: “Ze geniet van de aandacht. Die krijgt ze altijd van visite. Kan ook niet anders als je zo’n knap ding bent.”

Maria is vrijwilliger bij Home-Start Utrecht, een stichting voor families die het tijdelijk moeilijk hebben. Ze komt elke week bij een paar verschillende gezinnen thuis om te helpen. “Vaak zijn het jonge, uitgeputte ouders. Maar ik kom bijvoorbeeld ook bij een vrouw die in de problemen is geraakt na de plotselinge dood van haar man, met wie ze kinderen en een groot bedrijf had. Elke situatie is anders.”

‘Onze ontmoeting was bijzonder, we raakten meteen aan de klets’

Sinds een jaar is ze elke woensdagmiddag tussen twee en vijf bij Mekdes thuis. Dan speelt ze met Melody en de 6-jarige Jaydon, die vandaag bij een vriendje is. Het doel: Mekdes wat ademruimte geven. De van oorsprong Ethiopische moeder is verpleegster in een ziekenhuis, doordeweeks gaat haar wekker om vijf uur. Ze laat de oppas binnen, die als Mekdes weg is de kinderen uit bed haalt, eten geeft en naar school brengt – Jayden naar de basisschool, Melody naar de crèche. Om vier uur is Mekdes klaar en haalt ze de kinderen op. Wanneer die op één oor liggen, kruipt ook zij in bed: om 20.00 uur.

Tegenwoordig houdt Mekdes het hoofd weer boven water, maar voordat Maria in beeld kwam, was de controle zoek. “Het ging mis toen mijn man anderhalf jaar geleden naar het buitenland ging om een bedrijf op te zetten. Ik kreeg het veel te druk en álles zat tegen: als de koelkast het begaf, ging er ook meteen een lamp kapot.” Daar kwam bij dat Melody moeilijk was. Vrijwilliger Maria vertelt hoe ze het kind leerde kennen: “Als ze iets wilde, zette ze een keel op. Dan vloog haar moeder voor haar. Begrijpelijk, die wilde in die tijd gewoon dat ze zou stoppen met huilen en schreeuwen.”

Mekdes: “Ik had het moeilijk met mezelf en eigenlijk met alles. Ik kreeg tips van het consultatiebureau, maar om meer hulp vragen kwam niet in me op. Ik dacht dat het raar was dat het me allemaal niet zelf lukte.” Uiteindelijk besefte ze dat ze actie moest ondernemen. De tranen springen in haar ogen als ze zegt: “Ik wilde niet dat mijn kinderen tekort zouden komen.”

Home-Start

Het consultatiebureau adviseerde haar om Home-Start in te schakelen. Daar schatten ze in dat Mekdes inderdaad hulp nodig had en wel zo snel mogelijk. Maria kreeg een telefoontje. “Ze dachten gelijk aan mij. Of ik tijd had. Het was toevallig dat ik die had. We hebben meteen de volgende dag kennisgemaakt. De ontmoeting was bijzonder; we raakten gelijk aan de klets. Het voelde alsof het zo moest zijn.” Mekdes knikt heftig.

‘Ik ben een soort tijdelijke moeder voor Mekdes’

Na een aantal maanden introduceerde Maria, zelf moeder van twee volwassen kinderen, een nieuwe aanpak in de opvoeding. “Op een middag maakte Melody stampij, ze wilde iets lekkers. Ik zei tegen Mekdes: ‘Nu gaan wij met elkaar praten en haar gedrag negeren’. Melody wist niet wat haar overkwam! Zodra ze even stil was, beloonde we haar met een zoen.” Medkes: “Ik vond dat moeilijk, maar het werkte meteen.” Maria: “Het is een ander kind nu.” Ze wijst naar Melody, die van schoot is gegaan en naar de goudvissen staat te kijken. “Ze kan zichzelf vermaken, dat was eerst ondenkbaar.”

Vlakbij Melody hangt een enorme fotocollage van een gelukkig gezin aan de muur. Op een aantal foto’s staan Mekdes en haar man te stralen. Hij hoopt in Ethiopië een bedrijf van de grond te krijgen dat biodiesel maakt van restafval. Sinds zijn vertrek is hij een paar keer terug geweest in Utrecht. Straks met de feestdagen is hij er weer. Mekdes: “Daar kijk ik ontzettend naar uit. Jaydon ook, die mist zijn papa.” Contact is er bijna dagelijks, maar hij kan er niet optimaal zijn voor zijn vrouw. “Hij kan wel luisteren, maar zelfs dat gaat lastig; Skypen lukt vaak niet door slecht internet en telefoonrekeningen lopen snel hoog op.”

Luisteren is gelukkig ook iets wat Maria kan en doet. “Ik ben een soort tijdelijke moeder voor Mekdes. Ik ben er voor haar en we praten over alles.” Mekdes knikt en zegt: “Alleen al het feit dat Maria er elke week is en vraagt hoe het gaat, is ontzettend fijn.”

Hartenwerk

Maria ziet veel leed bij gezinnen. “Die mensen helpen is me op het lijf geschreven. Ik was zelf ooit een alleenstaande moeder – achteraf had ik ook best iemand willen hebben die mij kwam helpen.” Bij Home-Start werken alleen maar ervaringsdeskundigen, want: “Je kunt dit werk niet doen als je het niet met je hart doet.” De hulp kost gezinnen helemaal niets.

Volgende week woensdagmiddag blijft Maria thuis. Omdat het steeds beter gaat in het gezin zijn ze de bezoekjes aan het afbouwen. Mekdes vertelt: “Ik voel me een stuk beter. Sinds mijn man hier voor het laatst was, in augustus, is het een stijgende lijn. De negativiteit is weg. Ik heb geaccepteerd dat ik het alleen moet doen, maar weet dat ik niet alleen bén. Wel ben ik een beetje bang voor de winter; de vorige keer ging het mis in de donkere dagen. Ook heb ik ooit eerder last gehad van een winterdip.” Zo ongeveer wanneer de krokussen gaan bloeien, zal Maria officieel ‘aftreden’. Geen uitjes meer met haar auto naar het bos, met haar hond erbij. Natuurlijk kijkt geen van allen daar écht naar uit.

Maria gebaart naar Mekdes: “Kijk nou toch wat een prachtige, sterke vrouw. Ik heb heilig respect voor haar. Ze huilt weleens, maar ze doet nooit zielig. Ik ontmoet genoeg mensen die de samenleving de schuld geven van hun problemen.” Dan wendt ze zich tot Mekdes. “Jij geeft zó veel en je krijgt weinig terug.” Mekdes’ ogen lopen vol. Maria staat op en omhelst haar. Prompt keert Melody de goudvissen de rug toe en slaat haar armen om Maria’s benen. Maria lacht: “Net zo’n zonnetje als haar moeder!”