Het is dit jaar vijftien jaar geleden dat de Utrechtse cabaretier Herman Berkien overleed. Bart Grimbergen maakte samen met Floris Meinardi een documentaire over hem: ‘De clown van Utereg’. Bij het grote publiek is Berkien vooral bekend als zanger van het volkslied van Utrecht. Hij voegde namelijk het lied ‘Als ik boven op de Dom sta’ van Rijk de Gooijer samen met ‘Utereg me stadsie’. Het wordt nog steeds afgespeeld voor elke wedstrijd van FC Utrecht. Ook staat er een standbeeld van hem op het Ledig Erf. Voor de documentaire sprak Bart onder meer de weduwe van Herman, maar ook vrienden en oud-collega’s, zoals Tineke Schouten, Han Peekel en Joris Linssen. Op 28 augustus was de première in het Louis Hartlooper Complex. We vroegen Bart wat hij leerde van de documentaire en wat zijn mooiste herinnering is aan de stad.

Waarom wilde je graag een documentaire over Herman Berkien maken?

“Ik heb eerder een documentaire gemaakt over Oh Oh Den Haag, het volkslied van Den Haag. Daar kom ik vandaan, maar ondertussen woon ik ruim 35 jaar in Utrecht. Utrecht heeft ook een volkslied en ik was benieuwd hoe dat is ontstaan. En van wie is dat eigenlijk? Ik deed wat research en Herman had een interessante persoonlijkheid. Ik heb Floris erbij betrokken en hij was meteen enthousiast. Hij is cameraman, editor en kent de Utrechtse cabaretwereld. Vrij snel werd duidelijk dat er wel een verhaal in zat. Er is eerder al een boekje over Herman verschenen, maar ik wilde weten wie hij echt was.”

Waarom heet de documentaire ‘De clown van Utereg’?

“Hij voelde zich een clown en hij schilderde ook clowns. Daar begint de film ook mee: met een zelfportret van hem als clown. Naar buiten toe wilde hij graag de komiek uithangen, maar daarachter zat meer. Verder was en is hij altijd een Utrechtse jongen gebleven.”

Heb je nieuwe dingen over hem geleerd?

“Vooral over de moeilijke kant van zijn leven. Zo bleek hij allerlei angsten en fobieën te hebben. Hij had bijvoorbeeld waterangst, waardoor optreden in het hele land lastig werd. Er moesten speciale routes voor hem worden uitgestippeld. Dat maakte landelijk doorbreken moeilijk. Hij had een zwaarmoedige kant met depressieve periodes. Die wilde hij nooit graag laten zien: hij liet altijd zijn vrolijke kant zien in het café.”

Wat vind je zo leuk aan dit werk?

“Ik ben ooit als redacteur begonnen. Het is leuk om mensen te ontmoeten en erachter te komen wat ze drijft. Ik heb dan ook lang bij Man Bijt Hond gewerkt. Sinds vijf jaar werk ik als zelfstandig producent. Nu vind ik het leuk om zelf dingen te regelen, research te doen en te bedenken hoe je het in beeld gaat brengen. Ik stuit op dingen die ik interessant vind en waarvan ik me afvraag: hoe zit het precies? Het zijn verhalen die ik graag zelf wil vertellen.”

Met welk idee wil je hierna aan de slag?

“Een verhaal over Joodse onderduikers in Utrecht. De vader van zanger en pianist Ruben Hein, Peter Hein, heeft als kind op twintig verschillende plekken onderdoken gezeten in Utrecht. Hij en zijn ouders hebben de oorlog op wonderbaarlijke wijze overleefd. Ze zijn een paar keer op het nippertje ontsnapt. Het is een bijzonder Utrechts verhaal.”

Hoe en wanneer was je voor de eerste keer in Utrecht?

“Dat was in de jaren 70. Ik was dertien of veertien en mijn broer woonde hier op kamers. Een van de dingen die me is bijgebleven, is dat ik dacht: wat staan hier veel fietsen op straat. Een aantal jaren later woonde ik in een kraakpand in Amsterdam, maar daar moesten we uit. Ik kon bij een vriend wonen op de Domstraat, direct onder de Dom. Dat beviel goed.”

Wat is jouw mooiste herinnering aan Utrecht?

“Ik ben getrouwd in de jeugdherberg aan de rand van Amelisweerd. Onze gasten konden ook blijven slapen. Iedereen moest verkleed komen. Ik was verkleed als Napoleon, mijn vrouw als Joséphine. De broer van Napoleon heeft namelijk even op het landgoed van Amelisweerd gewoond. Het was een bijzonder geslaagd feest dat duurde tot de volgende ochtend.”

Wat was het beste optreden dat je ooit in Utrecht gezien hebt?

“Dat was Prince in de Galgenwaard. Iedereen moest gekleed in peach-kleuren komen. Die man was een fenomeen. Het was een geweldig optreden. Niet alle artiesten kunnen een publiek goed live vermaken, maar hij kon dat echt.”

Wat is je lievelingsplek in Utrecht?

“Ik zit graag bij Café de Zaak aan het Stadhuisplein. Ik vind dat je daar lekker een biertje kan drinken. Het is een leuke plek om te zitten en met vrienden te lullen of voor je uit te kijken en de mensen voorbij zien komen.”

Utrecht is…

“… gewoon een gezellig stadsjie.”