Fotograaf Maan Limburg is bezig met een boek en expositie over de gebouw-overschotten in Japan: The Lost World (verwacht in mei 2022). In Nederland is de woningmarkt zo krap dat er massaal woonprotesten ontstaan, ook in Utrecht. Maan ontdekte daarentegen in Japan een compleet andere wereld. Daar is juist grootschalige leegstand door vergrijzing, de trek naar de steden en voorkeur voor nieuwbouw een schrijnend probleem. Het contrast tussen de Nederlandse wooncrisis en verlaten plekken in Japan inspireerde Maan. We vroegen haar waarom ze het zo’n interessant onderwerp vindt en wanneer ze voor de eerste keer in Utrecht was.

Hoe ben je op het idee gekomen voor dit project?
“In 2018 en 2019 ben ik een maand naar Japan geweest. Ik reisde rond in een busje en heb veel gefotografeerd. Door zo te reizen kwam ik meer op het platteland. Daar staan de meeste van die verlaten huizen. Ik kwam al die huizen tegen en raakte erdoor gefascineerd. Al dat beeld is me heel dierbaar, maar ik deed er niks mee. Door corona kon ik er eindelijk tijd voor maken.”

Waarom vind je het zo’n interessant onderwerp?
“De fascinatie komt doordat ik uit een land als Nederland kom waar zo’n woningtekort is. Als je het met Japanners over de leegstand daar hebt, vinden ze dat niet raar. Ook in Duitsland en België is er veel leegstand. Alleen Nederland kent dit bijna niet: 6 procent van onze kantoorpanden staat leeg, maar erg weinig woonruimtes. Daar hebben we de ruimte niet voor en alles wat we hebben wordt herontwikkeld, soms tot in den treure. Op het Japanse platteland is veel leegstand, maar midden in een grote stad als Tokio staan ook lege panden. Het is interessant om dat te zien en te vergelijken met ons land. Op veel plekken stond de inboedel er ook nog. Hier zouden we alles verkocht hebben of zou het worden vernield. Dat heb je daar niet: er is (bijna) geen graffiti, inbraak of vernieling. Voor een Nederlander heeft het aan alle kanten wat surrealistisch als je daar staat. Het zijn vaak rustige plekken en gekke ruimtes die meestal een beetje stinken. Het was heel bijzonder om daar te zijn.”

Tekst loopt door onder afbeelding

Jouw werk wordt wereldwijd verkocht en geëxposeerd. Waar bijvoorbeeld?
“De laatste expositie in het buitenland was in een nachtclub in Hongkong. Die is inmiddels jammer genoeg failliet door corona. Het was een plek waar ze exposities hadden, maar waar je ’s avond ook uit kon gaan. En dan veel uitbundiger aangekleed dan een heleboel uitgaansplekken in Nederland. Nederlanders hebben meer zoiets van: ‘Doe maar normaal, dan doe je al gek genoeg’.”

Hoe zou je jouw fotografiestijl omschrijven?
“Ik hoor van andere mensen dat mijn stijl rauw en dromerig tegelijk is. Er zit zowel iets surrealistisch als iets rauws in. Ook als ik portretten van mensen maak. Dat kan in de compositie, kleur of pose zitten. Bij dit project is het allemaal vrij rauw beeld, maar zoals ik het gefotografeerd heb maak ik er hopelijk ook iets dromerigs en moois van.”

Hoe en wanneer was je voor de eerste keer in Utrecht?
“Ik ben hier geboren en niet meer weggegaan. Voor corona was ik veel op reis naar verre oorden. Mijn droomdoel was een half jaar in het buitenland en een half jaar in Nederland. Utrecht is dan een hele fijne thuisbasis.”

Tekst loopt door onder afbeelding

Wat mist Utrecht?
“Ik woon in Overvecht en daar mis ik het om wat leuks te kunnen doen. Je hebt niet echt kroegen, restaurant of culturele plekken. Je hebt het ZIMIHC Theater en daar houdt het ook wel een beetje mee op. Verder vind ik het zonde dat de stad steeds minder ruimte lijkt te maken voor creatieve plekken. Alles wordt omgevormd tot steeds nettere en duurde werkplekken. Dat is voor veel jonge makers niet echt te doen. Het is zonde van de creatieve sector die we hier hebben.”

Waar kom je tot rust in Utrecht?
“Door een stukje door de stad te fietsen. Bijvoorbeeld door een rondje door mijn wijk te maken. Verder ga ik graag naar Amelisweerd of Park de Gagel en al het groen eromheen. En elke keer als je in het buitenland bent geweest, is het mooi om te realiseren wat voor een mooie oude binnenstad we hebben.”

Waar haal je je inspiratie vandaan in Utrecht?
“Ik ga graag naar het bos, maar ook als ik in de stad loop kom ik altijd wel weer een kleur tegen die ik fantastisch vind. Of een raar beeld dat ik later weer kan gebruiken. Ook zijn er in Utrecht ontzettend veel leuke en creatieve mensen: vrienden of kennissen die iets vets doen.”

Utrecht is…
“…mijn thuisplek.”