Fayaaz Joemmanbaks is voorzitter van Colored Qollective: een Utrechtse stichting die zich inzet voor een veilige omgeving voor queer-personen van kleur. Op 5 mei won Colored Qollective de Diversiteitsprijs en daarmee ook 5.000 euro. De Utrechtse prijs wordt sinds 1995 uitgereikt aan initiatieven die zich inzetten voor een inclusieve samenleving. In 2018 begon Colored Qollective als een vrijwilligersorganisatie en in 2020 werd het een echte stichting. Fayaaz is een van de oprichters. We vroegen hen waarom er een platform voor queer-personen van kleur moest komen en waar hen tot rust komt in Utrecht.

Hoe was het om de prijs te krijgen? 

“Heel gaaf. Het is heel fijn om deze erkenning te krijgen. We zijn een activistische organisatie. Dat schuurt of botst soms met de gevestigde organisaties. We gaan de barricades op en spreken ons uit. We zijn queer-personen van kleur en hebben ook te maken met bijvoorbeeld racisme en islamofobie. En dus spreken we ons daar ook over uit. Alleen begrijpen mensen dat niet altijd. We worden regelmatig in een hokje geplaatst als ‘boze activisten’, maar dat is een vertekend beeld. Mensen vergeten vaak dat we achter de schermen dagelijks bezig zijn, de meesten van ons vrijwillig. Deze prijs bevestigt dat we goed bezig zijn. Het is mooi om te zien hoe we gegroeid zijn als organisatie.”

Jullie willen zorgen voor een veilige plek voor queer-mensen van kleur. Hoe doen jullie dat? 

“We bieden een fysieke ruimte voor queer-personen van kleur. Een ruimte om bij elkaar te komen, elkaar te spreken en herkenning en erkenning te vinden. We organiseren maandelijks besloten bijeenkomsten. Daar krijgen we wel eens kritiek op, maar we hebben daar onze redenen voor. Soms wil een groep alleen even met elkaar zijn, zonder inmenging van anderen. Soms zijn die bijeenkomsten laagdrempelig: een filmavond of in een park. Maar het zijn ook inhoudelijke workshops over antiracisme, post-kolonialisme of Palestina. Verder bieden we psychosociale dienstverlening door een psycholoog en sociaal werker. Met spreekuren, maar mensen kunnen hen ook benaderen voor een afspraak. Soms hebben we zelfs wachtlijsten. Het gaat veel over eenzaamheid, depressie en interculturele conflicten.”

Waarom moest er specifiek een platform voor LHBTQIA+-personen van kleur komen?

“Er zijn al veel queer-organisaties die zich proberen in te zetten voor alle queer-personen. Dat lukt niet altijd goed genoeg. Er zijn meerdere communities, waaronder queer-personen van kleur die zich niet thuisvoelen in de gevestigde organisaties. De één richt zich bijvoorbeeld meer op feestjes, wat natuurlijk ook nodig is. De ander richt zich misschien meer op homomannen, lesbische vrouwen of op transpersonen, de ander weer op mensen met een beperking. Er was nog geen organisatie in Utrecht voor queer-personen van kleur. We kregen ook signalen vanuit het veld dat dit nodig was. We zijn zelf de doelgroep van onze stichting en kennen veel mensen die behoefte hadden aan een veilige omgeving en een plek waar ze andere queer-personen van kleur konden ontmoeten.”

Hoe ging dat in het begin?

“Vanaf dag één was er al een grote opkomst bij de bijeenkomsten. Er kwamen zo’n dertig mensen naar de eerste bijeenkomst. Voor een stad als Utrecht en zo’n specifieke doelgroep is dat relatief veel. Mensen bleven terugkomen. De gemeente benaderde ons en vroeg of we samen wilden werken. We begonnen zonder geld en zonder locatie, maar het was een succes. Dat zag de gemeente ook.”

Waar kom je tot rust in Utrecht?

“Ik woon in de buurt van het Griftpark. Daar loop ik af en toe heen, via de achterkant. Daar bij het water is het lekker rustig. Ook ga ik soms bij de gracht naar beneden en loop ik over de werven onder de brug. Ik hou van de rust.”

Waar kan je culinair genieten in Utrecht?

“Ik hou van de Kanaalstraat. Daar kan je veel halal eten, dat is voor mij belangrijk. Maar je kunt er van alles vinden en de sfeer is heel prettig. Je kunt er lekker en goedkoop eten, bijvoorbeeld bij Helal. Verder zit er tegenover TivoliVredenburg een heel fijn Indiaas restaurant: Namaskar.”

Wat is jouw mooiste herinnering aan Utrecht?

“Ik woon hier inmiddels tien jaar. Toen ik uit Suriname kwam, ben ik meteen in Utrecht gaan studeren. Ik heb veel mooie herinneringen hier in de stad, zoals het ontmoeten van mijn eerste geliefde, het behalen van mijn masterdiploma, de eerste bijeenkomst van Colored Qollective waar we met zijn dertigen in een cirkel zaten en ons statement op de Canal Pride. We hadden een activistische boot. De meeste boten waren aan het feesten, prima, maar wij hadden onder meer statements over Palestina en Black Lives Matter.”

Waar ben je trots op als Utrechter?

“Je ziet dat er, net zoals onze stichting, steeds meer grassroots community-initiatieven ontstaan: initiatieven voor en door een gemeenschap. Zo was een van de andere genomineerden bijvoorbeeld ontmoetingsplek De Voorkamer. Ook zijn er vaker demonstraties op het Jaarbeursplein of in een park. Daar waar het nodig is, spreken we ons altijd uit.”

Utrecht is…
“… op weg naar gelijkwaardigheid.”