Na twee ingetogen edities kan op 4 mei 2022 weer een herdenking zoals vanouds plaatsvinden. Dan worden er op het Domplein weer zo’n 5.000 mensen verwacht die samen twee minuten stil zijn. Het Utrechts Comité 4 mei-Herdenking organiseert deze dag. De Utrechtse verzetsheld Truus van Lier speelt dit jaar een belangrijke rol bij de herdenking van de oorlogsslachtoffers in onze stad, waarin ook extra aandacht is voor de jongere generaties. 

Het herdenken van verschillende oorlogsslachtoffers gebeurt het hele jaar en door het hele land, maar op 4 mei worden alle slachtoffers samen herdacht. Op de Dam in Amsterdam is daarvoor een nationale ceremonie in het leven geroepen. Maar Nederlandse gemeenten, waaronder natuurlijk Utrecht, organiseren ook hun eigen ceremonies ter nagedachtenis van de gevallenen. Door de coronamaatregelen hebben we twee jaar achter elkaar een ingetogen versie van de ceremonie meegemaakt. Dit jaar is er op het Domplein opnieuw ruimte voor mensen om samen twee minuten stilte te houden.

Bij de dodenherdenking van 2022 is er speciale aandacht voor de jongere generaties Utrechters. Zoals gewoonlijk staan de stille tocht naar het Domplein, de toespraak van burgemeester Dijksma en de kransleggingen op het programma. Dit jaar komen daar een jeugdtheatervoorstelling over Truus van Lier en een herdenkingsconcert van popduo BENR bij. Deze twee Utrechtse vrienden hebben voor deze dag een bijzonder programma neergezet, met een nieuw geschreven nummer waarvan de primeur in de magische Domkerk is.

Tekst gaat verder na de afbeelding

Cadeau

Voor 4 mei werd er een speciale jeugdtheatervoorstelling over Truus van Lier ontwikkeld. ‘TRUUS’ (voor iedereen vanaf 8 jaar oud) is gebaseerd op het boek van journalist Jessica van Geel. Charito Warringa, die meewerkt aan de organisatie van de Dodenherdenking, vertelt: “Hiermee willen we een brug slaan naar de jeugd. Herdenken is voor alle generaties – ook de jongere generaties – en met dit stuk dat speciaal voor hen is geschreven, proberen we hen hierbij nog meer te betrekken. Het is een cadeau aan alle inwoners van Utrecht”

Het verhaal van Truus van Lier is enorm inspirerend, vindt organisator Miriam Valten: “Zo’n jong meisje dat zo goed weet waar ze voor staat, waar ze in gelooft. Dat is een verhaal dat iedereen raakt. Kinderen maken in het theaterstuk kennis met een belangrijk Utrechts figuur. Truus besloot op te komen voor mensen. En dat is het thema: Doe je niets of doe je wel wat? Sta je op?”

“Het is de bedoeling dat je erover gaat nadenken”, legt Warringa uit. “Elles Leferink, hoofd educatie van het Nederlands theaterfestival, heeft het verhaal samen met Jessica van Geel op een bijzondere manier vertaald naar toneel. Elles heeft heel veel ervaring met het schrijven van toneelstukken voor en met jongeren. Het is een prachtig script geworden! Daaruit kan ieder straks iets anders meenemen. We zijn als organisatie niet politiek gekleurd.”

Tekst gaat verder na de afbeelding

Alle generaties

Na 77 jaar vrede in Nederland blijft het belangrijk om oorlogsslachtoffers te herdenken, vindt ook voorzitter van het Utrechts Comité 4 mei-Herdenking Youri van Dorssen. De onthulling van het 4 en 5 mei-monument in Leidsche Rijn vond hij dan ook ‘prachtig om te zien’. “Dat kunnen we alleen maar toejuichen. Zo’n monument maakt de bereikbaarheid van de herdenking nog groter. Het laat ook zien dat het herdenken nog aan de orde van de dag is, en dat het geen verhalen van vroeger zijn. Alle generaties hebben te maken met onrecht en verdrukking in de wereld, wat vrijheid een schaars goed maakt.”

Volgens de organisatie is het een onderwerp dat blijft terugkomen, niet alleen door de oorlog in Oekraïne. Valten: “Het is een thema waar veel mensen nu bij stilstaan. ‘Waar sta je voor?’ is de gedachte. Durf je op te komen voor wat goed is, als je iets ziet dat niet klopt?” Die vraag ontstaat al op de basisschool. Dat thema wordt dit jaar dus aan de hand van een inmiddels bekende Utrechtse verzetsheld Truus van Lier uitgelegd. “Dat maakt het toegankelijker.”