Schizofreniepatiënten die een half jaar lang fitnessen hebben minder last van hun ziekte. Dat blijkt uit het promotieonderzoek van psychomotorisch therapeut Thomas Scheewe van het UMC Utrecht.  

In het onderzoek kregen ruim zestig schizofreniepatiënten in vier centra een half jaar lang twee uur per week fitnesstherapie aangeboden. Een speciale vorm van fitness opgebouwd uit rustige krachttraining en cardio-oefeningen zoals fietsen, roeien en lopen. Scheewe vergeleek de gezondheid van de deelnemers voor én na de fitnesstherapie. Ook analyseerde hij de hersenen via MRI-scans.

De deelnemers die één tot twee uur per week een half jaar lang fitnesstherapie gevolgd hadden, waren beter af. Zij hadden minder last van psychotische en depressieve symptomen en ze hadden minder zorg nodig. Hun score op psychiatrische vragenlijsten verbeterde sterk. Ook hun fitheid verbeterde, gemeten met een maximale inspanningstest op een fietsergometer. Scheewe vond verder dat de hersenvolumes minder snel afnamen als de patiënten fitter werden.

Het onderzoek kent wel een beperking. Ongeveer een derde van de deelnemers lukte het niet om een half jaar lang twee uur per week te fitnessen. Als het onderzoek vervolg krijgt, raadt Scheewe aan de motivatie van deelnemers via speciale interviews te verhogen.

Voldoende bewegen is voor alle mensen belangrijk, maar voor schizofreniepatiënten in het bijzonder, stelt Scheewe. Ondanks behandeling met medicijnen overlijden schizofreniepatiënten eerder dan gemiddeld, voornamelijk als gevolg van hart- en vaatziekten. Patiënten hebben moeite een gezonde leefstijl aan te houden. Zo roken patiënten bijvoorbeeld vaker en bewegen minder. Fitnesstherapie lijkt een voor de hand liggende aanvulling op de normale behandeling. Bovendien is van andere psychiatrische aandoeningen, zoals depressie, bekend dat bewegingstherapie kan helpen. Het is ook bekend dat beweging de groei van hersencellen kan stimuleren. Bij schizofrenie neemt het hersenvolume af.

“Het onderzoek moet in een grotere groep patiënten herhaald worden”, vindt Scheewe. “Maar het lijkt er sterk op dat schizofreniepatiënten baat hebben bij beweging. Alleen is het een groep die daarvoor moeilijk te motiveren is. Deze patiënten hiervoor motiveren is de uitdaging.”

Psychomotorisch therapeut Thomas Scheewe promoveerde op 13 december bij het UMC Utrecht. Hij is inmiddels Hogeschoolhoofddocent Psychomotorische Therapie & Bewegingsagogie bij de Hogeschool Windesheim in Zwolle.