Allemaal Utrechters is een reeks interviews met in het buitenland geboren Utrechters. We vragen ze naar hun achtergrond en hun ideeën over Utrecht en tonen zo de diversiteit van onze stad. De reeks is een samenwerking van DUIC en Culturele Zondagen, mogelijk gemaakt door Stichting Dialoog en Gemeente Utrecht. We streven ernaar alle Utrechtse nationaliteiten te portretteren. Deze keer: Ana Trajanovska (32) uit Macedonië.

Ze verwachtte een land vol bloemen en kreeg een land vol keuzes. Op haar 19e, in 2004, kwam ze naar Utrecht om communicatiemanagement te studeren. De supermarkten, alle producten, de keuzevrijheid – ze deden haar denken aan het Macedonië uit haar kindertijd, toen het nog Joegoslavië was, waar het communisme heerste en ‘we alles hadden’. Verder leek Nederland in niets op haar vaderland.

Ze kwam, zegt Ana zelf, uit een kleine wereld. Zo had ze nog nooit iemand met een andere huidskleur gezien. “Ik heb een hele Nederlandse les naar de gezichtslijnen, het haar en de ogen van een Aziaat zitten kijken!” (overigens is Ana groot fan van Azië geworden, zéker van de keuken; ze komt vaak bij Toko Mitra aan de Lange Viestraat en Tai Soen op Hoog-Catharijne). En toen ze na een paar jaar een keer terug was in de Macedonische hoofdstad Skopje, ging een gesprek met vriendinnen moeizaam. Ana had een mening gekregen, over politiek bijvoorbeeld. Maar haar vriendinnen zeiden: ‘Je kunt niet meepraten. Je bent te veel veranderd.’

Ana was vernederlandst. “In Macedonië praat iedereen door elkaar, met passie en overtuigingskracht. Dat kan heel gezellig zijn; Macedoniërs zijn warm en charismatisch, maar ik merkte dat het gespreksniveau in Nederland hoger ligt. Hier doet je mening ertoe, je luistert naar elkaar. Daar heb ik erg aan moeten wennen.”

Het ruimdenkende Nederland past bij Ana. Ze was altijd al een beetje anders, denkt ze. Zelfs dan haar tweelingzus, die in Macedonië is gebleven – ze missen elkaar wel, maar gek genoeg heeft de afstand hen dichter bij elkaar gebracht. Ana heeft hier veel vrienden; haar beste vriendin ontmoette ze al in jaar één. “Zij komt uit een écht Utrechts gezin. Die echte, ‘volksere’ Utrechters zijn gezellig, ze lijken best op Macedoniërs.”

Keuze gemaakt
Nederland is een prestatiemaatschappij, heeft Ana gemerkt. Na een master in Engeland keerde ze terug naar Utrecht. Ze vond daar na een tijd werk als acccountmanager, maar had drie jaar later opnieuw moeite met het vinden van een vaste baan. In 2013 deed ze nóg een studie: arbeidspsychologie. “Die moeilijke periode zie ik nu als een blessing in disguise, want ik ging me eindelijk op persoonlijk niveau ontwikkelen, in plaats van intellectueel. Ik ging na: wat zijn mijn waarden? Daar bleken ‘presteren’ en ‘concurreren’ niet bij te horen. Ik wilde werken aan mijn geluk én dat van anderen. Toen heb ik mijn coaching- en yogaschool Jiva in Hoograven geopend en ben ik meer gaan reizen.”

Een yogavakantie in Nepal in 2015 heeft Ana spiritueler gemaakt, of eigenlijk de zware aardbeving toen, waarbij duizenden mensen omkwamen. Ana werd geëvacueerd en probeerde op een strand in Thailand de shock te verwerken. Dat had helaas meer tijd nodig, maar nu gaat het goed. “De ervaring bevestigde wat ik net had geleerd: je mag niet vergeten wat voor jou belangrijk is.”

In het land van keuzes heeft Ana haar keuze gemaakt; ze hoopt Utrechters individueel en wie weet in de toekomst met groepen tegelijk, ‘uit hun hoofd te halen en in contact te brengen met zichzelf’. “Dat verdienen ze.”

Jezelf of iemand anders aandragen voor Allemaal Utrechters kan! Mail naar redactie@duic.nl