Uit onderzoek van onder meer het UMC Utrecht naar twee coronazelftesten blijkt dat de onderzochte neuszelftest niet betrouwbaar is als mensen geen klachten hebben. De neuszelftest is wel betrouwbaar als mensen op het moment van testen klachten hebben die passen bij een coronabesmetting. De onderzochte speekselzelftest blijkt onvoldoende betrouwbaar, los van of iemand wel of geen verkoudheidsklachten heeft.

Onderzoekers van het UMC Utrecht onderzochten samen met de GGD’s West-Brabant, Hart van Brabant en Rotterdam Rijnmond, de laboratoria van Microvida, het Erasmus MC en het RIVM de betrouwbaarheid van een veelgebruikte corona neuszelftest en die van een op de Nederlandse markt beschikbare speekselzelftest.

Op basis van de onderzoeksresultaten adviseert het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) sinds vrijdag dat niet-kwetsbare mensen die milde verkoudheidsklachten hebben een neuszelftest kunnen doen. Het ministerie doet dat om de teststraten, die kampen met grote drukte, te ontlasten.

3.000 deelnemers

In het onderzoek werden personen van 16 jaar en ouder getest op drie Nederlandse GGD-testlocaties, ongeacht hun indicatie voor testen, symptomen en vaccinatiestatus. Bij alle 3.000 deelnemers werd een PCR-test afgenomen en vervolgens kregen ze twee zelftests mee naar huis: een speekselzelftest en een neuszelftest.

De deelnemers werden gevraagd om beide zelftesten thuis binnen een aantal uur te doen, voordat ze de uitslag van de PCR-test wisten. Nadat de deelnemers de uitslagen van de beide zelftesten hadden doorgegeven, werd voor elke test de nauwkeurigheid bepaald.

Resultaten

Op basis van de PCR-test had in de onderzochte periode 6,5 procent van de deelnemers corona. De sensitiviteit van de speekselzelftest bleek 47 procent en de sensitiviteit van de neuszelftest was 69 procent. De onderzoekers concluderen op basis van die cijfers dat de neuszelftest vrijwel even betrouwbaar is als een test bij de GGD. De onderzochte speekselzelftest is niet betrouwbaar genoeg.

De betrouwbaarheid van de zelftesten werd ook nog vergeleken bij personen met en personen zonder verkoudheidsklachten. Bij mensen met klachten versus zonder klachten waren de gevoeligheden 51 en 26 procent voor de speekselzelftest en 79 en 23 voor de neuszelftest. Na correctie voor besmettelijkheid kwamen de percentages uit op 57 en 39 voor de speekselzelftest en 90 en 39 voor de neuszelftest.

Specifieke tests

Volgens de onderzoekers is de neuszelftest daarom alleen voldoende betrouwbaar bij mensen die op het moment van testen coronaklachten hebben. Bij personen zonder symptomen is de neustest onvoldoende betrouwbaar.

De onderzoekers wijzen erop dat de resultaten van hun studie specifiek gelden voor de onderzochte neus- en speekselzelftest. De onderzoekers zijn nog bezig met onderzoek naar een aantal andere veelgebruikte neuszelftesten.