Toevallig Groen: Bonsai-eik krijgt kans op Croeselaan Toevallig Groen: Bonsai-eik krijgt kans op Croeselaan

Toevallig Groen: Bonsai-eik krijgt kans op Croeselaan

Toevallig Groen: Bonsai-eik krijgt kans op Croeselaan
Foto: Bas van Setten
Aan de Croeselaan zijn al jaren werkzaamheden. Bij een van de herinrichtingen zijn er tussen het fietspad en de huizen brede perken met groen aangelegd. Ze zijn beplant met een selectie uit het plantenassortiment van de gemeente, een exotisch gras, een zegge en flink wat smeerwortel, gerangschikt in een keurig patroon.

Aan de Croeselaan zijn al jaren werkzaamheden. Bij een van de herinrichtingen zijn er tussen het fietspad en de huizen brede perken met groen aangelegd. Ze zijn beplant met een selectie uit het plantenassortiment van de gemeente, een exotisch gras, een zegge en flink wat smeerwortel, gerangschikt in een keurig patroon.

Aan het begin van de laan, ter hoogte van het Beurskwartier, is een deel van dit patroon onderbroken. Hier groeit in de strook een breed palet aan planten kriskras door elkaar. Veel inheemse kruiden, zoals reigersbek, ossentong en paardenbloem, maar ook vijf zaailingen.

“Als tegenhanger van alle glazen gebouwen willen we hier een bos,” zegt buurtbewoner Hans Borsboom. “Daarom laten we ze staan.” Hij wijst naar het zomereikje in het midden. De zaailing lijkt drie, vier jaar oud, maar schijn bedriegt. “Dit boompje staat hier al meer dan tien jaar.”

Rommelen

Borsboom rommelt tussen de planten vlak bij het zomereikje en vindt daar een achtergebleven stronk. Borsboom: “Op deze plek stond een grote iep. De zaailing stond in zijn schaduw en bleef daarom heel klein. Het was lange tijd eigenlijk een soort bonsai-eik.” De iep is door de gemeente dit jaar weggehaald vanwege de iepziekte.

“Sinds de iep weg is, is het eikenboompje twee keer zo groot geworden. Maar daarvoor heeft hij het kunnen redden, omdat Marti hem altijd heeft vertroeteld.” Marti Stam is de buurvrouw die hier als eerste is begonnen met het beheren van een stuk openbaar groen.

Het begon met een boomspiegel. “Ik vond het leuk om een beetje te rommelen in de aarde en bezig te zijn met plantjes,” zegt Stam. “Het leuke en onverwachte was dat ik zo ook contact kreeg met mijn buren.”

Werkzaamheden

Echter, het plezier van het tuintje verdween beetje bij beetje vanwege alle werkzaamheden in het gebied. Ze heeft haar tuintje drie keer moeten verplaatsen. “En toen had ik er geen zin meer in. Hans heeft het van me overgenomen.”

Dat vond Stam in het begin wel moeilijk. “Ik ben zelf heel georganiseerd en zorgde altijd voor een netjes ingericht en opgeruimd tuintje. Hans laat de natuur zijn gang gaan en ik dacht dat het niet goed zou komen. Maar ik zie nu dat het prima kan.”

De zomereik wordt de ‘Koning van het woud’ genoemd. En niet voor niets. Als hij eenmaal volwassen is dan heeft hij weinig meer te duchten van bijvoorbeeld zware stormen. Robur betekent robuust. De zomereik staat sterk en krachtig in het bos en kan vele eeuwen oud worden. Hij groeit goed op voedselrijke zand-, klei- en leemgronden. Ook zoute zeewind verdraagt hij goed. Hij kan wel 30-40m hoog worden.

Vele honderden organismen zijn afhankelijk van de zomereik. Ze gebruiken de boom als schuilplaats, voedsel, om zich voort te planten of leven ermee in symbiose. Denk maar eens aan alle dieren die de eikels eten en de insecten die eitjes leggen op de bladeren (te zien aan de gallen). Maar zomereiken kunnen ook last hebben van rupsen zoals de grote – en klein wintervlinder, eikenprocessievlinder en bastaardsatijnvlinder. Deze kunnen de bomen volledig kaalvreten. 

Eiken zijn de meest toegepaste bomen in bossen en openbaar groen. Het hout van de zomereik is sterk en hard (hardhout) en wordt gebruikt voor o.a. meubels en kozijnen.

Insecten

Borsboom licht zijn uitgangspunt voor dit stuk groen toe: “Ik heb dit stuk groen teruggegeven aan de natuur. Hier mag het zijn gang gaan, ik vind dit veel interessanter en spannender. Het is een verrassing wat er opkomt en ieder seizoen ziet het er anders uit. Wat er hiernaast is aangelegd, is eigenlijk vergelijkbaar met een vaas met bloemen. Insecten en andere kleine beestjes hebben meer aan spontane natuur dan aan het aangelegde van hiernaast.”

Ondertussen doorkruisen bouwgeluiden Borsbooms woorden, want het geweld van de stadsontwikkeling is op deze plek nog niet gestopt. Er wordt gebouwd aan Wonderwoods, een enorme woontoren spectaculair behangen met groene balkons vol planten en bomen. “Ik hoop echt dat dit eikenboompje de kans krijgt om een mooie grote eik te worden. Dat zou toch een prachtig contrast zijn!”

Groeispurt

Op dit moment, uit de schaduw van de iep en met behulp van enthousiaste bewoners maakt de voormalig bonsai-eik een enorme groeispurt. De tijd zal leren of dit voor de zaailing voldoende is om een plek te mogen houden naast het aangelegde verticaal bos. 

Serie

Stedelijk groen bestaat vooral uit aangelegde tuinen, parken, bomen en plantsoenen. Maar de natuur kiest zelf ook plekken uit in de stad waar ze haar eigen oerkracht laat zien. Op de meest onverwachte plekken duiken struiken of bomen op die spontaan zijn ontkiemd.

In een 12-delige serie artikelen in DUIC en een tv-serie bij RTV Utrecht wordt een aantal van de markantste bomen geportretteerd. In het Centraal Museum opent op 11 september de tentoonstelling De Botanische Revolutie, die ook deel uitmaakt van het project.

Ken jij ook een mooie zaailing van een boom? Meld deze dan op www.toevalliggroen.nl

2 Reacties

Reageren
  1. Len

    Bonseik

  2. Katja

    Zal wel tegen de vlakte gaan met de huizen. Nog een wonder dat het in de stad met een kapgrage gemeente een redelijke hoogte heeft bereikt

Plaats een reactie

Lees voor u reageert onze algemene voorwaarden. Alle reacties worden vooraf gemodereerd. Uw IP adres is geregistreerd (wordt niet gepubliceerd).