Aan enthousiasme voor schoolbibliotheken is geen gebrek, dat bleek wel tijdens het bezoek van minister Paul en staatssecretaris Uslu aan de basisschool De Kaleidoskoop in Utrecht. “Maar een kast met boeken is nog geen bibliotheek”, aldus een van de betrokkenen. Er zijn boekenkringen, leesdeskundigen en ouders nodig om het lezen onder kinderen echt te bevorderen, en daar is ook geld voor nodig. Structureel geld, zo liet Anko van Hoepen, bestuurder met 38 scholen onder zich, weten. Paul en Uslu deden vast een duit in het zakje, de komende drie jaar is er 74 miljoen euro beschikbaar voor dit soort projecten.

Iets meer dan een jaar is de Bibliotheek op School in De Kaleidoskoop in Kanaleneiland nu open. Een grote ruimte, met meerdere boekenkasten waar leerlingen boeken kunnen lenen. Maar het is meer dan alleen een uitgebreide boekenkast. Er wordt in de klaslokalen actief gesproken over verhalen en boeken. Leerlingen worden geënthousiasmeerd door boekenkringen. Actieve ouders werken dagelijks in de schoolbibliotheek mee om de juiste boeken te vinden voor de juiste kinderen.

Het doel van de Bibliotheek op School is het bevorderen van lezen, om zo de taalontwikkeling en het leesplezier te vergroten. Bibliotheek Utrecht is er in 2021 mee gestart en ondertussen doen er 35 scholen mee waarmee er zo’n 7500 leerlingen worden bereikt. Leesvaardigheid en het leesplezier staan onder druk in Nederland, dus het programma is hard nodig volgens de betrokkenen.

Tekst gaat verder onder afbeelding

Het is een actief programma, want leerlingen vinden lezen niet altijd vanzelf leuk. “We laten ze op verschillende manieren kennismaken met diverse boeken, we vragen naar de hobby’s van leerlingen bijvoorbeeld en zoeken daar een goed boek bij. Als ze eenmaal plezier in het lezen hebben, gaan ze ook vanzelf andere boeken lezen”, vertelt een van de betrokkenen op De Kaleidoskoop.

Geen Netflix maar Bookflix

De aanpak is zowel groepsgewijs – in de klas wordt gelezen en worden verschillende boeken besproken – maar ook worden leerlingen persoonlijk geholpen. De bibliotheek heeft de nodige deskundigen, die de leesmedewerkers op de scholen weer bijstaan. Net zoals bij Netflix zijn in de schoolbibliotheek van De Kaleidoskoop ook lijstjes te vinden van populaire boeken en nieuwe boeken. In grote letters staat er Bookflix boven.

Tekst gaat verder onder afbeelding

Minister Paul (Primair en Voortgezet Onderwijs) en staatssecretaris Uslu (Cultuur en Media) laten zich enthousiast rondleiden door de school. De aanwezige kinderen vertellen blij te zijn met de bibliotheek. “Vroeger hadden we maar één boekenkast met allemaal saaie dingen, nu hebben we ook de nieuwste boeken.” Een andere leerling vult aan: “Ik ben ook andere soorten boeken gaan lezen, omdat hier van alles is en ik goede tips krijg.”

Tekst gaat verder onder afbeelding

Aanwezige ouders – die actief meehelpen in de schoolbibliotheken – zijn ook tevreden. “We moeten ze leren dat lezen geen huiswerk is, maar gewoon hoort bij het dagelijks leven.” Een andere ouder vult aan: “Daarbij is lezen ook belangrijk voor alle andere vakken, je moet ook begrijpend kunnen lezen om rekensommen te kunnen maken.” De Utrechtse wethouder Eelco Eerenberg was ook aanwezig en zei dat hij echt gelooft in de aanpak: “Met het verbeteren van de leesvaardigheid bevorderen we ook kansengelijkheid.”

Tekst gaat verder onder afbeelding

Geld

Aan enthousiasme natuurlijk geen gebrek bij alle uitgenodigde betrokken, er was eigenlijk maar één kritische noot te kraken. Dat was de financiering. Op dit moment wordt de Bibliotheek op School betaald door de gemeente Utrecht, Bibliotheek Utrecht en grotendeels door de scholen zelf. Daar zijn losse subsidies voor te vinden, maar tijdens deze ochtend werd ervoor gepleit om structureel geld beschikbaar te maken zodat dit gemeengoed kan worden op school.

Minister Paul en staatssecretaris Uslu gebruikten het bezoek aan de school dan ook om te laten weten dat er de komende drie jaar 74 miljoen euro beschikbaar komt. Met het geld kunnen kinderdagverblijven en scholen in heel Nederland samenwerkingen gaan beginnen met de bibliotheken, en kunnen huidige samenwerkingen verder. In Utrecht maakt het toegezegde budget van het ministerie het mogelijk om verder te gaan op de manier hoe het nu gaat en verder te werken aan een structurele aanpak voor de lange termijn.

Reacties

Minister Paul: “Goed leren lezen is superbelangrijk en eigenlijk ook heel erg leuk. Hoe fijn is het dan om een bibliotheek in de buurt te hebben met heel veel verschillende boeken, met verschillende thema’s en leesniveaus. Door bibliotheken te laten samenwerken met scholen en kinderopvang zorgen we er tegelijkertijd voor dat het nog gemakkelijker wordt voor kinderen om vaak en veel boeken te lenen. Daar ben ik erg blij mee.”

Staatssecretaris Uslu: “Bibliotheken zijn experts in lezen en leesplezier. Ze hebben veel kennis van de collectie, van de fasen en voorkeuren van lezers en kunnen een passend aanbod bieden. Als kinderen en jongeren echt opgaan in een verhaal dan boeit het boek en willen ze het in één keer uitlezen. En dat verbetert hun vaardigheden op het gebied van diep en kritisch lezen. Daarnaast is de bibliotheek de plek waar je altijd geïnspireerd raakt.”