De lang gekoesterde wens van de buurt om de blinde zijmuur van Saenredamstraat nummer 2 in Utrecht op te knappen is in vervulling gegaan en heeft een indrukwekkende muurschildering opgeleverd. Het werk toont een eeuwenoud schilderij van het interieur van de Utrechtse Catharijnekerk. De schilders van, het ondertussen bekende Utrechtse collectief, De Strakke Hand zijn er 12 dagen mee bezig geweest.

Het is niet toevallig dat juist het interieur van de Catharijnekerk aan de Lange Nieuwstraat te zien is op de muur. Het originele kunstwerk is namelijk gemaakt door schilder Pieter Saenredam (1597-1665), de kunstenaar naar wie de straat vernoemd is. Hij is bekend geworden door zijn verfijnde schilderijen van het interieur van kerken, waarin het lijnperspectief prachtig tot uiting komt. De buurt zag graag een werk van hem terugkomen in de straat. Een nieuwe uitdaging voor De Strakke Hand die we in Utrecht onder andere kennen van de immense muurschilderijen van Utrechtse caravaggisten.

Tekst loopt door onder afbeelding

De al jaren bestaande wens om de blinde zijmuur op te fleuren, leidde vorig jaar tot het initiatief Een Saenredam in de Saenredamstraat. Buurtbewoners gingen in gesprek met het Centraal Museum en de gemeente. Samen is gekozen voor het schilderij Het Schip en het Koor van de Sint-Catharinakerk vanwege de enorme ruimtelijkheid en diepte. Het originele werk is rond 1657 door Saenredam gemaakt. Buurtbewoners legden geld bij elkaar voor de muurschildering en de gemeente vulde dat aan.

Michiel Meulemans, oprichter van De Strakke Hand, ging vorig jaar voor het eerst kijken bij de muur waar het werk moest komen: “Het viel al meteen op dat het geen makkelijke muurschildering ging worden. Het gekozen werk bevat een zeer verfijnd lijnperspectief en is scherp gedetailleerd. Zelfs bij een vergroting van 6 meter breed bij 7.5 meter hoog moesten we op sommige stukken onze fijnste penselen gebruiken om de details waarheidsgetrouw te laten terugkomen.”

Tekst loopt door onder afbeelding

Hoe gaat eigenlijk het maken van zo’n muurschildering?

“Per project hebben wij te maken met een nieuw canvas en andersoortige ondergrond. Ditmaal bestond de ondergrond uit oud gesteente waar vuil en klimop aan vastzat. Wij zijn gestart met het reinigen van de muur met een hogedrukreiniger. Na het reinigen is de muur geïmpregneerd zodat er een goede hechting ontstaat. Digitaal is van het schilderij een lijntekening op schaal gemaakt die wij gebruiken om het lijnwerk te projecteren. Als het lijnwerk er staat gaan we in verschillende lagen schilderen. We stoppen pas totdat wij van dichtbij tevreden zijn. Uiteindelijk brengen wij een speciale coating aan die het werk beschermd tegen weersinvloeden en beschadigingen van buitenaf.”

Tekst loopt door onder afbeelding

Dus nu kunnen we jaren tegen dit nieuwe meesterwerk aankijken?

“Op deze manier blijft het werk niet alleen geruime tijd goed, het verstevigt ook de muur. Deze muur was aan de rechterkant zeer brokkelig en beschadigd. Dit kan men laten stuccen maar dat is niet per se nodig. Door de muur in originele staat te beschermen met een coating blijf je de scheuren en kraken zien in de schildering. Door deze oneffenheden krijgt de muur wat meer ziel, een beetje vergelijkbaar met het kijken in de stam van een oude boom. We zijn zelf positief verrast met de synergie die het maken van een oud meesterwerk op een oude muur opleverde. Het plaatje klopt volgens ons zo.”

Tekst loopt door onder afbeelding

Normaal komen er altijd veel mensen kijken als jullie schilderen. Hebben jullie je nog moeten aanpassen vanwege corona?

“Helaas hebben wij een aantal grote projecten gecanceld zien worden waaronder ons eerste grote buitenlandse project. Ondanks dat ons werk in de buitenlucht is hebben wij gezien de voorschriften onze werkwijze aangepast. Wij werken met minder mensen aan een muur zodat er genoeg ruimte tussen elke schilder zit. Wij zijn het gewend dat men komt kijken als wij aan het werk zijn. Om de mensen toch te kunnen laten meekijken hebben wij dagelijks een livestream gehad via Instagram. Hier werd erg goed op gereageerd, dit gaan we vaker doen. Hopelijk kunnen we in deze grauwe tijd op deze manier toch nog een beetje kleur de huiskamer in sturen.”

Tekst loopt door onder afbeelding

“Ondanks dat het verder rustig op straat was hebben we regelmatig betrokken buurtbewoners gesproken. Nog niet eerder hebben wij een buurt gezien die zo begaan is met een project en de wijk. Ik wil graag Maarten van Leeuwen daarbij benoemen, hij was een van de kartrekkers in de buurt en was zeer gastvrij. Hij en de rest van de wijk hebben nog veel goede ideeën voor de komende jaren.”

Het werk is geschilderd door Stefan van den Heuvel, Roosmarijn Ten Hoopen en Ort Willems.