In Utrecht zit sinds 1997 een van de beste bedrijven ter wereld op het gebied van geautomatiseerd vervoer. 2getthere sloot onlangs een megacontract in Dubai en komt in 2018 met de ‘parkshuttle’ in Capelle aan den IJssel. Toch is het bedrijf bij veel mensen nog relatief onbekend. Operationeel directeur Robbert Lohmann: “Binnenkort krijgen we een plek in Utrecht om de nieuwe voertuigen te testen.”

Het Utrechtse bedrijf maakte vorige maand bekend dat 2getthere het grootste zelfrijdend transportsysteem ter wereld aan zal leggen. Het systeem gaat Bluewaters Island, een kunstmatig eiland in aanbouw, voor de kust van Dubai verbinden met het metronetwerk van de stad en kan maximaal vijfduizend passagiers per uur vervoeren over een afstand van 2,6 kilometer. Lohmann noemt het een nobele taak om de toeristische trekpleister te gaan voorzien van het nieuwe transportsysteem.

Het nieuw opgespoten eiland krijgt het hoogste reuzenrad ter wereld. “Als het niet het hoogste, snelste of beste is, hoeft het niet in Dubai. Het is daar altijd de overtreffende trap en het eiland is een schitterende bestemming”, vertelt Lohmann enthousiast. Is 2getthere ’s werelds beste bedrijf in zelfrijdend vervoer? “Wij vinden van wel, ja.” En er zal wel wat in zitten; de ontwikkelaar van het eiland kwam al snel uit bij 2getthere. De bedoeling is dat het aantal auto’s dat naar het eiland gaat, wordt teruggebracht. Bovendien moet vervoer naar het eiland ‘een beleving worden’.

Het systeem naar Bluewaters Island zal bestaan uit 25 automatische voertuigen die elk 24 personen kunnen meenemen. Een ritje naar de stad, over een speciale baan, duurt zo’n vierenhalve minuut. Met een capaciteit van vijfduizend passagiers per uur is dit het grootste autonome vervoerssysteem tot nu toe.

In de maak: 25 autonome voertuigen voor Dubai en zes voor Capelle aan den IJssel

Parkshuttle

Eerder dit jaar werd bekend dat 2getthere ook in Capelle aan den IJssel een wereldprimeur te pakken heeft; vanaf 2018 gaat de ‘Parkshuttle’ tussen het gewone verkeer rijden, zonder dat er een chauffeur in het voertuig aanwezig is. “Er zijn verschillende markten op het gebied van autonoom vervoer. Grofweg kun je drie segmenten onderscheiden”, legt Lohmann uit. “Het oudste, meest traditionele segment zijn de automatische treintjes met vaak een rails. Daar valt ook het project in Dubai onder. Het andere uiterste is een zelfrijdende auto tussen het reguliere verkeer. Daar zijn bijvoorbeeld Uber en Google veel mee bezig.” En daartussenin zit het middensegment: autonoom vervoer tussen het normale verkeer, maar op een aparte baan, zoals een busbaan.

En dat zagen we al in Capelle aan den IJssel, waar sinds zo’n vijftien jaar bussen van 2getthere rijden. De route wordt uitgebreid in 2020. In het huidige systeem rijdt de bus enkel over een aparte baan, waar de rijrichtingen niet gescheiden zijn door een middenberm. Daarnaast moet ook de techniek worden vernieuwd. Lohmann: “Hij wordt nog steeds als innovatief gezien, maar wij vinden hem zelf verouderd. Het traject is goed geschikt om verder door te trekken.” Lohmann ziet het vervoermiddel vooral als een schakel in het bestaande openbaar vervoer. “Het is uitermate geschikt voor voor- of natransport. Als er een korte verbinding nodig is, van bijvoorbeeld twee kilometer, moet je dat een buschauffeur niet aandoen. Dan heb je het over het bekende ‘rondje rond de kerk’.”

Wel zijn er volgens de operationeel directeur veel situaties waarin een menselijke inbreng van belang is. “Bij een druk punt waar bijvoorbeeld kinderen onverwacht oversteken, heb je menselijke inschatting nodig. En in de stad heeft de buschauffeur ook de rol van gastheer. Met die aspecten moet je rekening houden.”

De grote techbedrijven lopen volgens Lohmann nog tegen allerlei onverwachte problemen aan, of ze zijn te afhankelijk van zichtlijnen. “Als het hard regent kunnen die systemen niet rijden, terwijl uit onze ervaring blijkt dat passagiers juist met slecht weer met de bus willen.”

Oost en west

Sinds 2003 is het bedrijf actief bezig met marketing in het Midden-Oosten. Naar eigen zeggen vooral omdat er meer projecten op het gebied van autonoom vervoer zijn, met minder beslissers: “Je hebt vaak te maken met één man of vrouw die een beslissing neemt. Dat maakt de gesprekken makkelijker. In Singapore of de Emiraten zijn ze gewend om internationaal zaken te doen. Het zijn echte handelaars.” Vijf jaar later maakte het bedrijf ook de stap om in het Verre Oosten meer voet aan de grond te krijgen.

Volgens Lohmann wordt zijn bedrijf vooral door klanten geholpen om steeds net ver genoeg vooruit te blijven ten opzichte van concurrentie in de markt. “Nadat we twintig jaar geleden een eerste applicatie op Schiphol hadden geïntroduceerd, kwam vervoerder Connexxion met de opmerking: ‘Geweldig, maar het heeft niet het comfort van een bus’. De tweede generatie voertuigen die we produceerden, had die comfort wel.”

Inmiddels is ook de oversteek gewaagd naar Silicon Valley. “Amerika is een gigantische markt. Een lokaal verkoopkantoor was noodzakelijk; je haalt projecten binnen als je zo nu en dan op de deur kunt kloppen en binnenstappen. Het fungeert ook een beetje als verkenningspost, om van daaruit te kunnen signaleren waar wij in Nederland op in kunnen springen.” Hoewel de jarenlange ervaring en grote opdrachten blijven binnenstromen, zegt Lohmann geen groot bedrijf te leiden. “We zijn met een man of vijftig en streven het ook niet per se na om groot te zijn – we willen grote opdrachten binnenhalen. De komende twee jaar verwacht ik wel te groeien naar zeventig man, want er komen weer nieuwe projecten aan.” Momenteel worden 25 voertuigen voor Dubai gemaakt en zes voor Capelle, maar naar alle waarschijnlijkheid staat er nog een order van vijftig stuks op de verlanglijst van een nieuwe klant.

Er is geen sprake van om uit Utrecht te vertrekken. Lohmann zegt tevreden: “We voelen ons hier welkom en hebben met de gemeente Utrecht en Economic Board Utrecht bovendien twee heel prettige gesprekspartners. Binnenkort krijgen we een plek in de stad om onze nieuwe voertuigen voor Capelle aan den IJssel en Dubai te testen.”

De gemeente had in Utrecht ook al graag een project van 2getthere geïntroduceerd, maar Lohmann legt uit dat het wel een meerwaarde moet hebben. “Het zou goed kunnen in Utrecht Science Park of in Leidsche Rijn tussen de stations, The Wall en het ziekenhuis. Ik hoop dat we in Utrecht zo’n project kunnen aangaan. Maar het moet dus wel passen.” Binnenkort staat er weer een sessie gepland met de gemeente. De kans dat we in Utrecht de innovaties van 2getthere van dichtbij kunnen zien, komt dus wat dichterbij.