In het steeds voller wordende Utrecht moet altijd ruimte blijven voor creatieve ‘rafelranden’ om zo onafhankelijke kunst en cultuur te bevorderen. Met die oproep in gedachten wordt op 6 mei een demonstratieve rave georganiseerd. De organisatie zet in op een parade door de binnenstad met zo’n vijftien muziekwagens en andere creatieve uitspattingen.

Hoewel er in Utrecht nog steeds rafelranden te vinden zijn, vindt de organisatie dat het bij de gemeente ontbreekt aan een permanente visie op culturele vrijplaatsen. Er is bij het college van B&W en de gemeenteraad wel aandacht voor deze rafelranden. Zo steunde een meerderheid van de politiek in 2020 nog een amendement waarin stond: “Wij willen rafelranden en vrije, niet van bovenaf ingevulde ruimte in de stad behouden en creëren.”

In de RSU2040, een document van de gemeente waarin vooruitgeblikt wordt naar Utrecht in 2040, staat ook dat er behoefte is aan meer plekken voor creatieve makers: “Tegelijkertijd is zichtbaar dat met het verdichten van de stad ook tijdelijke plekken op de rafelranden verdwijnen.”

Vooral dat laatste is waar de organisatie van de Rave voor de Rafelranden zich zorgen over maakt. “De rafelranden worden vaker aangeduid als waardevolle plekken, ook in beleidsdocumenten, maar in de praktijk zien we dat er steeds minder ruimte is en dat er geen langdurige visie is.”

‘Goedkoop en laagdrempelig’

Volgens de initiatiefnemer is het belangrijk dat er in een stad permanent plekken beschikbaar blijven waar kunst en cultuur van onderop kan ontstaan en opgebouwd kan worden. “Kunst en cultuur verbinden mensen. Dat moet zo goedkoop en laagdrempelig mogelijk zijn, en niet vanuit een commerciële basis want dan wordt het duurder en minder toegankelijk. Daardoor komen veel minder mensen weer in aanraking met kunst en cultuur.”

De organisatie heeft een sterke affiniteit met de kraakbeweging: “Van oudsher zijn plekken waar tegencultuur zich vrij kan ontwikkelen gekraakte plaatsen. Het zijn juist de plekken die helemaal vrij zijn, waar de kunst van onderop kan ontstaan. Daarom moeten we niet alleen de gevestigde culturele vrijplaatsen omarmen, maar ook de kraakbeweging.”

Daarnaast is de organisatie van de demonstratie juist ook blij met plekken als De Nijverheid, NAR, de Havenloods, De Stadsjutters, Hof van Cartesius, Pieter Baan Centrum en de Vechtclub. “Maar een deel van deze locaties is van tijdelijke aard. De initiatiefnemers investeren veel in deze plekken maar er lijkt weinig support te zijn om dit soort plekken permanent te maken. We willen dat er werk wordt gemaakt voor een langdurige oplossing zodat er voldoende ruimte blijft waar gewerkt kan worden aan vrije kunst, radicale geluiden en tegenbewegingen.”