Utrecht krijgt een monument om het Nederlandse slavernijverleden te herdenken. 2023 is door de Tweede Kamer uitgeroepen als herdenkingsjaar voor 150 jaar afschaffing van de slavernij. Als het aan GroenLinks ligt, wordt in dat jaar ook het monument in de stad onthuld.
Naar aanleiding van de Black Lives Matter-demonstraties had de Utrechtse gemeenteraad het donderdag over het bestrijden van racisme en discriminatie. Verschillende partijen opperde ideeën voor de nieuwe anti-discriminatie agenda. Een ruime meerderheid van de gemeenteraad staat erachter om een slavernijmonument en specifieke aandacht voor vrouwen van kleur onderdeel van de nieuwe agenda te maken.
Dromen
“Veel bewoners en organisaties, waaronder de PvdA, zetten zich al jarenlang in voor een Utrechts slavernijmonument”, zegt GroenLinks-raadslid Melody Deldjou Fard. “Zulke symbolen zijn belangrijk om onze gezamenlijk geschiedenis en de pijn te erkennen. Mooi dat zoveel partijen hier samen met de stad de schouders onder willen zetten.”
Onder meer Leroy Lucas, voorzitter van Stichting Keti Koti, zette zich de afgelopen jaren in voor een Utrechts slavernijmonument. Hij houdt zich binnen de gemeente Utrecht met dit thema bezig en is erg blij dat de eerste stap is gezet. “Drie jaar geleden durfde ik te dromen en soms, heel soms, komen dromen uit”, zegt hij op Facebook.
Gekoppelde berichten
‘Keti Koti is een feest voor alle Utrechters’
Sinds 2002 wordt tijdens het jaarlijkse Keti Koti – Sranantongo voor ‘gebroken ketenen’ – in…
Foto’s: Duizenden demonstranten op Jaarbeursplein in Utrecht maken vuist tegen racisme
Zo’n 3.500 mensen protesteerden vrijdagavond op het Jaarbeursplein tijdens de Black Lives Matter-demonstratie. Het plein…
Een vol Jaarbeursplein in Utrecht voor Black Lives Matter-demonstratie
Ruim 3500 betogers kwamen vrijdagavond naar het Jaarbeursplein in Utrecht voor de de Black Lives…
30 Reacties
ReagerenHet herdenken van de afschaffing van slavernij, daar kun je toch moeilijk bezwaar tegen hebben , lijkt mij.
Wat is de relatie tussen de gemeente Utrecht en de slavernij? Vertrokken uit de Veilinghaven veel schepen met slaven? Nee, laten we alleen monumenten oprichten voor zaken die een direct verband hebben met de stad.
“Verschillende partijen opperde ideeën voor de nieuwe anti-discriminatie agenda. Een ruime meerderheid van de gemeenteraad staat erachter om een slavernijmonument en specifieke aandacht voor vrouwen van kleur onderdeel van de nieuwe agenda te maken.”
Een slavernijmonument neerzetten is natuurlijk geen racisme bestrijden, maar het allerlaatste restje racisme in onze samenleving (ligt al decennia aan de beademingsapparatuur) in leven te houden door mensen nog naar eens ye wijzen op de kleurtjes die ze bij geboorte kregen. Specifieke aandacht voor vrouwen van kleur genereren is natuurlijk al helemaal niets anders dan die vrouwen in kleurenhokjes duwen. Dat is racisme.
Ik ben tegen dit monument. Ik ben tegen het aandacht trekken voor wie dan ook op basis van welke kleur dan ook. Tijd om deze bladzij om te slaan en alle flauwekul achter ons te laten. We leven in 2020. Niet in 1850. Geen dader of slachtoffer leeft nog.
Niemand heeft bezwaar tegen zo’n herdenking en monument. Er loopt al een onderzoek over hoe Utrecht betrokken was bij de slavernij. Daaruit had ongetwijfeld een advies gekomen over een herdenking en hoe. De motie van GL om het af te dwingen vond ik dan ook overdreven vooral ‘voor de bühne’
Beste Scherpschutter, we leven in 2020, niet in 1940-45. Monumenten verwijderen? Holocaust herdenken is hokjesdenken?
De Tweede Wereld Oorlog en de Holocaust waren zinloos.
Maar mensen kunnen het nog zinlozer maken door geen lering uit al die ellende te halen.
De Nederlandse samenleving is niet meer de samenleving van het jaar 1900, want de hedendaagse samenleving bestaat heden ten dage uit grotere groepen minderheden.
Die Adolf, waar ik overigens de achternaam van ben vergeten, had alleen maar minachting voor minderheden en tijdens de Tweede Wereld Oorlog heeft hij het startschot gegeven om minderheden te gaan vermoorden.
Dus een belangrijke les die je kan trekken uit de jaren 1933-1945 is dat er op een respectvolle manier geluisterd en gepraat moet worden met minderheden!
@Ton
Laten we in ieder geval even wachten tot de laatste persoon die WOII heeft meegemaakt is overleden. Kunnen we de herdenkingen daarna direct afschaffen en de monumenten verwijderen. Het heeft z’n doel wel gediend.
Het zou mooi zijn als dit monument geheel inclusief is, daar kan toch niemand tegen zijn? En het dus gaat over het afschaffen van slavernij in al zijn barbaarse vormen en het ALLE slachtoffers herdenkt! Dus naast de Afrikanen die slachtoffer zijn geworden van de trans-Atlantische slavenhandel, bijvoorbeeld ook de Europeanen die in de handen vielen van de Noord-Afrikanen en Ottomanen.
En over 200 jaar maken we een monument (o.a. in Utrecht) voor de slachtoffers van de slavenarbeid in Quatar terwijl we (van links tot rechts) schaamteloos naar het WK keken, of er zelfs heen gingen.
Altijd makkelijk om onrecht te herdenken wat achter ons ligt, voelen velen zich goed bij en je hoeft je er niks voor te ontzeggen.
Goed hoor zo’n monument als dat ” verbind” maar dan ook 1 voor de ruim 1.250.000 blanke Christenen die als slaaf verhandeld zijn door voornamelijk Moren ( Noord Afrikanen) of is dat dan niet belangrijk?
Waar is Azarkan ( Denk) om dat te erkennen?
@ Scherpschutter
Denk je niet dat het nuttig kan zijn om WOII of slavernij niet te vergeten ?
Misschien kan kennis van de geschiedenis helpen dit soort wandaden in de toekomst te voorkomen ?
Genocide, racisme of slavernij zijn niet zomaar, van de ene op de andere dag, als sneeuw voor de zon verdwenen.
Misschien kunnen monumenten daarbij helpen ?
Ik schreef mevrouw Dibi 2 jaar geleden een brief om een.monument op te richten over wat ons verbind en niet over wat ons verdeelt. Over wat ons verdeelt zijn hele ICT opslagcomplexen volgeschreven, over wat ons bindt een harde schijf.
Wie polarisatie wil tegengaan, die begint met verbinden. Wie niet verbindt, die polariseert.
Een slavernijmonument met specifieke aandacht voor vrouwen van kleur.
Welk probleem zou hiermee worden aangepakt.?
@Ton
“Denk je niet dat het nuttig kan zijn om WOII of slavernij niet te vergeten?”
Daar heb je onderwijs voor. Niet een stapel stenen.
“Misschien kan kennis van de geschiedenis helpen dit soort wandaden in de toekomst te voorkomen ?”
Alsof wij mensen spontaan in het Westen ineens weer slaven nemen als er niet ergens een stapel stenen staat om ons eraan te herinneren dat dit geen moreel idee is…Ik vind het maar Middeleeuws bijgeloof, Ton, van die stapels stenen.
“Genocide, racisme of slavernij zijn niet zomaar, van de ene op de andere dag, als sneeuw voor de zon verdwenen. Misschien kunnen monumenten daarbij helpen ?”
Feit is dat genocide en slavernij al lang zijn verdwenen en al relatief lang ook. Zeker in het Westen. We hebben de les intussen wel geleerd Ton….Ook racisme is -zeker in het Westen- op sterven na dood. Tijd om de pagina definitief om te slaan.
Dus nee, Ton. Dit soort monumenten voegen in mijn beleving niets toe. Sterker: het zorgt alleen maar voor racisme en polarisatie doordat linkse overheidsorganisaties ze in een heel fout daglicht neerzetten door er een huidskleur ding van te maken…Dit waar slavernij uiteraard helemaal niks met huidskleur te maken heeft.
@ Vak K
Wat heeft de moorse slavenhandel nu eigenlijk precies met de Nederlandse geschiedenis te maken? Ben ik wel even benieuwd naar.
We plaatsen ook geen standbeelden in Nederland over de genocide op de native americans namelijk.
Ik word zo moe van al die mensen die kennelijk het niet kunnen verkroppen dat een deel van onze surinaamse en antiliaanse bevolking hun plek in de geschiedenis opeist.
Hoezo moeten wij alle vormen van slavernij in Nederland gaan herdenken? We willen natuurlijk die slavernij herdenken waar een flink deel van onze bevolking tot net iets meer dan honderd jaar geleden (maar 2 a 3 generaties geleden; en de nasleep tot in de 20e eeuw) flink veel last van heeft gehad. Ook de handel waar in Nederland zelf geld mee is verdiend.
@Ton, de mensheid heeft het lerend vermogen van een banaan.
Want elke generatie Homo sapiens, de werktuiggebruiker, moet eerst leren om de hersentjes te gebruiken, en dat duurt een slordige 25 jaar.
En vervolgens is het individu alleen maar in staat om de kennis van de voorouders als werktuig ten gunste van de eigen beleving te gebruiken.
Dus elke generatie is perfect in staat om het wiel overnieuw uit te vinden door het ding een andere naam te geven..
Als we alle shit die mensen elkaar aan kunnnen doen (zie mijn reactie op Ton) uit de bekende menselijke geschiedenis zou gaan eren met een standbeeld, dan staat binnen de korste keren de stad bomvol en kunnen we er niet meer tussen lopen.
Laten we maar hopen dat het een leuk beeld wordt om naar te kijken. Want onze gemeente laat al decennia lang een totale smakeloosheid zien omdat de ‘discussiewaarde’ (=aandacht trekken) belangrijker wordt geacht dan een moment van reflectie.
60 jaar geleden bestonden er helemaal geen CAO’s voor de werkenden, dus was de uitbetaling verkapte slavernij. Daar heeft niemand het over. Daar zou in wezen een een monument voor moeten komen.
@scherfschutter
‘Al relatief lang verdwenen’ ? 25 of 75 of 150 jaar na, pak ‘m beet, 2.000 eeuwen ?
Goed onderwijs is inderdaad heel belangrijk.
Maar ja, als je zelfs in de Domtoren slechts ‘een stapel stenen’ kunt zien heeft een monument ook geen waarde.
@ Koel Hoofd
Laten we hopen dat Scherfschutter, in zijn jeugdig enthousiasme, toch een beetje gelijk heeft en dat de mens langzaam maar zeker vooruitgang boekt. Niet alleen onze wielen worden steeds beter, ook het kanibalisme hebben we achter ons kunnen laten.
@Scherpschutter Geen racisme meer? Bekijkt u wel eens iets vanuit een ander perspectief? Of verdiept u zich in onderzoek? Dat u geen discriminatie ervaart is prettig voor u. Maar als anderen dat wel ervaren, lijkt me dat iets om op te lossen. Ik snap uw haat tegen fietsers, subsidies en natuur niet, maar toch is het goed dat u gehoord wordt. Dat u alleen aan uzelf kan denken, siert u niet.
Dat “onze gezamenlijk geschiedenis en de pijn” laat ik me niet aanpraten, niet door een overheid in Den Haag en netzomin door een gemeenteraad van Utrecht.
@Hans B,
Wie niet verbindt, die polariseert. Laat dat eens goed tot u doordringen.
@ Wim Vreeswijk
Er is een verschil tussen slavernij en economische uitbuiting. In het geval van slavernij worden mensen hun status als mens ontnomen en worden ze gereduceerd tot handelswaar (of oorlogsbuit in andere culturen) en beschouwd als niet veel meer dan vee, juridisch en moreel.
@ Scherpschutter die schrijft:
‘ Laten we in ieder geval even wachten tot de laatste persoon die WOII heeft meegemaakt is overleden. Kunnen we de herdenkingen daarna direct afschaffen en de monumenten verwijderen. Het heeft z’n doel wel gediend’.
Mijn vraag: wel doel hebben deze herdenkingen en monumenten dan volgens u gediend?
@Ton 17:19
Je kunt de Domtoren natuurlijk niet vergelijken met een monument.
@Utrechtvoorutrecht 19:04
Ik zeg niet dat er geen racisme meer is. Ik zeg dat racisme in het Westen op sterven na dood is. Wie de geschiedenis van racisme bestudeert en de huidige stand van zaken in Westerse samenlevingen bekijkt kan niet anders concluderen dan dat racisme aan de levensbeademing ligt en alleen nog in leven wordt gehouden door politici met electorale belangen, ras-hosselaars en mensen die een superieur gevoel krijgen van anderen voor racist uitmaken.
Het aller aller allerlaatste restje racisme onder een paar gestoorden verdwijnt de komende decennia vanzelf wel….Racisme is zo goed als volledig opgelost en wel in een ongelofelijk recordtempo ook. Slechts een paar generaties heeft het gekost.
@Hans 09:21
Twee doelen, Hans. 1) Mensen eraan herinneren dat oorlog voeren barbaars en inhumaan is. 2) Troost bieden aan de overlevenden. Missie 1 is geslaagd: we voeren in Europa geen oorlogen meer. Missie 2 is ook geslaagd. We hebben de overlevenden troost geboden.
Tijd om de bladzij om te slaan als de laatste overlevende is overleden. Hetzelfde met dat hele slavernijverleden dat nog veel verder voor WOII plaatsvond…Slavernij vindt op geen enkele manier nog weerslag in de hedendaagse realiteit. Wat is het punt van dit maar openbaar blijven herdenken?
Geschiedenisonderwijs zou moeten volstaan voor herdenking en de lessen in leven houden.
Scheprschutter is weer eens in een koekoekbui.
We hebben in Europa geen oorlogen meer?
Nou, volgens mij was de verschrikkelijke ellende in het voormalig Joegoslavië 25 jaar geleden nog bezig. In Kosovo en Albanië duurde het nog net iets langer. Dat is niet nu, maar wel vrij recent.
Dan hebben we natuurlijk te maken met een oorlogissutiatie in Oekraïene dat geografisch gezien bij Europa hoort.
Daarnaast worden er cyberoorlogen gevoerd door trollen, zwaar gefinancierd door o.a. Rusland, om de publieke opinie via sociale media in het westen op te hitsen en te polariseren. We zien deze trollen dagelijks bezig en ze ook dagelijks succes hebben, aangezien agendapunten op de trollen-agenda steeds vaker het echte debat ingetrokken worden en we sterk polariserende discussies kennen tot in de 2e kamer aan toe. Dit is gewoon de moderne manier van oorlogvoeren, die flinke maatschappelijk ontwrichting tot gevolg kan hebben. Koude Oorlog 2.0.
Aan het feit dat vele mensen het nog willen hebben over het slavernijverleden kun je al zien dat het dit slavernijverleden nog wel degelijk tot de dag van vandaag doorwerkt in onze samenleving. Anders zouden een flink aantal mensen het er niet over willen hebben en niet pleiten voor herreineringsvieringen en herrineringsmonumenten. Het feit dat men het er over heeft, maakt dat het nog aanwezig is.
@ Scherpschutter
M.b.t. herdenkingen van WO II en volkerenmoord in het bijzonder zijn uw opvattingen schraal en ontberen elke diepgang. Ze getuigen ook van een gebrekkige feitenkennis. Herdenkingen, monumenten en de daarbij behorende rituelen verdiepen het collectief geheugen van een land, van een bevolking, van een continent, van de wereld als mensengemeenschap in haar geheel. Geschiedenisonderwijs op school, hoewel van groot belang, volstaat niet in deze. Er zijn namelijk ook mensen die niet naar school gaan, nooit maar school zijn gegaan of die wat in de les werd overgedragen, ooit – niet hebben onthouden / tot zich door hebben laten dringen. Rituelen, plechtigheden en monumenten, van een bescheiden beeldje van Anne Frank op tot en met een plek als monument Kamp Westerbork, of het holocaustmonument in Berlijn helpen om nooit te vergeten en om eraan bij te dragen dat herhaling in godsnaam voorkomen wordt. Van grote, onschatbare waarde dus. U creëert bovendien een valse tegenstelling door te suggereren dat we niet door kunnen gaan met ons leven (‘de bladzijde omslaan’) wanneer wij als mensheid monumenten oprichten, herinneringsbakens in de tijd creëren en deelname organiseren, collectief aan rituelen en plechtigheden die bedoeld zijn om onszelf te richten op het voorkomen van onmenselijkheden zoals die in de recente geschiedenis hebben plaatsgevonden. Tot slot: er bestaan lange, zeer lange lijsten van genocide-gerelateerde gebeurtenissen door de eeuwen heen tot en met de meest recente geschiedenis aan toe. Uw argument als zou dit nu achter ons liggen is daarom zacht gezegd niet valide. Genocide kent geen grenzen qua tijdperk en plek, helaas. Recent, vers in het geheugen ligt Srebrenica waar de deportatie en het massale uitmoorden van moslimannen plaatsvond, het brandschatten van dorpen door Servische milities en het verkrachten en doden van moslimvrouwen door de troepen van Mladic. Nog maar 25 jaar geleden, binnen de buitengrenzen van Europa.
Nee beste Scherpschutter, uw pleidooi om te stoppen met herdenken, om monumenten af te schaffen en e.e.a. te framen als troostmiddel voor de oudjes, kortom uw pleidooi om dit krachtige herinneringsmiddel van spijt, berouw en het daaraan verbonden vaste voornemen van ‘nooit weer’ te schrappen (om het voortaan droogweg te verbannen naar de schoolboekjes deugt van geen kanten.
@JJ 12:35
Dat is dan vast omdat we niet genoeg monumenten hebben gebouwd! Want als we dat wel hadden gedaan dan zouden die oorlogen er niet zijn? Zucht…
Ondanks uw oppervlakkige spielerei met geografie en semantiek heeft u mijn punt vast en zeker begrepen. We zijn in het Westen (en u begrijpt ook vast en zeker dat Albanie en Joegaslavie daar in die tijd niet toe gerekend mogen worden) oorlog en slavernij ontgroeid…Het is klaar.
@Hans 14:56
Misschien schat ik de rest van de mensheid wel te hoog in, Hans. Dat zou kunnen. Ik heb persoonlijk in ieder geval echt geen monumenten nodig om te weten dat oorlog immoreel is en het niet ‘goed’ is om het lijf en goed van andere mensen te schenden. Dat kan ieder zelfstandig denkend mens ook wel bedenken.
Maar wellicht is het inderdaad wel zo dat enorm deel van onze bevolking inderdaad niet in staat is om de logische, rationele en heldere gedachte te formuleren dat wij mensen andere mensen simpelweg met rust moeten laten, al zou dat vanaf een bescheiden IQ van 85+ toch best mogelijk moeten zijn, denkt u niet? Als je slim genoeg bent om je reet af te vegen dan ben je ook slim genoeg om te leren dat je andere mensen geen geweld aan moet doen.
Vergeef me deze ietwat cynische reactie op je semantische en emotionele overdaad Hans, maar ik word er wel eens moe van dat mensen elkaar als onderontwikkelde kleuters zien die bij het handje genomen moeten worden om bij een symbolische stapel stenen op plechtige wijze door een schoolmeester-type toegesproken te moeten worden over alle verschrikkingen om te voorkomen dat we elkaar de hersens inslaan….
Maar goed Hans. Als u werkelijk denkt dat mensen behandelen als een stel geretardeerde 8-jarigen een oplossing vormt in het bijbrengen van het enige dat je jongeren hoeft te leren (het Non-Agressie Principe) dan gun ik u die gedachte zonder meer.
Ik hou het er persoonlijk op dat wij mensen in het Westen oorlog en racisme ontgroeid zijn, we zelf ook wel kunnen nadenken en een stapel stenen (of wat voor een monument dan ook) niet de mythologische eigenschappen heeft om op een of andere magische wijze oorlogen te voorkomen.
Beste Scherpschutter,
‘We hebben de les intussen wel geleerd’
Je weet dat we dat na WO I ook zeiden ?
Waarom toch die drammerigheid om het niet over het slavernijverleden te willen hebben, maar wel de neiging hebben om de geschiedenis vam Nederland te laten beginen rondom de VOC-tijd (en deze nog te verheerlijken ook, dus niet met een objectieve blik te willen kijken)? Iedereen weet toch dat de wortels van het huidoge Nederland gevormd zijn in de periode Lodewijk-Napoleon. Stastsrechterlijk, geografisch en ook met name cultureel. Het huidige moderne Nederland is toen gevormd.