Minidocumentaire over Utrechtse verzetsheld: Dr. Max. De grote onbekende Minidocumentaire over Utrechtse verzetsheld: Dr. Max. De grote onbekende

Minidocumentaire over Utrechtse verzetsheld: Dr. Max. De grote onbekende

De Maliebaan in Utrecht kent vele verzetshelden, het verhaal van Dr. Max is op z’n minst opmerkelijk te noemen. Vanuit Maliebaan 72bis hielp Dr. Max honderden Joodse kinderen aan een nieuw persoonsbewijs, ze was actief betrokken bij de Spoorwegstaking in 1944 en hielp mee met de verspreiding van verzetskrant Vrij Nederland.

De Maliebaan in Utrecht kent vele verzetshelden, het verhaal van Dr. Max is op z’n minst opmerkelijk te noemen. Vanuit Maliebaan 72bis hielp Dr. Max honderden Joodse kinderen aan een nieuw persoonsbewijs, ze was actief betrokken bij de Spoorwegstaking in 1944 en hielp mee met de verspreiding van verzetskrant Vrij Nederland.

Het verzet gebeurde allemaal onder de neus van de bezetter. In het pand naast Dr. Max op nummer 74, zat namelijk de Utrechtse afdeling van de Sicherheitspolizei. Dit was de Duitse geheime dienst die als taak had verzetsmensen op te sporen en op te pakken. Het heeft jaren geduurd voordat de Sipo in de gaten had wie hun buren waren. En pas in het najaar van 1944 vielen ze binnen bij nummer 72bis.

Verzet

Doordat Marie Anne Tellegen – wat de echte naam is van Dr. Max – hielp bij het verkrijgen van nieuwe persoonsbewijzen voor Joodse kinderen, konden de kinderen ondergebracht worden bij niet-Joodse gezinnen en konden ze zo de oorlog overleven.

Ook de Utrechtse en later landelijke verspreiding van Vrij Nederland en de Spoorwegstaking uit 1944, werden vanuit 72bis aangestuurd. Dr. Max zat ook in het bestuur van verzetsorganisatie het Nationaal Comité Verzet.

Geheime wapen

Hoe speelde Dr. Max dit allemaal klaar en wat was het grote geheime wapen van Dr. Max? In Utrecht heeft Dr. Max een plaquette aan de muur van Maliebaan 72 gekregen en is er een straat vernoemd. Is dat eigenlijk wel voldoende waardering voor alles wat deze verzetsheld heeft klaargespeeld?

In deze minidocumentaire vertellen historicus Thierry van den Berg, oud-onderbuurjongen Gerrit-Jan van Wijhe en biograaf en schrijver Wim Weenink over de markante Dr. Max.

7 Reacties

Reageren
  1. Dirk Prinsen

    Erg leuk!

    Interessante link (voor velen nog onbekend) met mevrouw Tellegen is de relatie met de familie Van Tuyll van Serooskerken op Slot Zuilen. Meer informatie over wat zich (onderduikers, verzet, gevangenschap, invallen) op het slot en Utrecht afspeelde tijdens de oorlog vind je terug via: https://izi.travel/nl/4cbb-barones-in-oorlogstijd/nl

  2. Gerrit-Jan van Wijhe

    In 2020 is mijn artikel “Het gezin van Wijhe-Marissen in Wereldoorlog II” opgenomen op de website van de Historische Vereniging Oud-Utrecht. Hier vindt u gedetailleerde informatie. Onder andere op de 2e pagina een bouwtekening met plattegrond en doorsnede van het pand Maliebaan 72/72bis.
    Zie https://www.oud-utrecht.nl/attachments/article/777/Het%20gezin%20van%20Wijhe-Marissen%20in%20Wereldoorlog%20II%20-7.pdf.
    Gerrit-Jan van Wijhe

  3. Ig

    De biografie van Wim Weenink over MA Telligen, kan ik van harte aanbevelen.

  4. Nina

    Wat een held is deze vrouw.

    Het zwakke gestel van mevrouw Van Telligen in de oorlog waar over gesproken wordt, zou ik graag willen duiden. Het zou nl. heel goed te maken kunnen hebben met haar overgang.; zij was toen immers rond de 50 jaar oud.

    Zoals gememoreerd ging zij aan, als het moest, maar was ook vaak moe en ziek met hoofdpijn. Stresshormonen krijgen voorrang, waardoor stress in de overgang funest is voor de hormoonbalans met overgangsklachten tot gevolg, weten we nu.

    De gestelde depressie die ze na de oorlog kreeg, zou dan ook heel goed een burn-out geweest kunnen zijn ten gevolge van de uitputting van de bijnieren door stress en het tegelijkertijd bewaren van de hormoonbalans door diezelfde bijnieren.

  5. Herman

    Zeker intrigerend, vooral als je ziet wat deze mevrouw ook voor en zeker na de oorlog voor een belangrijke rol gespeeld heeft.

  6. Kadoendra

    @Nina

    Zelf denk ik dat de depressie die mevrouw van Telligen na de oorlog kreeg meer te maken heeft gehad met het verliezen van een gezamenlijke verbindende factor.

    In de oorlog hadden alle weldenkende mensen 1 gezamenlijke verbindende factor; Nederland moest zo snel als mogelijk verlost worden van Nazi-Duitsland.

    Na de oorlog viel de gezamenlijke verbindende factor van 1 gezamenlijke vijand geheel weg en Nederland viel weer uiteen in de oude verschillende groepen die onderling geen verbinding met elkaar hadden.

    Heden ten dagen heeft het individualisme de oude verschillende groepen geheel doen versnipperen.

    Maar heel veel Nederlanders zijn onwetend van hun grootste verlangen in hun hart, namelijk de wens om met elkaar 1 gezamenlijke verbindende factor te delen.

    En als heden ten dage het Nederlandse voetbalelftal de wereldbeker heeft gewonnen hebben niet slechts 11 voetballers die wereldbeker gewonnen maar hebben plotsklaps “WIJ” die wereldbeker gewonnen…….

  7. Esther

    Die biografie ga ik zeker lezen; ben nieuwsgierig geworden naar deze dappere vrouw en medeverzetsstrijders.

Plaats een reactie

Lees voor u reageert onze algemene voorwaarden. Alle reacties worden vooraf gemodereerd. Uw IP adres is geregistreerd (wordt niet gepubliceerd).