Vlak bij de Croeselaan, tussen de Da Costakade en het Brederoplein, ligt de Anna Maria van Schurmanstraat. De straat ligt in een buurt waar meer straten vernoemd zijn naar zeventiende-eeuwse dichters en schrijvers, maar wie was Anna Maria van Schurman?

Anna Maria van Schurman werd geboren in Keulen op 5 november 1607. Naar verluidt kon ze al lezen toen ze drie jaar oud was, maar ook in de papierknipkunst was ze zeer getalenteerd. Vanaf dat ze elf jaar oud was, werd ze samen met haar broers door haar vader onderwezen in het Latijn en later ook het Grieks. In 1615 verhuisde de familie naar Utrecht, waar Anna Maria het grootste deel van haar leven zou wonen.

Anna Maria van Schurman werd in 1636 door professor Voetius uitgenodigd om een lofdicht uit te spreken ter ere van de net opgerichte Universiteit Utrecht. Het was een lofzang op de stad Utrecht en de nieuwe universiteit, maar ze sprak zich ook uit over de toelating van vrouwen tot de universiteit. Dit kaartte ze aan met de woorden: “Maar, vraag je misschien, wat heb je op je hart? Wel, vrouwen worden niet tot de universiteit toegelaten.”

Anna Maria van Schurman werd door Voetius in 1636 als eerste vrouw aan de universiteit toegelaten. Helemaal openlijk was dat nog niet: Van Schurman moest de colleges volgen vanachter een gordijn, zodat de mannelijke studenten haar niet konden zien. In 1638 werd Van Schurman in heel Europa bekend, nadat ze een verhandeling had geschreven over het recht van vrouwen om een wetenschappelijke opleiding te volgen.

In Utrecht werd naar Anna Maria van Schurman dus een straat vernoemd, maar sinds kort heeft ze ook een monument. Aan de Nieuwegracht is vorige maand een lantaarnconsole onthuld ter ere van Van Schurman. De lantaarnconsole is gemaakt door de Utrechtse beeldhouwer Laura Kok en is een initiatief van de Historische Vereniging Oud-Utrecht en de gemeente.