Loop je op de Tanimbarkade in Lombok, dan wordt je zicht onderbroken door een prachtige boom op een bijzondere plek. De boom heeft meerdere stammen, staat half in een doorgang tussen twee gebouwen en de boomspiegel eromheen lijkt uit de gevel te komen. Dit is geen standaardbeeld van een boom in de stad. Hier lijkt de strakke stadse omgeving zich te buigen rondom de boom en niet andersom. Wat is hier aan de hand? 

De boom blijkt een spontaan opgekomen Hollandse bastaardiep te zijn. Eentje met een beschermengel, want anders was hij allang weggehaald. Buurtbewoner Remco de Jong: “In 2003 kwamen we hier wonen en was de boom ongeveer een verdieping hoog. In 2014 werd het complex naast ons gesloopt en kwam er nieuwbouw. Ik heb me er toen hard voor gemaakt om deze boom te behouden, omdat ik erg geniet van natuur. De boom geeft een plek aan vogels, zorgt voor een groene onderbreking in de straat en op hete dagen ook nog voor verkoeling.”

De Jong vertelt dat de boom tot twee keer toe bijna is weggehaald. “De eerste keer door de bouwers van het complex. Maar gelukkig staat de boom binnen onze erfgrenzen en mocht dat niet. De tweede keer door de bekabelaars. Ik lag nog in bed en hoorde een van hen opperen de boom weg te halen. Ik zat meteen rechtop, maar een tweede stem zei: ‘Nee, de bewoner hiernaast wil de boom houden’ en ik kon met een gerust hart blijven liggen.”

Brandweer

“Maar het grootste geluk is dat het zaadje waaruit de iep gegroeid is”, gaat De Jong verder, “precies op de scheidslijn van twee aanrijdpunten van de brandweer is terechtgekomen. Als dat niet zo was geweest, was de zaailing allang weggehaald om veiligheidsredenen. Maar nu kan hij blijven en zijn de kabels en leidingen voor de nieuwbouw zelfs met een bocht om de boom heen gelegd!”

Door de beschermende actie van deze bewoner is een klein stukje spontaan opgekomen ‘natuurlijk groen’ als een verrijking in het straatbeeld opgenomen. Inmiddels staat deze Hollandse bastaard iep in het bomenbestand van de gemeente, wat betekent dat hij een officiële verblijfstatus heeft en de gemeente de boom verzorgt.

Serie

Stedelijk groen bestaat vooral uit aangelegde tuinen, parken, bomen en plantsoenen. Maar de natuur kiest zelf ook plekken uit in de stad waar ze haar eigen oerkracht laat zien. Op de meest onverwachte plekken duiken struiken of bomen op die spontaan zijn ontkiemd.

In een 12-delige serie artikelen in DUIC en een tv-serie bij RTV Utrecht wordt een aantal van de markantste bomen geportretteerd. In het Centraal Museum opent op 11 september de tentoonstelling De Botanische Revolutie, die ook deel uitmaakt van het project.

Ken jij ook een mooie zaailing van een boom? Meld deze dan op www.toevalliggroen.nl.