In deze rubriek vertellen we het verhaal achter de straatnamen in de stad. Sommige namen zijn voor iedereen bekend, andere juist helemaal niet. Voor alle namen geldt dat ze niet zomaar gekozen zijn. Maar wat is eigenlijk de herkomst van de namen? Dat proberen we te achterhalen.
De Lange Smeestraat is een tweehonderd meter lange straat in de binnenstad van Utrecht. De straat begint aan de Smeebrug bij de Oudegracht en loopt door tot aan de Bartholomeusbrug. Halverwege de straat kruist de Springweg.
Volgens het boek ‘Een paradijs vol weelde’. Geschiedenis van de stad Utrecht’ bestond de straat al rond het jaar 1300. De Lange Smeestraat is hoogstwaarschijnlijk vernoemd naar ‘smeden’. Datzelfde geldt voor de Smeebrug en de Korte Smeestraat aan de andere kant van de Smeebrug. Volgens historicus Nicolaas van der Monde in ‘Geschied- en oudheidkunde beschrijving van de pleinen, straten, stegen, waterleidingen, wedden, putten en pompen der stad Utrecht etc.’ werd de Lange Smeestraat ook wel de Oude Smeestraat genoemd ter onderscheid van de Korte Smeestraat aan de andere kant van de Smeebrug.
Volgens de ‘Lijst van beschermde monumenten’ van de gemeente Utrecht staan er tal van monumenten in de straat. De panden op nummer 1, 2, 3, 4, 6, 20, 32 en 40 zijn rijksmonumenten. De panden op huisnummer 8, 11, 13, 19, 28, 33, 37, 61 en 63 zijn gemeentelijke monumenten.
De panden in de straat worden gebruikt als huizen, winkels en een verzorgingstehuis. Een van de bekende panden in de straat is het gebouw op nummer 40 (rijksmonument). Op die plek is sinds 1367 het Bartholomeus Gasthuis gevestigd. Verder bevindt zich op de hoek van de Lange Smeestraat/Oudegracht muziek- en eetcafé ‘t Oude Pothuys, tevens een rijksmonument. Zowel onder de Lange als Korte Smeestraat zijn daarnaast meerdere middeleeuwse kelders. De gemeente Utrecht stelt vanaf 1 juni aanstaande een verbod in voor zwaar verkeer in deze straat, om zo de eeuwenoude kelders onder de straten te beschermen.
Volgende week vertellen we het verhaal achter de Wittevrouwenstraat. Kun jij ons meer vertellen over de herkomst van deze straatnaam? Laat het ons dan weten.
3 Reacties
ReagerenBromsnor vraagt zich af of dit artikel geschreven is met ChatGTP.
Hoe oud de originele Smeestraat is weet niemand. De straat komen we voor het eerst tegen in het begin van de 14 eeuw, al heet ze dan nog Smeesteeg. Ze loopt vanaf de Oudegracht naar de walkant waar later de toren van de smeden zal komen. (die vlak voor de Bartholomeibrug lag). In 1380 is er sprake van een Nieuwe Smeesteeg die lag “van die Grafte Oistwaerts op tot aan der nuwer strate”, dus vanaf de Oudegracht naar de Lange Nieuwstraat. Die heet dan nog alleen Nieuwstraat. Ze krijgt pas “Lange” ervoor als door het slopen van de Paulusabdij de Korte Nieuwstraat erbij komt. Voor de tijd van de toevoegingen “Lange” en “Korte” was het gebruikenlijk om met Oost en West te werken. In de volksmond was het vaak “Oude” en “Nieuwe”. Vanaf het midden van de 17e eeuw zien we de namen in de officiele documenten langzaam veranderen in Korte Smeestraat en Lange Smeestraat.
Er zijn vele verhalen te vertellen in deze straat. Maar daarvoor moet je maar een keer met een goeie stadsgids mee.
dit maakt ChatGPT ervan: 😉
De naam “Lange Smeestraat” verwijst naar de functie en ligging van de straat. “Lange” geeft aan dat het een langere straat is, terwijl “Smeestraat” aangeeft dat er vroeger smederijen of smidseactiviteiten plaatsvonden in deze straat.