De gemeente Utrecht wil met een programma Detentie & Terugkeer de achterliggende problematiek van ex-gedetineerden beter aanpakken. Dat moet perspectief bieden en het risico verkleinen dat ze opnieuw de fout ingaan. Re-integratie van ex-gedetineerden is een wettelijke taak van de gemeente, reclassering en Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) en dus moest er iets aan de verouderde aanpak veranderen.
Jaarlijks komen volgens de gemeente ruim 700 Utrechtse gedetineerden uit gevangenissen en jeugdinrichtingen terug naar de stad. Een deel van hen zorgt volgens de gemeente, zowel voordat zij vast kwamen te zitten als na hun vrijlating, voor veel overlast en criminaliteit. Daarnaast blijkt uit landelijke cijfers dat bijna de helft van de gedetineerden binnen twee jaar na vrijlating opnieuw wordt veroordeeld.
Vooral ex-gedetineerden met schulden en zonder huis, werk, inkomen of geldig identiteitsbewijs hebben een grote kans om opnieuw de fout in te gaan, ook wel recidiverisico genoemd. Ook veel Utrechtse ex-gedetineerden zouden te maken hebben met achterliggende problematiek. Een deel van hen vraagt niet om hulp, omdat ze dat niet willen of niet kunnen, bijvoorbeeld omdat ze een licht verstandelijke beperking hebben.
‘Zowel in de periode voor zij kwamen vast te zitten als na hun vrijlating, zorgt een deel van hen voor veel overlast en criminaliteit’
Door een programma Detentie & Terugkeer op te tuigen hoopt de gemeente de achterliggende problemen van gedetineerden beter aan te kunnen pakken, waardoor ook het risico dat iemand opnieuw de fout ingaat, wordt teruggedrongen.
Samenwerken
Om dat voor elkaar te krijgen, gaan verschillende organisaties al samenwerken vanaf dag één dat iemand in de gevangenis zit. Nu komt die samenwerking vaak pas op gang op de dag van de vrijlating en blijkt dat het overzicht ontbreekt: er is niet één organisatie die zicht heeft op het geheel. Ook is de hulpverlening in de gevangenis gescheiden van die erbuiten. Daardoor stokken trajecten waar iemand in zit zodra diegene in de gevangenis terechtkomt.
Er is niet één organisatie die zicht heeft op het geheel
De gemeente wil dat alle Utrechtse ex-gedetineerden geholpen gaan worden met het op orde krijgen van de basis van hun leven. Ze moeten hier tijdens hun tijd in de gevangenis al aan kunnen werken en daarna toegang krijgen tot de instanties die ze nodig hebben.
Hoog recidiverisico
Volgens de gemeente is er nu ook niet genoeg aandacht voor de gedetineerden met een hoog recidiverisico. Voor deze groep komt er een ‘plusprogramma’. De ‘niet-willers’ en ‘niet-kunners’, de ex-gedetineerden die na hun vrijlating geen hulp vragen, hebben juist het grootste recidiverisico.
De kans dat deze (vaak jonge) gedetineerden zelf hun leven op de rit gaan krijgen, is volgens de gemeente klein, terwijl de maatschappelijke kosten heel hoog zijn en de impact op slachtoffers door recidive ‘enorm’.
Persoonsgerichte aanpak
Deze groep moet volgens de gemeente een persoonsgerichte aanpak krijgen, waarbij mensen betrokken moeten zijn die aansluiten bij de leefwereld van de groep.
“Dit zijn de mensen die niet alleen voor hoge maatschappelijke kosten zorgen, maar ook voor criminaliteit en overlast in de wijken. Veelal jongvolwassenen die niets nodig denken te hebben van de overheid, maar vaak ook niet op een legale manier aan geld komen en daarmee vatbaar zijn voor de verleidingen van het snelle (drugs)geld”, schrijft het college in een brief aan de gemeenteraad. “We zien nadrukkelijk een verband met jongeren/jongvolwassenen in jeugdgroepen.”
Top X
Het is volgens de gemeente niet haalbaar en ook niet nodig om deze aanpak toe te passen op alle 700 Utrechtse gedetineerden die jaarlijks uit gevangenissen terugkomen. Daarom richten de instanties zich op de jongeren die onder de ‘Top X’ en de lokale Persoonsgerichte Aanpak (PGA) vallen.
‘We zien nadrukkelijk een verband met jongeren en jongvolwassenen in jeugdgroepen’
Onder de Top X vallen jongeren die (high impact) misdrijven plegen en problemen hebben op verschillende vlakken. De PGA is een soortgelijke aanpak, maar dan voor een minder zware doelgroep dan de Top X. Voor de PGA worden bijvoorbeeld JoU, wijkagenten en buurtteams ingezet, maar justitie is minder in beeld.
Uitwerken
De gemeente gaat de plannen nu uitwerken, samen met onder meer DJI, de reclassering, partners in het Zorg en Veiligheidshuis en zorgpartners. “De uitvoerders van de betrokken organisaties zijn hierin een cruciale schakel. Zij weten als geen ander wat wel en niet werkt”, schrijft het college in de brief.
geen Reacties
ReagerenEr zijn nog geen reacties geplaatst.