De gemeente Utrecht maakte onlangs bekend dat er een slavernijmonument wordt geplaatst nabij de groene heuvel in het Griftpark. Maar niet iedereen denkt dat dit de juiste locatie is. Kees Bos, buurtbewoner en lid van de beheergroep van het park, denkt dat er betere plekken zijn om het monument te plaatsen. Het CDA in Utrecht wil van de wethouder weten hoe de locatiekeuze precies tot stand is gekomen.
Het monument in het park komt er vanwege de rol die Utrecht heeft gespeeld in het slavernijverleden. In de zoektocht naar een goede locatie is gekeken naar Park Transwijk, Paardenveld en het Griftpark. Het Griftpark had de voorkeur van de kunstwerkgroep en wordt ook de definitieve locatie.
Maar niet iedereen lijkt hier blij mee te zijn. Een groep van zo’n 400 inwoners uit de omgeving heeft het CDA laten weten zich niet te herkennen in de locatie. Het gaat niet zozeer om het Griftpark, maar wel de specifieke plek. Ook Kees Bos van beheergroep Griftpark heeft zo zijn twijfels.
Eer, maar ook bezwaren
Bos vindt het een eer dat het monument in het Grifpark komt, maar is tegen plaatsing van een (deel van het) monument op de groene heuvel. Bezwaar tegen plaatsing op de heuvel is dat de heuvel een monument op zichzelf is. Die verwijst namelijk naar de gashouder die er vroeger stond.
Ook past volgens hem het monument niet in het ontwerp van het park waarbij geen van de onderdelen méér opvalt dan de andere elementen. Deze balans tussen de onderdelen van het park zou door het monument worden verstoord.
Bovendien is er volgens Bos een betere locatie ten zuiden van de Biltse Grift. Op deze plek is het monument beter zichtbaar vanuit andere delen van het park en is er voor meer mensen plek tijdens herdenkingen. Ook is dit deel van het park beter bereikbaar met de bus en zijn er parkeerplekken.
Keuze voor locatie
Het college liet eerder weten de locatie in het park te hebben gekozen in overleg met de Adviescommissie Beeldende Kunst en Vormgeving en de kunstwerkgroep: de vertegenwoordigers en nazaten van tot slaaf gemaakten.
De gemeente hecht grote waarde aan het advies van de kunstwerkgroep. “De vertegenwoordigers en nazaten van tot slaaf gemaakten verdienen een belangrijke rol in de totstandkoming van het monument”, schrijft het college aan de gemeenteraad. Bovendien passen het ontwerp en de locatie, die door de kunstwerkgroep is aangedragen, volgens de gemeente goed bij de wens voor een zichtbare plek.
Het CDA wil nu toch van het college weten hoe de locatie precies gekozen is, welke afwegingen er zijn gemaakt en hoe het proces verlopen. Bos van beheergroep Griftpark is een petitie gestart om het monument op een andere plek te krijgen.
Gekoppelde berichten
Utrecht krijgt volgend jaar in Griftpark monument voor slavernijverleden
In het Griftpark in Utrecht wordt op 30 juni 2023 – tijdens Keti Koti Utrecht…
26 Reacties
ReagerenBos denkt:heel goed zo’n monument, maar niet in ‘mijn’ park en komt daarom met oneigenlijke argumenten aanzetten … .
Ik denk oprecht dat dit het lelijkste monument is wat ik ooit heb gezien. Ik vind de metafoor van de vormen ook ver gezocht. Ook de materialen zijn spuug lelijk. Vooral benieuwd wat nazaten van slaven vinden. Vinden die dot kunstwerk wel passend?
Volgende discussie: de datum van de onthulling van het monument.
Ik denk dat deze boeg van de zwevende Hollander alleen maar een afleiding is van de huidige tijd waarin we allemaal tot slaaf gemaakt zijn van de Utrechtse begroting. Practice what you preach.
Het zou beter zijn zo’n monument op een plek te plaatsen waar de verdiensten uit de slavenhandel terechtgekomen zijn. De Amsterdamse grachtengordel of bij de buitens langs de Vecht. In het Griftpark kan beter een monument komen voor de slachtoffers van de gasfabriek. Wittevrouwen was een door de heersende Westenwind onder het stof van de gasfabriek zwartgeblakerde wijk. Direct en indirect moet dat slachtoffers hebben veroorzaakt. We zullen nooit weten hoeveel. Dat kan alleen schattenderwijs bij benadering bepaald worden.
In Nederland leidt dit soort geneuzel telkens weer voor afleiding van waar het eigenlijk om gaat: herinnering aan het onnoemelijk leed dat eeuwenlang aan miljoenen mensen is aangedaan. Nog maar kort geleden prees CDA-premier Balkenende de VOC-mentaliteit nog openlijk aan. Voor het herstel lijken me monumenten niet genoeg. Duitsland heeft decennialang de gruwelijke waarheid van de holocaust voorbeeldig onder ogen gezien. Hoewel het slavernijverleden geen holocaust was, heeft het onvoorstelbaar veel leed veroorzaakt en doet dat — ook na de afschaffing van de slavernij in 1863 — met achterstelling en soms manifest racisme zelfs eigenlijk nog steeds. Laat Nederland in de verwerking van deze nagenoeg onbeschrijfelijke ellende Duitsland als voorbeeld nemen.
Oerlelijk monument wat niet in de omgeving past. Had dat nou echt niet anders gekund? Bijvoorbeeld met een openbare aanbesteding van het monument zodat meer creatievelingen er vanuit een breder kunstperspectief er mee aan de slag hadden kunnen gaan?
@Binnenstadbewoner
“Het college liet eerder weten de locatie in het park te hebben gekozen in overleg met de Adviescommissie Beeldende Kunst en Vormgeving en de kunstwerkgroep: de vertegenwoordigers en nazaten van tot slaaf gemaakten.”
We kunnen hier wel de conclusie trekken dat de omwonenden weer eens geen inspraak hebben gehad. De reactie van Kees Bos is daarmee volkomen normaal.
@ Binnenstadbewoner
Goed lezen.
Bos denkt: heel goed zo’n monument, maar wel op een andere plek in ons park.
@Lexus. Ik heb nog geen herstelbetalingen van Duitsland gezien hoor, nog niet eens een fiets teruggekregen.
Massegast: u snijdt een interessant punt aan. Net zoals de slavernij beheerst werd door de toenmalige elite, geldt dit ook voor de afschuwelijke wantoestanden tijdens de industrialisatie in eigen land, die honderdduizenden slachtoffers heeft gekost door armoede, gebrek, vervuiling en uitputting. Die uitbuiting had plaats door een grotendeels liberale elite, bestaande uit adel en rijke burgerij, die zich niets gelegen liet liggen aan de arbeiders, en die bovendien voor een flink deel in Nederland nog steeds de touwtjes in handen heeft. Ziet u het al voorzich dat zij excuses zal maken en schadevergoeding betalen? Vergeet het maar…
@Lexus — Ik had het niet beter kunnen verwoorden! Mijn moeder (geboren 1914) heeft nog als dienstbode en keukenmeid gewerkt. De jure was het geen slavernij, maar de facto wel. Eén van haar bazinnen deed de volgende uitspraak bij aanvang van haar dienstverband: ‘Ik moet je als een machine kunnen gebruiken’. Opdat wij niet vergeten!
@Realist: u zit er weer eens irreëel naast. Duitsland heeft wel degelijk herstelbetalingen in het kader van de Widergutmachung gedaan, maar is er economisch bovenop geholpen door de Marshallhulp om te voorkomen dat het land ten prooi zou vallen aan het communisme. Maar Duitsland heeft in zijn algemeenheid, in tegenstelling tot bijvoorbeeld Oostenrijk en Japan, zijn afschuwelijk naziverleden moedig onder ogen gezien en erkend en ze zijn daar zelfs nu nog mee bezig. Kom daar in Nederland eens om.
@Massegast: er zou eens een onderzoek moeten worden ingesteld naar de families die hun rijkdom door uitbuiting van de arbeiders gedurende lange tijd verworven hebben en die nog steeds met behulp van de aldus vergaarde kapitalen in Nederland de dienst mee blijven uitmaken. Het resultaat zou wel eens verbijsterend kunnen zijn.
@Lexus 08:55
LOL! Dat onderzoek zou in een kwartier afgerond zijn, want waar arbeiders vrijwillig instemmen met de door werkgever verschafte voorwaarden, is per definitie uiteraard geen sprake van ‘uitbuiting’, maar een vrijwillige aangegane overeenkomst tussen wilsbekwamen.
Een onderzoek naar uitbuiting van werkgevers door werknemers lijkt meer op zijn plaats! Hoe vaak werkgevers in die tijd wel niet compleet afgeperst werden door arbeidsweigeraars en stakers die hun vrijwillig aangegane contract schonden; het is bij de konijnen af!
Herstelbetalingen van nazaten van arbeiders aan nazaten van vermogende families dan maar? LOL
‘We’ moeten eens kapen met die nonsens uit het verleden en al helemaal met de totale onzin van herstelbetalingen aan nazaten van welk historisch slachtoffer dan ook. De mens is louter verantwoordelijk voor zijn of haar eigen(!) handelingen. Het is volslagen krankzinnig om iemand (wie dan ook) gedwongen te laten opdraaien voor de handelingen van een ander individu, laat staan van iemand die eeuwen dood is.
@Scherpschutter — Mijn mond valt open bij het lezen van je verhaal. Ik zou zeggen, kijk eens rond in je familiegeschiedenis. Jaren 20, 30. Misschien nog in de periode daarvoor. Lees de boeken van Charles Dickens eens. Ikzelf had ‘oude’ ouders. Informatie van voor de oorlog heb ik uit de eerste hand. Dat was een rigide klasse- en standenmaatschappij. Met nauwelijks sociale mobiliteit. Verwar de periode van de jaren 60 en later niet met de tijd daarvoor.
@Lexus. Er zijn wat specifieke groepen gecompenseerd wat overigens volledig terecht is omdat die groepen direct de gevolgen hebben ondervonden maar verder zijn er weinig tot geen slachtoffers gecompenseerd die niet tot die specifieke groepen behoren. De DDR heeft helemaal niets gecompenseerd naar mijn weten.
Door het schuldgevoel en het daaruit vloeiende linkse ‘wir schaffen das’ beleid is het in DL inmiddels een redelijke puinhoop geworden. Ze gaan er echt goed mee om zeg.
Ik ben verbijsterd door uw reactie, Scherpschutter.
Fijn dat het monument er komt. Wat mij betreft: waar dan ook. Laat DUIC zijn oren niet erg hangen naar het CDA?
@Moniek: tegen mensen die in een schijnwereld leven, zoals Scherpschutter en Realist, die van alles “links” de schuld geeft, valt niet met feiten en daarop gebaseerde argumenten te redeneren. Overigens ben ik het wel met Scherpschutter eens dat nakomelingen niet persoonlijk “schuldig” zijn aan de daden van hun voorgeslacht. Maar dat wil natuurlijk niet zeggen dat ze zowel individueel als als collectief geen verantwoordelijkheid dragen voor de gevolgen van dat handelen, al zal die verantwoordelijkheid altijd aan discussie onderhevig zijn. Maar dat zijn nuances die aan de Scherpschutters, Realisten, JdV’s en dergelijke eendimensionale mensen op dit forum niet besteed zijn.
@Lexus
Er is geen nuance. Nul. Er is geen discussie. Ik (en wie dan ook) is alleen verantwoordelijk voor het eigen handelen. Punt.
Natuurlijk staat ú wel vrij om geheel vrijwillig uw bezittingen over te dragen aan welke nakomeling van welk slachtoffer dan ook, maar ten eerste doet u dat niet (waarom niet?) en ten tweede; laat mij (en andere belastingbetalers) buiten die flauwekul.
Herstelbetaling of niet; laat het aan het individu om daar individueel over te beslissen.
@Scherpschutter: u kunt daar in de bewoonde wereld niet individueel over beslissen, al zou u het willen. Daarom herhaal ik mijn eerder gedaan advies: koop een onbewoond eiland en ga daar wonen. Dan kunt u uzelf botvieren op de daar aanwezige natuur. Wanneer het eiland soevereiniteit heeft, kunt u ook nog een zetel in de VN aanvragen. Autonomer kan het niet. Maar of u daar gelukkiger zult zijn dan op uw landgoed in Stadskanaal…
Amsterdam heeft een pracht monument en met Keti Koti een goede herdenking voor de slavernij, daar komen we in Utrecht niet overheen. En laten we allemaal excuses maken aan elkaar voor wie we zijn, alles wat we gedaan hebben en alsnog gaan doen. En weer gaan leven.
Ik ben dan ook maar niet een discussie met Scherpschutter begonnen, Lexus. Het argument “uitbuiting van werkgevers door werknemers” is te krom om er verder op in te gaan.
@Lexus. Dat ‘collectieve’ is helemaal niet van toepassing op mij of op mensen die hier anders over denken. Er is collectiviteit nodig om (activistische) idealen te bereiken maar dat heeft niets met democratie te maken. Dat heeft met dwang en intimidatie te maken dus zal ik daar never aan meedoen.
Het feit dat je continu aanvalt op de persoon en dus verwarring en afleiding creëert geeft aan dat mijn ‘schijnwereld’ dicht bij de werkelijkheid ligt..
@Realist: ik heb al vele malen aan de hand van concrete voorbeelden uw gebrek aan realisme, maar ook uw onjuiste voorstellingen aangetoond. Ook nu weer: activisme hoeft vanzelfsprekend helemaal geen dwang en intimidatie in te houden en doet dat ook meestal niet. Opnieuw die irreële schijnwereld waarin u leeft…
Zo bang dat het een zoveelste sexplek wordt. Er wordt enorm veel gesexed in het park. Het vocht staat op de planten.