Bij het Prins Bernhardplein en de Prins Bernhardlaan in Utrecht komen informatiebordjes waarop staat dat de prins ooit lid is geweest van de NDSAP, de partij van Adolf Hitler. Dat heeft de gemeenteraad afgelopen week besloten.
Begin oktober bevestigde de Rijksvoorlichtingsdienst wat veel historici al dachten; Prins Bernhard was ooit lid van de NSDAP. De dienst die onder meer de woordvoering van het koninklijk huis verzorgt liet weten dat de NSDAP-lidmaatschapskaart van de opa van koning Willem-Alexander was gevonden. Bernhard was tot 1936 lid, iets dat de prins tot zijn dood in 2004 overigens heeft ontkend.
De lokale fractie van D66 heeft afgelopen week met steun van de PvdA, GroenLinks, Partij voor de Dieren en EenUtrecht een motie ingediend. Daarin wordt het college van B&W opgedragen deze informatie toe te voegen aan de straatnaambordjes van het Prins Bernhardplein en de Prins Bernhardlaan in Zuilen, zodra op 1 juni 2024 onomstotelijk vaststaat dat Bernhard daadwerkelijk lid is geweest.
Stemming
Naast de partijen die de motie hebben ingediend hebben ook ChristenUnie, DENK, Student & Starter en UtrechtNu! voor de motie gestemd. Het CDA, Stadsbelang Utrecht, Utrecht Solidair, Colt en VVD stemden tegen.
De Rijksvoorlichtingsdienst heeft al bevestigd dat de lidmaatschapskaart is gevonden en demissionair minister-president Mark Rutte heeft gezegd dat er voorlopig geen onderzoek naar het verleden van de prins komt. Daarmee lijkt het erop dat volgend jaar het voormalig lidmaatschap van de NSDAP van Prins Bernhard volgend jaar wordt toegevoegd aan de straatnaambordjes.
64 Reacties
ReagerenHelemaal vóór! Transparantie werkt beide kanten op. Ik markeer dit artikel even als favoriet en kijk vandaag om de zoveel tijd even wat hierop aan reacties binnenkomt. Fascinerend.
Hoe over-woke kun je zijn? Dat hele lidmaatschap stelde niets voor. Als je alle misstappen van PB moet noteren is het bordje te klein. Ik ben benieuwd wat er met de Laan van Moskou gaat gebeuren.
Kan ons gemeenschapsgeld nu niet beter besteed worden?
Elke fout,ooit gemaakt of een in later tijdsgewricht ongewenste opvatting zal, desnoods postuum en in een appendix, tot in einde van dagen nagedragen worden. Wanneer wordt de discussie over de Karl Marx dreef gestart?
Komt de rest van zijn oeuvre (lockheed, greet hofmans, bilderberg etc) ook op het bordje?
Heeft het Nederlandse volk iets gemerkt van zijn lidmaatschap? Frames moet wel zin hebben!
Doe dit met alle persoonsvernoemde borden, geeft meer inzicht in de persoon en situatie dan straatnamen veranderen, geschiedenis kun je niet herschrijven maar wel benoemen en uitleggen.
Ik zou lekker de straatnamen veranderen, net als bij andere foute figuren uit het verleden!
Pure geldverspilling!
Wat is de meerwaarde van dit soort acties. Er gaan steeds meer archieven e.d. open, waarom niet eerst een gedegen onderzoek!
Oef, nu gaat het waaien hoor… Wát een daadkracht. Wie volgt: Piet Heijn, JP Coen, Columbus, Cortez (eigenlijk het hele Kanaleneiland) etc. Het is gewoon lachwekkend deze windowdressing. Laten we eens ophouden met het verleden -met zijn veranderede normen en waarden- als spiegel voor werkelijk álles te gebruiken om daarmee aan te tonen hoe verlicht en goed we tegenwoordig zijn. In de hippietijd was het prima om de ‘vrije liefde’ te propageren, nu stemmen we over het verderfelijke van ‘vreemdgaan’-reclames. Hou toch op … In de Bernhardcasus is de geschiedenis verder ingekleurd en dat is goed: hij was fout, later werd ie iets beter en daarna ging het weer fout. Maar je hebt toch wel een microkijk op het leven om dit tot een majeur issue te bombarderen. Laten we ons wat meer bezig houden met de huidige problemen. Wie alleen maar achterom kijkt ziet de bananenschil (of erger: afgrond) voor zich niet.
Zelf was en ben ik nooit een fan geweest van Prins Bernhard, maar als je een element uit iemands verleden haalt en daar dan zo’n punt van maakt waarbij je er ook nog aan moet denken dat de gemiddelde Utrechter zeker jongeren absoluut niet weten waar het om gaat moch de context van de historie kent, haal dan maar alle straatnaamborden weg en geef straten een nummer. Nogmaals, zorg dat mensen goed geïnformeerd zijn maar vertel het hele verhaal. Veel succes daarmee want voor de meesten is dit teveel gevraagd en nemen ze niet de moeite zich zorgvuldig te informeren.
Waarom niet gewoon ‘Nazi Partei’ melden in plaats van de inmiddels verouderde afkorting ‘NSDAP’? Zo maak je voor iedereen duidelijk wat dit betekent.
Tja, maar dan moet je ook alles erop zetten. Lockhead, buitenechtelijke kinderen, dat wordt wel een heel erg groot bord dan.
Ik dacht dat iedereen die dit wilde weten dit zo ondertussen al wist (of vermoedde) maar blijkbaar vergis ik me daar volledig in. Ik ben nu alleen bang dat er mensen zullen zijn die de bordjes niet zullen of kunnen lezen dus ik stel voor dat we een campagne in de wijk starten met audio visuele uitingen op papier, via tv en de socials zodat we zeker weten dat niemand onverlicht achter blijft.
Plus ik stel voor dat we ALLE foute dingen die de beste man uitgevroten heeft in een enorm bord onder de straatnaam gaan noteren, transparantie boven alles! Boefje was het.
Ik vind het feit dat de gemeente tijd en geld voor dit soort zaken heeft altijd erg zorgelijk. Dingen kunnen ook zijn zoals ze zijn. Er zijn hele erge dingen gebeurd in de geschiedenis, o.a. gedaan of met medeweten van onze regering en koningshuis. Veel hiervan is gedocumenteerd en kun je op je gemakje thuis of in de bieb lezen. Ik snap totaal niet waarom onze gemeente het zo extreem belangrijk vindt om 100% te deugen.
Dat worden grote straatnaamborden! Of voegen we slechts de tekst van Gerard Aalders toe: “Niets was wat het leek”?
Wat een onzin. Wat voor meerwaarde heeft deze toevoeging aan de bordjes nu precies?
Het is niet alsof mensen langs naambordjes lopen en de genoemde personen aanbidden ‘want je zal wel belangrijk figuur in de geschiedenis zijn geweest als er een straat naar je vernoemd wordt.’ Alleen al om het feit dat hij de man van een vroegere koningin was maakt hem een historisch belangrijk figuur, ongeacht zijn goede of juist verwerpelijke activiteiten.
Symboolpolitiek dus.
Krijgt de Ché Guévarastraat nu ook een toelichting of is de tijd nog niet rijp om deze ‘held’ af te pellen?
Het loopt lekker zoals ik al voorspelde. Kunnen we alvast ergens een preview zien van hoe zo’n straatnaambord er dan uit komt te zien? Ik kan eigenlijk niet wáchten tot het zover is.
Wat een heerlijke voorspelbare reacties!!!
De Whataboutisms (ché guevara, Karl Marx, Moskou) zijn niet van de lucht. Heerlijk, ga zo door heren!
Volstrekt zinloze actie van de gemeente. Her verleden verandert er niet door. En iedereen, die een straatnaambordje heeft, heeft ook foute dingen gedaan. Waarmee ik het lidmaatschap van de NSDAP niet goed praat, overigens, hij had beter moeten weten, net als in veel andere gevallen
Wat maakt het nu voor een verschil? De mens leert toch niet van het verleden…
“Dit nooit meer” is een gevleugelde slogan door heel Europa, en anno 2023 worden Joden verrot gescholden op de UvA bij de diploma-uitrijking, wordt een Joodse vrouw in Frankrijk neergeschoten en wordt een hakenkruis op haar huis gekalkt, in Duitsland worden huizen van Joden gemarkeerd met spuitbussen, Joodse scholen worden gesloten in Nederland uit angst voor aanslagen, Joodse kinderen gaan door een hel op openbare scholen en we zien vrijwel dagelijks marsen door het hele Westen waarin wordt openlijk wordt opgeroepen tot de uitroeiïng van het Joodse volk…En opnieuw is de hele politiek oorverdovend stil, behalve DENK, dat in de Tweede Kamer openlijk oproept tot vernietiging van Israël middels de slogen “From the river to the sea”.
Het is weer 1938. Who gives a shit about een straatnaambordje, wel de allerlaatste prioriteit op dit moment…
Bernardlaan in Vleuten ook aanpassen
Misschien ter compensatie straten naar zijn buitenechtelijke dochters vernoemen met uitleg bordje?
@Wil:
zullen we stellen dat er een zekere inconsequentie achter dit raadsvoorstel zit?
Met vriendelijke groet,
PeterH
De naam ‘Wilhelminapark’ zal ook gewijzigd moeten worden. Zij was de grootste ‘fan’ van Generaal van Heutsz. De man van de Atjeh-oorlog. De grootste en mooiste krans bij z’n begrafenis kwam van Wilhelmina. Nou, als iets een koloniale oorlog was, dan was het de Atjeh-oorlog wel. Daar zijn heel wat rabiate moslims over de kling gejaagd.
Utreg is doodziek, druk maken om olifantenpaadjes verbod op vuurkorven, reclame voor vlees en alcohol verbieden, straatnaambordjes…….
Laten we de Karl Marxdreef voortaan Karl Maydreef noemen. Karl Marx heeft nog heel wat meer doden op zijn naam staan, Che Guevara uiteraard ook en ws. Sandino.
@Rien
Dat lijkt me een mooi onderschrift voor vele straatnaambordjes: ‘hij had beter moeten weten’.
Het tegenargument ‘Whataboutisms’ gaat natuurlijk niet op, het zijn zaken die wel degelijk met elkaar te maken hebben.
Als er problemen zijn met namen in je stad, om welke reden dan ook, moet je daarvoor beleid ontwikkelen hoe hier nu, en in de toekomst, mee om te gaan. En dan moet je iedereen te gemoed komen en kom je erachter dat dat onmogelijk is.
Zoals nu, ad hoc acteren n.a.v. wat actueel is, is geen beleid maar populisme.
Verander het woord Prins in Sint en het probleem is opgelost.
Alsof mensen die op Zuilen komen gaan lezen wat er onder een straatnaambord staat.
Nu zegt de gemeente eigenlijk, de goede prins heeft fouten gemaakt, kijk maar op het straatnaambord.
Iemand publiekelijk vastpinnen op iets “fouts” uit zijn verleden, hoe laag kun je als gemeente zinken. “Fout” is trouwens met de kennis van nu makkelijk gezegd. Wie komt er helemaal “goed” door het leven? Wie nooit fouten maakt, leeft niet. Wie zonder zonden is, werpe de eerste steen.
Het lijkt mij voldoende en goedkoper ook , om die zogenaamde ,, eretitel ,, Prins … van de straatnaamborden af te halen , en dan lijkt mij , zijn degradatie wel voldoende toegelicht …..Ik heb hem überhaupt nooit als ‘n echte ,, prins ,, beschouwd … En verder beste @ Massegast , ben ik het weer gewoon met jou eens hoor …. En @ Rien , heus niet ,, iederéén ,, met ‘n straatnaambordje is ooit fout geweest hoor , en beste @ Claire Obscur , je voorspelling is inderdaad helemaal uitgekomen hoor , hahaha …. laterrrrr !
Onze gemeente draaid compleet door en moet hoognodig is met een psycholoog gaan praten. Hoe wook ben je als je dit onder een bordje zet. Komen er onder andere bordjes ook teksten als b.v. bracht slaven uit Africa afijn een ieder kan wel wat verzinnen denk ik. Ik voel mij al langere tijd een vreemde in mijn eigen stad Utrecht. Bedankt gemeente Utrecht welke zijn oren en hoofdjes naar een minderheid laat hangen vermoedelijk uit angst voor rottigheid
Alle mensen maken fouten, maar niet alle mensen zijn fout. Kennis genomen hebbend van de gegevens over zijn leven, hoort Bernhard wat mij betreft tot de laatste categorie. Hij behoorde tot de soort van de rasopportunisten. Toen zijn belangen in Duitsland lagen, koos hij de kant van de daar bovenliggende, buitengewoon kwalijke partij, toen hij verloofd raakte met Juliana koos hij voor een Nederlandse toekomst. Als prins-gemaal profiteerde hij optimaal van zijn positie door in het geheim miljoenen voor zichzelf binnen te slepen in ruil voor opdrachten, en laten we het over zijn huwelijkleven maar helemaal niet hebben. Kortom, hij maakten geen fouten; wat mij betreft was hij fout, en daarom verdient hij geen straatnamen of standbeelden.
Tijdens de jongstleden inspraakavond in Utrecht-noordoost(Zeeheldenbuurt) werd er voortdurend gesproken over Houtman en van Speyk terwijl de desbetreffende personen al meer dan 500 jaar geleden overleden zijn. Bovendien waren het met name kooplieden die, voor zover mij bekend, geen vlieg kwaad deden. Bovendien is de overgrote meerderheid van de Utrecht van mening dat zij onverkort onder onze cultuurgeschiedenis behoren èn staatnamen verdienden.
Ieder land krijgt wat het verdient, ook dit soort theater figuren met als titel prins …..
@Massegast: ik ben het niet met u eens. De meeste Nederlanders waren ervan overtuigd dat ze, hoewel ze er grote winsten behaalden, ook goede dingen in Indonesië verrichtten, zeker toen tegen 1900 de zogenaamde ethische politiek in beeld kwam. De Oranjes deelden daarin en geen van hen, van koning Willem I tot en met koning Willem-Alexander, heeft zich, zoals prins Bernhard wel deed, extreem opportunistisch gedragen. De koningen hadden en hebben allemaal het idee (gehad) dat ze een duidelijke en belangrijke functie voor Nederland vervulden en vervullen. Daarbij hebben ze vanzelfsprekend wel allemaal fouten gemaakt en maken die nog. Maar dat is toch wat anders dan het pure opportunisme van Bernhard. Of er straatnamen naar hen vernoemd moeten worden, is een andere zaak.
Was niet alleen de NSDAP, maar ook de SS. En beiden waren ook in die tijd al totaal niet acceptabel. Dat hele koningshuis had allang moeten worden afgeschaft: extreem duur pakje maizena.
Overigens hebben de partijen die voor deze motie hebben gestemd, bijna allemaal boter op hun hoofd. Alleen GL/PVDA is voor het afschaffen van de monarchie. Maar goed, die hebben zelf genoeg verwerpelijke rolmodellen en leden zoals Pol Pot, Duyvendak, Halsema en Klaver
go woke go broke, in dit geval zowel intellectueel als moreel failliet.
Immers,
Gij die zonder zonden is werpe de eerste steen…
D66, loog over nieuwe bestuurscultuur, die zijn af
PvdA, die hebben al 3 keer de achterban verloochend en staan op het punt om dat voor de 4e keer te doen, die zijn zeker af.
GroenLinks, hebben de zinnen gezet op eigendommen van een ander, ook af.
Partij voor de Dieren, die doen aan animisme, ook af.
EenUtrecht, waait met alle genoemde linkse windbuilen mee, en af was de afwas. Wie o wie gaat nu die eerste steen werpen nu allen zondaren blijken te zijn zijn?
Hahaha hoezo worden de laan van moskou (=hoofdstad, naast laan van warschau) en karl marx (=filosoof) erbij gehaald?!
Zet er nog een bordje bij over de Lockheed affaire
@Wim Vreeswijk
Bedoelt u de man van “dan liever de lucht in”? Die man beschouw ik als oorlogsmisdadiger. Of had u het over iemand anders?
@Lydia Meiling
PB was een overgewaardeerde louche ritselaar die nog overal mee weg kwam ook. Je kunt het ook “fout” noemen. Hij verdient geen straatnaam.
Een heleboel straatnamen moeten hoognodig worden veranderd.
Wat weer een kranig initiatief van D66, PvdA, GroenLinks, Partij voor de Dieren en EenUtrecht. Oorlogen, overal tekorten, stijgende zeespiegels en de gemeente utrecht is druk met een toevoeging aan naambordjes. Kunnen deze partijen hun tijd niet beter besteden dan dit soort onzin en zich bezighouden met vuurkorven en olifantenpaadjes. Hoe bepalen deze partijen hun prioriteiten. Ik weet in ieder geval op wie ik niet moet stemmen
Buitenproportioneel, geen stem van mij op dezen partijen!!
@Wim Vreeswijk:
tenzij u een andere van Speijk bedoelt dan Jan van Speijk zit er een 230 jaar tussen beider overlijden. Jan van Speijk was geen koopman, maar een marineman die, behalve zijn bemanning ook een stel Antwerpenaren meesleurde in zijn ondergang.
Ondanks bovenstaand commentaar ben ik het met u eens, en Jan en Cornelis horen bij onze geschiedenis.
@Wim Vreeswijk: De Houtman heeft met zijn ontdekkingsreizen aan het eind van de zestiende eeuw de basis gelegd voor “ons” koloniale verleden. Van Speyk stak tijdens de Belgische Opstand in 1831 de brand in zijn eigen schip vol munitie, waarbij hijzelf en al zijn manschappen omkwamen. In katholieke kringen werd deze zelfmoord ernstig veroordeeld en sprak men van de luchtkunstenaar Van Speyk.
Kunnen al zijn (on) echte kinderen ook op dat bord?
@W:
er zijn filosofieen die, eenmaal in de praktijk gebracht, nogal dictatoriale of anderszins ongewenste bijeffecten hebben. De vraag is dan of de bedenkers geeerd moeten worden met standbeelden of straatnamen. Een toepasselijk bijschrift bij reeds geplaatste beelden of borden kan, om consequent te blijven, natuurlijk ook.
Overigens vindt ik dat in huidige discussies over een verder verwijdert verleden de context vaak ontbreekt, de moraliteit van de 21e eeuw verdraagt zich slecht met die van bvb de 15e eeuw of de bronstijd.
Met vriendelijke groet,
PeterH
Misschien is een QR-code een idee?
@M — Ik durf het bijna niet te zeggen, maar mijn reactie was grotendeels ironisch bedoeld. Als alle straatnaambordjes in Utrecht politiek correct moeten worden, dan kun je de halve stad wel gaan herbenoemen. Zelfs de naam ‘Wilhelminapark’ is dan niet meer ‘veilig’. Vergeet niet dat In het geval Bernhard meerdere regeringen zijn gedrag dekten. Vergeet ook niet dat scheiden, tot zeg 1965, een grote schande was, al helemaal in Koninklijke kring. We kunnen ons nu niet meer voorstellen hoe anders die tijd was. Zelf heb ik in mijn jeugd nog het staartje van die andere tijd meegemaakt, wat ik eigenlijk als een groot voorrecht beschouw, omdat ik daardoor historische verandering beter denk te begrijpen. En wat Nederlandsch-Indië betreft: bij het staatsbezoek in de jaren 90 van Beatrix aan Soeharto heeft Soeharto Nederland nog bedankt voor het creëren van de Indonesische eenheidsstaat (Van Sabang tot Merauke). Alleen een kracht van buitenaf (Nederland) kon dat bereiken en daar hoorde de Atjeh-oorlog bij.
De wereld staat in brand maar de gemeente houdt zich bezig met deugbeuzelarij over het verleden van dode mensen op straatnaambordjes.
Niet om het een of ander of zo hoor, maar hebben jullie enig idee hoeveel het ons belastingbetalers kost om A) over dat deugen te bakkelijen in het gemeentebestuur en B) al die straatnaambordjes te vervangen voor deugbordjes?
Deze deugdiscussie zal ook ongetwijfeld overwaaien naar Den Haag, en dan gaat het over heel erg veel straatnaambordjes in Nederland….
Dat geld kan veel beter worden besteedt.
@statler: ik durf te wedden dat je nog nooit een boek van Marx hebt opengeslagen.
@Bert,
Bent u serieus als u Pol Pot en o.a. Halsema in 1 rijtje namen zet?
@BdV
Waarom een QR-code als er ook boeken bestaan? Denkt u nu werkelijk dat mensen QR-codes op straatnaamborden zouden scannen en dan gaan concluderen “o jee, foute straatnaam”…
@Massegast: u legt een vinger op een zere plek: de gemiddelde Nederlander heeft niets met geschiedenis en weet weinig tot niets van geschiedenis. Dat leidt vaak tot de merkwaardigste opvattingen.
In het geval van prins Bernhard ben ik de Greet Hofmansaffaire nog vergeten, waar de Nederlander eigenlijk niets mocht weten, maar waarvan Bernhard zijn visie via een journalistenvriendje aan de Duitse pers heeft doen toekomen. Zelf wilde hij zijn vrouw, koningin Juliana, laten opsluiten in een psychiatrische inrichting. Ook dat werd destijds allemaal door de Nederlandse politiek en zelfs het grootste deel van de journalistiek toegedekt.
Overigens: Soeharto was , zoals bekend was, een massamoordenaar zonder weerga, die enkele honderdduizenden politieke tegenstanders, zogenaamde Indonesische commnunisten, over de kling gejaagd heeft. Vele malen erger dan Soekarno.
@Klaasjan – Of er massa’s toeristen speciaal voor naar Utrecht zullen komen weet ik niet, maar ik vermoed dat er wel en kans is dat meer mensen een QR-code scannen dan dat ze naar aanleiding van een straatnaambord op zoek gaan naar een boek.
@M — In Voordorp zijn allerlei vrijheidsstrijders vernoemd, maar Soekarno heeft er geen straat gekregen. Dat kwam iets te dichtbij, was te gevoelig. Terwijl Soekarno prachtig Nederlands sprak, waar menig Nederlander ten huidigen dage een voorbeeld aan kan nemen. Ik moet hier wel fijntjes om glimlachen….. Met groet. Massegast
@W:
correct. Dat claim ik ook niet. Gaat mij om de practische uitvoering van een filosofie, en dat pakt in dit geval nogal repressief uit.
Met vriendelijke groet,
PeterH
@wim vreeswijk. Van Speijk deed wellicht geen vlieg kwaad, maar was commandant op een oorlogsschip. Je mag aannemen dat hij verantwoordelijk was voor vele aanvallen. Toen hij dreigde te verliezen heeft hij het schip laten ontploffen en tientallen bemanningsleden de dood ingejaagd. Om nou te zeggen dat hij geen vlieg kwaad deed……
en wat komt er onder het bordje van de Karlmarxdreef te staan?
‘geen enkel denker in de geschiedenis van de mensheid heeft onrechtstreeks meer doden op zijn geweten dan Karl Marx.’
@Pepi — Wat je ook van de filosofie van Karl Marx mag denken, ik heb nergens gelezen dat hij oproept om mensen te vermoorden. Op deze manier kun je ook van Jezus beweren dat hij onrechtstreeks miljoenen doden op zijn geweten heeft.
Er hoeven wat mij betreft geen straatnaamborden te worden aangepast. Zonder aanpassing weet ik ook wel wie er misdadig of fout of dubieus of corrupt of knotsgek of godsdienstwaanzinnig waren. Beter dan aanpassing is het wijzigen van de straatnaam. Dat geeft de bewoners wel gedoe.
Persoonlijk vindt ik de reactie van de het gemeentebestuur over de misstap van Prins Bernhard
getuigen van window-dressing. Kijk ons nu toch eens stoer wezen. Je kunt beter het straatnaambordje verwijderen.
De cancelcultuur viert hoogtij.
Het lidmaatschap volgens historici geplaatst in de context van de tijd:
https://www.ad.nl/binnenland/schrappen-naam-prins-bernhard-wekt-ongeloof-bij-donateurs-cultuurfonds-en-historici-we-slaan-door~a7a37cf5/