Utrecht heeft voorzichtige plannen om een windmolenpark aan te leggen in het poldergebied Rijnenburg. Omwonenden zijn geschrokken en hebben gelijk een petitie ingediend bij de Utrechtse wethouder Lot van Hooijdonk. Wat zijn de plannen en de voor- en nadelen? Wij vroegen het betrokkenen.

Rijnenburg is de polder ten zuiden van de A12 en ten westen van de A2 en ligt ingekapseld tussen De Meern, Nieuwegein en IJsselstein. Bewoners van de vier plaatsen zijn niet allemaal blij met de plannen van de gemeente Utrecht om hier windmolens te plaatsen. De groep ‘Buren van Rijnenburg’ vertegenwoordigt deze onvrede en heeft vorige week een petitie aangeboden aan wethouder Lot van Hooijdonk.

In Rijnenburg wordt tot 2030 niet gebouwd. Hierna is het mogelijk dat er in het gebied negenduizend woningen komen. Dit ‘pauzegebied’ zou dus tijdelijk benut kunnen worden voor het opwekken van groene stroom in de vorm van zonne- en windenergie. Momenteel is de gemeente Utrecht bezig met een reeks stadsgesprekken om betrokkenen te laten meepraten over de plannen.

‘Gebrekkige communicatie’

Niet iedereen staat te springen bij het idee van een windmolenpark. Frans Vleugel, woordvoerder van Buren van Rijnenburg en betrokken bij de Stichting Wijkoverleg Galecop, vindt dat de gemeente Utrecht erg ‘gekleurd’ is in het proces. “Bij het tweede stadsgesprek waren er heel veel mensen van Rijne Energie, de gemeente en Eneco, maar slechts een paar bewoners van het gebied. Er zouden een stuk of drieduizend uitnodigingen verstuurd zijn, waarvan ik er één heb gehad, maar een hele hoop mensen hebben niets ontvangen”, vertelt Vleugel.

Vleugel hekelt de communicatie tussen de gemeente Utrecht en betrokkenen. “Onze inbreng werd totaal niet meegenomen in de plannen. De gemeente moet A: de juiste mensen uitnodigen en B: naar ze luisteren”, zegt hij. De grootste tegenargumenten voor windturbines dicht op een woonwijk zijn volgens hem geluidshinder, slagschaduw en invloed op het leefgenot.

“Je kunt nog beter naast een treinspoor wonen dan naast een windmolen met zo’n constant doordringend geluid van lage frequentie”

“Er ontstaan zelfs chronische aandoeningen door”, vertelt hij. “Oorsuizen, slapeloosheid, hoofdpijn, duizeligheid, tal van ziektes. Er zijn genoeg wetenschappelijke rapporten over. Je kunt nog beter naast een treinspoor wonen dan naast een windmolen met zo’n constant doordringend geluid van lage frequentie”, aldus Vleugel.

Petitie

Zonnepanelen zou de Buren van Rijnenburg nog wel kunnen accepteren. De petitie van de vereniging, ‘Windmolens Nee – Zonnepanelen Oké’, is volgens Vleugel nu al meer dan vijfhonderd keer getekend. “En we zijn nog maar net begonnen. De eerste twee dagen hebben we al 225 handtekeningen opgehaald toen we langs de deuren gingen. Slechts zes mensen tekenden niet”, vertelt hij.

Op 10 april organiseert de vereniging een eigen bijeenkomst in Nieuwegein, waarbij enkele sprekers aan het woord komen en de gemeente Utrecht, Eneco en Rijne Energie zijn uitgenodigd. Iedereen is daarbij welkom.

Eefje Nienhuis, woordvoerder van de gemeente Utrecht, benadrukt dat dit bij de stadsgesprekken ook zo is. “We hebben twaalfduizend uitnodigingen huis aan huis gestuurd en zoveel mogelijk geïnteresseerden proberen te bereiken via sociale media en advertenties in kranten. Op 12 april koppelen we de uitkomsten van het stadsgesprek terug; wat waren de geluiden, wat zijn de voorwaarden voor duurzame energie?”  De gemeentewoordvoerder zegt verder over de aangeboden petitie: “Uiteraard koppelen we dit ook terug richting de raad. Maar met zo’n petitie wordt wel heel erg de nadruk gelegd op wat je niet wilt, maar de vraag is: wat dan wel?” aldus Nienhuis.

Alternatieven

Er zijn ook andere geluiden. Jos Elberse woont aan de Nedereindseweg in Rijnenburg en is juist vóór de windmolens. “Ik ben al jaren voorstander van zonne- en windenergie. Je hebt er altijd wel last van, maar de voordelen zijn vele malen groter. Ik heb kinderen en vind ook dat je iets voor de toekomst moet doen. We verbruiken allemaal energie. Het is eigenlijk absurd dat er hier zo weinig schone energie wordt opgewekt.”

Volgens Elberse gaat iedereen op een andere manier om met horizonvervuiling. “Vanuit mijn werkplek erger ik me aan zendmasten en de schoorsteen van NUON. Ik begrijp de ophef over bijvoorbeeld slagschaduw, maar dingen kunnen goed geregeld worden. Zo kun je de molens stil laten zetten.”

Urgent

Sterker nog: “Nul uren slagschaduw is zelfs mogelijk”, verduidelijkt Inge Verhoef van Rijne Energie en Energie-U, een Utrechtse partij voor groene energie. “Mits er goede locaties uitgekozen worden voor de windmolens. Er is om de ongemakken heen te werken. Zo is er ook een stilstandregeling mogelijk op de dagen dat de zon zo laag staat dat de schaduw toch de huizen raakt.”

“Het is gewoon belangrijk dat dit gebeurt”

Ook de problemen rond geluidsoverlast zijn te beperken volgens Verhoef: “Daar zijn gewoon wettelijke normen voor waar we ons aan moeten houden.”

Omdat het project nog in een oriënterende fase is, is het nog niet duidelijk om hoeveel windmolens het precies gaat en waar ze in het gebied zouden moeten komen. Volgens Verhoef is het gebrek aan groene energie een urgent probleem in Utrecht. “Utrecht wekt pas 1,7 procent schone energie op, wat veel te weinig is. Dat moet minstens naar 10 procent. En één windmolen is al voldoende voor drieduizend huishoudens met schone energie, in vergelijking: daar heb je twaalf voetbalvelden aan zonnepanelen voor nodig. Het is gewoon belangrijk dat dit gebeurt”, besluit Verhoef.