Straatnamen in Utrecht: waar komt de naam A.B.C.-straat vandaan? Straatnamen in Utrecht: waar komt de naam A.B.C.-straat vandaan?

Straatnamen in Utrecht: waar komt de naam A.B.C.-straat vandaan?

Straatnamen in Utrecht: waar komt de naam A.B.C.-straat vandaan?
In deze rubriek vertellen we het verhaal achter de straatnamen in de stad. Sommige namen zijn voor iedereen bekend, andere juist helemaal niet. Voor alle namen geldt dat ze niet zomaar gekozen zijn. Maar wat is eigenlijk de herkomst van de namen? Dat zoeken we uit.

In deze rubriek vertellen we het verhaal achter de straatnamen in de stad. Sommige namen zijn voor iedereen bekend, andere juist helemaal niet. Voor alle namen geldt dat ze niet zomaar gekozen zijn. Maar wat is eigenlijk de herkomst van de namen? Dat zoeken we uit.

De A.B.C.-straat is een honderdvijftig meter lange straat gelegen in de binnenstad van Utrecht. De straat bevindt zich tussen de Lange Nieuwstraat en de Nieuwegracht. Volgens het straatnaambordje schrijf je de naam als “A.B.C.-straat”, maar het wordt ook wel de “ABC-straat” genoemd. Het is niet helemaal duidelijk wanneer de straat is aangelegd. Volgens het boek “Een paradijs vol weelde”, geschiedenis van de stad Utrecht, bestond de A.B.C.-straat mogelijk al sinds 1300, maar met zekerheid in 1485.

In deze straat bevinden zich drie gemeentelijke monumenten. Dat zijn de woningen op huisnummer 20, 36 en 38. Aan het noordelijke deel van de straat zijn de Sionskameren – een in de vijftiende eeuw gesticht hofje met binnenplaats en woningen – deels bewaard gebleven. Aan de zuidzijde van de straat bevond zich tot 1999 het Wilhelmina Kinderziekenhuis. Nadat het ziekenhuis werd gesloopt, werd op deze plek het Victas Centrum voor Verslavingszorg neergezet. Het pand werd in 2013 bekroond met de Rietveldprijs. Sinds 2022 is het voormalig Victas-complex omgebouwd tot 86 sociale- en middenhuurwoningen.

 Er gaan verschillende verhalen rond waar de straat zijn naam aan heeft te danken. Vermoedelijk hing er in de straat een uithangbord met ‘ABC’ erop of stond dit ergens op een gevel geschreven. Waarom de letters daar hingen, is niet duidelijk. Andere bronnen verwijzen juist naast een school die in de straat gevestigd zou zijn, al is daar niet veel over bekend. Er zijn dus wel wat aanwijzingen, maar onduidelijk is waar de straat precies naar vernoemd is.

9 Reacties

Reageren
  1. Peter van Zoest

    Ok, Duic, dus daar worden we ook niks wijzer van. Schiet niet op zo.

  2. Wil

    Goed verhaal weer

  3. Iris Dijkstra

    Pfff, conclusie: geen idee. Heel informatief artikel zo!

  4. kees berger

    Derde optie: er woonde iemand die lezen (en schrijven) kon.

  5. mok-c

    Tijdens mijn zoektocht naar de naam voor een schildering die ik in de ABC-straat heb aangebracht, ben ik achter het volgende gekomen. (En naar mijns inziens de meest voordehand liggende connectie.)

    De naam heeft zijn oorsprong in de stad Bandung in de koloniale tijd van Nederlands Indië. Er is daar op de dag van vandaag nog steeds een ABC-straat, deze is nu bekend als Jl-ABC oftewel Jalan ABC, wat ABC-Straat betekent.

    De letters staan voor: “Arabieren BoemiPoetra Chineezen”. Hiermee werden hoogstwaarschijnlijk mensen van verschillende komaf onderscheiden.

    Een erg trieste historie waar men niet graag aan herinnerd wil worden. Misschien is dat ook de reden dat er zo weinig over te vinden is 😉

  6. Ton

    Deze straat heette in 1485 vast nog niet A.B.C.-straat.
    Het moet toch minstens te achterhalen zijn vanaf wanneer de straat onder deze naam vermeld wordt en welke namen daarvoor in gebruik waren.

  7. Len

    @mok-c: in dat geval cancellen die straat, dat kan niet meer hoor anno 2023!

  8. Hoera

    @mok-c, dat de straat in Bandung zo heet, betekent niet dat de Utrechtse versie daarop gestoeld is. In het – niet al te informatieve – artikel hierboven komt naar voren dat de straat al sinds veertiende/vijftiende eeuw bestaat, waarschijnlijk toen al met de naam ABC. Dat is ver voor de verschrikkelijke kolonisatie van Nederlands Indië.

  9. PNG

    Zou het kunnen dat er een connectie met de naburige kloosters is?
    Agnietenklooster
    Brigittenklooster
    Cellebroedersklooster

Plaats een reactie

Lees voor u reageert onze algemene voorwaarden. Alle reacties worden vooraf gemodereerd. Uw IP adres is geregistreerd (wordt niet gepubliceerd).