In Utrecht staan allerlei standbeelden, maar wie zijn deze personen eigenlijk? In deze rubriek vertellen we de verhalen achter de standbeelden in de stad.

Jan van Nassau (1536-1606) speelde een belangrijke rol bij de realisatie van de Unie van Utrecht. Met dit verdrag sloten verschillende Nederlandse gewesten, waaronder het gewest Utrecht, een bondgenootschap en de unie wordt door velen gezien als begin van de huidige Nederlandse staat. Het document werd ondertekend in de Kapittelzaal van de Dom, op steenworp afstand van de plek van het standbeeld. Daarnaast was Jan graaf van het huis Nassau-Dillenburg en broer van Willem van Oranje.

Op het standbeeld op het Domplein wordt Jan afgebeeld als initiatiefnemer van de Unie van Utrecht. Dat is onder meer te zien aan het document waar hij met zijn linkerhand op leunt. Daarop is namelijk de datum ‘1579’ te lezen, het jaar waarin het verdrag werd ondertekend.

Eind negentiende eeuw werd besloten dat er in Utrecht een standbeeld van Jan van Nassau moest komen. Er werd een prijsvraag uitgeschreven en het ontwerp van kunstenaar Jean Theodore Stracké werd in 1880 als winnaar gekozen. In 1883 werd het standbeeld, in aanwezigheid van onder meer koning Emma, onthuld op het Domplein.

In 2017 werd tijdens de herinrichting van het plein overwogen het beeld te verplaatsen naar een andere plek op het Domplein, maar daar werd na veel verzet van afgezien. Inmiddels is het bestempeld als gemeentelijk monument, waardoor Jan voorlopig op het voetstuk blijft staan.